Schriftelijke vragen : Het chilling effect van acties van de politie n.a.v. onder meer de bevindingen van de podcast 'RADIO BOOS' van 30 januari 20251 inzake aangiftes tegen de politie

Vraag 1

Bent u bekend met de bevindingen uit het onderzoek van journalisten van de podcast
«RADIO BOOS», waarin wordt gesteld dat het voor burgers vrijwel onmogelijk is om aangifte
te doen tegen politieagenten, zelfs bij ernstige beschuldigingen zoals buitensporig
geweld?

Vraag 2

Hoe beoordeelt u de constatering dat burgers die aangifte willen doen tegen agenten
vaak worden ontmoedigd of zelfs actief worden tegengewerkt door politiefunctionarissen?

Vraag 3

Deelt u de mening dat een rechtstaat alleen functioneert als iedereen, inclusief politieagenten,
gelijk is voor de wet en dat burgers zonder belemmeringen aangifte moeten kunnen doen?
Zo ja, welke stappen gaat u ondernemen om dit te waarborgen?

Vraag 4

Kunt u inzicht geven in het aantal aangiftes tegen politieagenten in de afgelopen
vijf jaar, inclusief hoeveel hiervan hebben geleid tot een strafrechtelijk onderzoek
en/of vervolging?

Vraag 5

Hoe beoordeelt u het functioneren van het Bureau Veiligheid, Integriteit en Klachten
(VIK) bij het behandelen van klachten en aangiftes tegen politieagenten? Acht u deze
voldoende onafhankelijk?

Vraag 6

Wat zijn de voorwaarden gesteld in internationale verdragen aan een effectief rechtsmiddel
en is de Minister het eens dat de klachtenprocedure niet aan die voorwaarde voldoet?
Zo ja, wat gaat de Minister hieraan doen om dit te verbeteren?

Vraag 7

Bent u bereid te onderzoeken of een onafhankelijke instantie beter geschikt zou zijn
om klachten en aangiftes tegen politiefunctionarissen te behandelen, zodat mogelijke
belangenverstrengeling wordt voorkomen?

Vraag 8

Bent u het eens dat het en het vertrouwen in de politie en (daarmee) de rechtsstaat
wanneer tegen aangiftewaardig politiegeweld geen aangifte gedaan kan of mag worden
gedaan?

Vraag 9

Ziet u daarnaast ook risico's met betrekking tot het chilling effect op de demonstratievrijheid?
Zo ja, kunt u dit nader toelichten? Zo nee, waarom niet?

Vraag 10

Kunt u toezeggen dat u de Kamer op korte termijn (voor de zomer) informeert over hoe
u de toegankelijkheid en onafhankelijkheid van aangifteprocedures tegen politiefunctionarissen
wilt verbeteren?

Vraag 11

Hoe beoordeelt u de toenemende agressie tegen demonstranten, op 7 april zijn net als
12 maart demonstranten aangereden, waarvoor Amnesty International in haar rapport
van 9 juli 2024 «Under-protected and over-restricted: The state of the right to protest
in 21 countries in Europe al voor waarschuwde? Eat gaat u doen om demonstranten beter
te beschermen en hoe ziet u dit in het licht het voorkomen van eigenrichting als zijnde
een kerntaak van de politie?

Vraag 12

Hoe ziet u de rol van de politiek in de oplossing van de problemen, zoals benoemd
in het rapport, daar wordt «Dreigende taal en demoniserende retoriek van hooggeplaatste
politici» specifiek genoemd als aanjager van het stigmatiseren van protest?

Vraag 13

Kunt u in bredere zin reflecteren op de toename van geweldsincidenten, zoals diverse
momenten afgelopen jaar hebben ernstige geweldincidenten van politie tegen demonstranten
plaatsgevonden zoals op 13 november in het Westelijk Havengebied van Amsterdam1, en 14 april jl. in het Maagdenhuis alsmede diverse incidenten tegen klimaatdemonstranten,2, en gebruik van geweld door de politie en het eerder genoemde «chilling effect»?3

Vraag 14

Erkent u dat bovengenoemde incidenten maar ook het fotograferen van vreedzame demonstranten,
huisbezoeken aan vreedzame demonstranten, onterechte aanmerkingen als extremist, tienduizenden
Nederlanders die met een terrorismecode in politiesystemen staan (soms enkel vanwege
demonstreren) en een groot aantal privacy-schendingen door de politie, het vertrouwen
in de politie en daarmee onze democratische rechtsstaat schaadt?4

Vraag 15

Bent u bereid om tot en actieplan te komen om te waarborgen dat het vertrouwen in
de politie, de rechtsstaat en de bescherming van demonstranten wordt versterkt?

Vraag 16

Kunt u zo spoedig mogelijk zorgdragen voor een stop op de praktijk van het thuis bezoeken
van demonstranten door de politie5, onder verwijzing naar vragen van de leden Lahlah en Kathmann (beiden GroenLinks-PvdA)
aan de Minister en de Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid en de Staatssecretaris
van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties over huisbezoeken aan demonstranten
en de gegevensverwerking van demonstranten (ingezonden 27 maart 2025) en vragen van
het lid El Abassi (DENK) aan de Minister van Justitie en Veiligheid over onaangekondigde
huisbezoeken bij demonstranten door de politie (ingezonden 25 maart 2025)? Kunt u
daarbij aangeven welke rechtstatelijke waarborgen (zoals bijvoorbeeld een duidelijk
verbod in de Politiewet of een effectief rechtsmiddel voor de gedupeerde) nodig zijn
om dit soort praktijken te voorkomen?