Schriftelijke vragen : De verplaatsing van industriële productie uit Nederland

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht «De ene na de andere fabriek verdwijnt uit Nederland:
wat gaat er mis?» waarin wordt geschetst dat meerdere grote fabrieken, zoals Tata
Steel, Vredesteun, Shell en Dow, hun productie (deels) uit Nederland terugtrekken
onder meer vanwege hoge kosten en regeldruk?1

Vraag 2

Herkent u het geschetste beeld dat industriële productie in Nederland structureel
onder druk staat door een combinatie van hoge energieprijzen, toenemende internationale
concurrentie, arbeidsmarktkrapte, regeldruk en beleidsmatige onzekerheid?

Vraag 3

Kunt u aangeven hoeveel industriële productiebedrijven in de afgelopen vijf jaar hun
activiteiten hebben teruggetrokken, uitgesplitst naar sector en motieven (zoals energie,
kosten, vergunningen)?

Vraag 4

Hoe verhouden de industriële elektriciteitskosten in Nederland zich tot die in landen
waarmee wij concurreren? Kunt u een overzicht geven van de gemiddelde tarieven en
nettarieven?

Vraag 5

Acht u het wenselijk dat Nederland beschikt over en robuuste basis van maakindustrie,
chemie, procesindustrie en circulaire productie?

Vraag 6

Welke concrete beleidswijzigingen zijn sinds 2022 ingevoerd om het vestigingsklimaat
voor industriële bedrijven te verbeteren, bijvoorbeeld op het gebied van netcongestie,
vergunningenprocedures, investeringszekerheid en fiscale lasten?

Vraag 7

Hoe beoordeelt u de signalen van onder meer het Port of Rotterdam, de Algemene Werkgeversvereniging
Nederland (AWVN) en ondernemersorganisaties dat Nederland aantrekkelijkheid verliest
als investeringsland voor grootschalige industrie?

Vraag 8

Welke invloed heeft de stikstofproblematiek op investeringsbeslissingen van industriële
bedrijven?

Vraag 9

Acht u het risico reëel dat het geleidelijk verdwijnen van energie- en kapitaalintensieve
productieactiviteiten leidt tot verlies van strategisch verdienvermogen, exportcapaciteit
en hoogwaardig werkgelegenheid?

Vraag 10

Bent u bereid om, samen met relevante departementen, regio’s en de industrie zelf,
te verkennen of een langjarig industrieakkoord of herindustrialisatieplan nodig is
om het investeringsklimaat duurzaam te versterken?

Vraag 11

Deel u de analyse dat onzeker, gefragmenteerde of wispelturig overheidsbeleid bijdraagt
aan de neiging van bedrijven om Nederland als vestigingsland te heroverwegen? Zo ja,
welke structurele verbeteringen ziet u op dat punt als noodzakelijk?