Debat over de gang van zaken rondom de uitlevering van Julio Poch aan Argentinië

14 september 2021, debat - De Kamer debatteert met minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid over de rol van Nederland in de zaak tegen piloot Julio Poch.

De Argentijns-Nederlandse piloot Julio Poch werd op basis van verklaringen van collega’s verdacht van betrokkenheid bij de zogeheten doodsvluchten tijdens de militaire dictatuur in Argentinië van 1976 tot 1983. Bij die vluchten werden politieke tegenstanders van het regime uit vliegtuigen gegooid.

Nederland heeft een uitleveringsverdrag met Argentinië waarin staat dat Nederlandse staatsburgers niet mogen worden uitgeleverd. Nederland verstrekte in 2009 aan Argentinië gegevens over de laatste vlucht van Poch als piloot van Transavia naar Spanje, waar hij werd gearresteerd. Spanje leverde Poch vervolgens aan Argentinië uit. Na een acht jaar durend proces werd hij daar in 2017 vrijgesproken.

Onderzoek en schadevergoeding

Heeft Nederland rechtmatig gehandeld in de zaak-Poch? De commissie-Machielse oordeelde van wel: er was geen sprake van een verkapte uitlevering. Maar volgens Markuszower (PVV) was deze commissie "totaal niet onafhankelijk". De bevindingen zijn voor de Kamer oncontroleerbaar, vindt Ellian (VVD), omdat niet na te gaan is waarop de commissie zich baseert.

Geef grootmoedig toe dat er fouten zijn gemaakt, is de oproep van Van Nispen (SP). Volgens Kuiken (PvdA) verschuilt het kabinet zich achter het rapport en staat dat een oplossing in de weg. Er loopt momenteel een zaak van Poch tegen de Nederlandse Staat voor een schadevergoeding.

Grapperhaus wil niks afdoen aan de conclusies in het rapport. Maar "vanuit humanitair oogpunt" is Poch volgens de minister tekortgedaan. Hij doet tijdens het debat een "onherroepelijke toezegging" om de impasse te doorbreken. Het gaat om een tegemoetkoming voor Poch vanwege de onterechte gevangenschap en advocatenkosten.

Informatie aan de Kamer

De Kamer heeft het kabinet herhaaldelijk om documenten verzocht over de zaak-Poch. Palland (CDA) vraagt zich af of de papieren en digitale archieven bij de betrokken instanties, zoals het ministerie en de politie, wel op orde zijn.

Het gaat om een omvangrijk dossier van minimaal 17.000 pagina’s, benadrukt Grapperhaus. De stukken moeten onder andere gescreend worden op vertrouwelijke gegevens voordat ze openbaar kunnen worden gemaakt. Hij wil de stukken uiterlijk 1 december aan de Kamer verstrekken.

Koninklijk Huis

De commissie-Machielse is een melding nagegaan dat iemand uit de kringen rond het Koninklijk Huis zou hebben geprobeerd de zaak-Koch te beïnvloeden. De commissie heeft daar geen nadere bevestiging van gevonden.

De schijn van beïnvloeding is niet goed voor het Koninklijk Huis en voor de rechtsstaat, vindt Sjoerdsma (D66). Hij wil nader onafhankelijk onderzoek. Dit is al uitvoerig bekeken en we moeten op enig moment kunnen zeggen dat er niet meer te vinden is, aldus de minister.

De Kamer stemt op 16 september over de tijdens het debat ingediende moties.

Zie ook: