Debat over buitenlandse spionage via mobiele netwerken

29 juni 2021, debat - De Kamer debatteert met staatssecretaris Keijzer (Economische Zaken en Klimaat) over de risico's die Nederland loopt op digitale spionage door andere landen.

Uit een geheim rapport uit 2010 bleek dat het Chinese bedrijf Huawei toegang had tot het telecomnetwerk van KPN. In april stelde Van Ginneken (D66) hierover al mondelinge vragen.

De staatssecretaris benadrukt dat "het collectieve bewustzijn" ten aanzien van de kwetsbaarheid voor spionage in de afgelopen jaren is toegenomen. Zo hebben telecombedrijven een zorgplicht en zijn zij verplicht om een plan te maken om de risico's van spionage te beperken.

De Kamer blijft bezorgd over digitale inmenging door buitenlandse bedrijven die bijvoorbeeld banden hebben met de Chinese overheid. Andere landen zijn geïnteresseerd in de unieke kennis van Nederlandse bedrijven en daarom is de vrees voor afluisterpraktijken gegrond, waarschuwt Rajkowski (VVD). De digitale infrastructuur is een nutsvoorziening en de overheid moet daarom ingrijpen om burgers te beschermen, zegt Kathmann (PvdA).

Vertrouwelijkheid

Het kabinet heeft op dit dossier te veel informatie als vertrouwelijk bestempeld, vindt Van Ginneken (D66). Zij wil dat experts, wetenschappers en de samenleving meer kunnen meekijken met wat de overheid doet om spionage tegen te gaan.

Het gaat om de nationale veiligheid en om bedrijfsgevoelige informatie, antwoordt Keijzer. Nederland kiest er daarom voor om weinig gegevens over kwetsbaarheden in de digitale infrastructuur te delen. Wel biedt de staatssecretaris aan om de Kamer vertrouwelijk te blijven informeren.

Minder afhankelijk

Afhankelijkheid van private bedrijven brengt grote risico's mee, zegt Leijten (SP). Zij vraagt zich af of Nederland en Europa meer controle over hun communicatienetwerken kunnen krijgen. Maar we moeten realistisch zijn over de risico's, merkt Dassen (Volt) op: als leverancier van Europese telecombedrijven kan China alsnog achterdeurtjes inbouwen. Soms moet je niet voor de laagste prijs gaan en voor veiligheid en privacy extra betalen, suggereert Van der Lee (GroenLinks).

Wij gaan in ons beleid uit van actuele dreigingen en concrete informatie van veiligheidsdiensten, zegt Keijzer. Bedrijven op voorhand uitsluiten biedt schijnveiligheid, denkt zij. De staatssecretaris benadrukt dat bedrijven van buiten de Europese Unie aan dezelfde eisen en voorwaarden moeten voldoen als Europese bedrijven.

Compensatie

Van Dijk (CDA) wijst op de hoge kosten die gepaard gaan met het beschermen van digitale infrastructuur en vraagt zich af of telecombedrijven in aanmerking komen voor compensatie door de overheid. Over compensatie zijn afspraken gemaakt, zegt Keijzer. Als bedrijven het daarmee niet eens zijn, kunnen zij naar de rechter.

De Kamer stemt op 6 juli over de tijdens het debat ingediende moties.

Zie ook: