Debat over belang vrijheid van meningsuiting en vrije pers

19 juni 2018, debat - In een debat over de bestrijding van desinformatie benadrukt de hele Kamer het belang van de vrijheid van meningsuiting en de persvrijheid. Wel is er verschil van mening over een Europese aanpak.

Vrijheid van meningsuiting maakt wetenschappelijke vooruitgang, tolerantie en democratie mogelijk, zegt Baudet (FvD). Daarom is hij tegen de taskforce EUvsDisinfo van de Europese Unie om nepnieuws te bestrijden: een staat moet nieuws niet gaan labelen. Stop met die gevaarlijke onzin, zegt Bosma (PVV): de staat is geen rechter die bepaalt wat waarheid is en wat niet.

De aanleiding voor het debat, de oprichting van EUvsDisinfo, is achterhaald, zeggen Yeşilgöz (VVD) en Kwint (SP), want het kabinet moet zich na een Kamermotie inzetten voor de opheffing ervan. Overheidsorganen mogen zich nooit bemoeien met de vrije pers in Nederland, meent Yeşilgöz (VVD). Werk ondertussen op geen enkele manier mee aan deze organisatie, bepleit Kwint (SP).

Sneller (D66) wijst erop dat de Europese wens van nepnieuwsbestrijding onder meer te maken heeft met de inspanningen van landen als Rusland om elders de democratie te ondermijnen. Daar past ons geen laconieke houding, aldus de D66-woordvoerder.

De vrijheid van meningsuiting en een onafhankelijke pers zijn fundamenten voor het kabinet, verklaart minister Ollongren (Binnenlandse Zaken). Zij is voorstander van een Europese aanpak van desinformatie, maar nadrukkelijk met inachtneming van de vrijheid van meningsuiting en de vrije pers.

Voor opheffing van EUvsDisinfo heeft het kabinet in de Europese Unie geen steun gekregen, zegt Ollongren. Maar het zal volgens de minister in de Europese aanpak nadrukkelijk niet gaan om het vaststellen van het waarheidsgehalte van nieuws.

Belang pers

Ollongren benadrukt het belang van een vrije pers als waakhond van een vrije democratie. Het kabinet staat voor de persvrijheid en voor de bescherming van journalisten, betoogt de minister.

Het kabinet moet zich inspannen om de mediawijsheid te vergroten, zegt Westerveld (GroenLinks), want het is niet altijd makkelijk om de waarheid en nepnieuws te onderscheiden. Sneller (D66) wijst op de snelle verspreiding van nepnieuws. Met Kwint (SP) bepleit hij een pluriforme mediawereld.

Goed dat het kabinet wil investeren in onderzoeksjournalistiek, zegt Van der Molen (CDA), want "wij hebben de journalistiek nodig". Mensen moeten hun mening kunnen baseren op zaken die goed uitgezocht zijn, aldus de CDA-woordvoerder. Van Kooten (PvdD) pleit voor bescherming van journalisten en journalistiek.

In het onderwijs wordt veel aandacht besteed aan mediawijsheid en digitale geletterdheid, zegt Ollongren. Ook wijst zij op het expertisecentrum op dit gebied. De aanpak zal binnen enkele maanden worden geëvalueerd. De Kamer zal daarnaast nog informatie krijgen over de besteding van de extra middelen voor onderzoeksjournalistiek.

De Kamer stemt op dinsdag 26 juni over de ingediende motie.

Zie ook:

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort
  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
  • Kijk debatten terug via Debat Gemist