Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid van Baarle over het rapport ‘Gaza and West Bank Interim Rapid Damage and Needs Assessment’

Antwoord van Minister Veldkamp (Buitenlandse Zaken), mede namens de Minister voor
Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp (ontvangen 8 april 2025). Zie ook Aanhangsel
Handelingen, vergaderjaar 2024–2025, nr. 1643

Vraag 1

Bent u bekend met het rapport «Gaza and West Bank Interim Rapid Damage and Needs Assessment», uitgevoerd door de Wereldbank, de Europese Unie en de Verenigde Naties?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Hoe beoordeelt u de bevinding dat de oorlog in Gaza sinds 7 oktober 2023 heeft geleid
tot ten minste 47.000 doden, waaronder minstens 13.000 kinderen en 7.200 vrouwen,
en erkent u dat er oorlogsmisdaden zijn gepleegd door Israël tegen de bevolking van
Gaza waardoor zij nu kampen met ernstige tekorten aan basisbehoeften? Zo nee, waarom
niet?

Antwoord 2

Het kabinet betreurt het groot menselijk lijden, de zeer vele burgerslachtoffers en
de zeer ernstige humanitaire situatie in de Gazastrook, waaronder de tekorten aan
basisvoorzieningen. In elk conflict worden schendingen van het humanitair oorlogsrecht
begaan. Dit conflict is daar helaas geen uitzondering op. Het is van groot belang
dat feitenonderzoek wordt gedaan naar de vermeende schendingen zodat de rechter deze
schendingen kan vaststellen. Nederland veroordeelt schendingen van het internationaal
recht, ongeacht wie de schending begaat. Sinds het uitbreken van de oorlog heeft Nederland
zich naar vermogen ingezet om die situatie te verbeteren en partijen opgeroepen zich
aan het humanitair oorlogsrecht te houden. Over deze inspanningen heeft het kabinet
uw Kamer geïnformeerd via een brief.2

Vraag 3

Wat is uw reactie op het feit dat de totale fysieke schade in Gaza wordt geschat op
ongeveer $ 29,9 miljard, de economische en sociale verliezen worden geschat op $ 19,1
miljard, en dat de benodigde middelen voor de wederopbouw van Gaza op $ 53,2 miljard
worden geschat, gelet op het feit dat de Nederlandse overheid slechts € 15,2 miljoen
heeft vrijgemaakt voor humanitaire hulp in 2024 voor Gaza en de Westelijke Jordaanoever?

Antwoord 3

Financieel heeft Nederland, sinds 7 oktober 2023, EUR 82 miljoen additioneel bijgedragen
aan humanitaire hulp in de Gazastrook. Deze bijdragen dienen om de allerhoogste noden
te lenigen en voorzien niet in herstel en wederopbouw van de Gazastrook. Het geraamde
bedrag voor de wederopbouw van de gehele Gazastrook is zeer hoog. Hiervoor zal een
beroep moeten worden gedaan op de solidariteit van de internationale gemeenschap,
waaronder internationale financiële instellingen, landen in de regio, en Israël zelf.
Zo is op 4 maart in Caïro een Arab Recovery and Reconstruction Plan for Gaza gepresenteerd. Egypte heeft aangekondigd een conferentie te organiseren om het wederopbouwplan
en de financiering daarvan te bespreken. Het kabinet heeft voor 2025 een bedrag van
EUR 20 miljoen voor herstel en wederopbouw gereserveerd. Er wordt op basis van de
noden in de Gazastrook en de expertise van Nederland gekeken hoe dit bedrag het effectiefst
in kan worden gezet.

Vraag 4

Erkent u dat het herstelproces in Gaza ernstig wordt belemmerd door de huidige beperkingen
op de toegang tot humanitaire hulp door Israël? Zo ja, hoe gaat u de druk op Israël
opvoeren om zo een onbelemmerde humanitaire toegang tot Gaza te garanderen? Zo nee,
waarom niet?

Antwoord 4

Tijdens de eerste fase van het staakt-het-vuren is de hoeveelheid humanitaire hulp
die mensen in nood in de Gazastrook bereikte, eindelijk toegenomen. Israël heeft echter
sinds 2 maart jl. de toevoer van humanitaire hulp stopgezet. Als de toevoer van hulp
niet snel wordt hervat, dan zal dat grote humanitaire gevolgen hebben. In aanvulling
is op 9 maart jl. de toevoer van elektriciteit stopgezet, hetgeen ook direct van invloed
is op de watertoevoer naar de Gazastrook. Blokkeren van humanitaire hulp en basisvoorzieningen
als elektriciteit druist in tegen het internationaal recht. Nederland heeft deze blokkade
veroordeeld en roept Israël op om deze blokkade per ommegaande op te heffen.

Daarnaast zijn de beperkingen op de invoer van bepaalde essentiële goederen die Israël
als dual usebestempelt, niet bevorderlijk voor de humanitaire respons en voor een volgende fase
van herstel en wederopbouw. Nederland is hierover met Israël in gesprek, net als gelijkgezinde
landen. Recent heeft de Minister van Buitenlandse Zaken dit punt opgebracht bij de
EU Associatieraad met Israël op 24 februari 2025.

Vraag 5

Erkent u dat de grootschalige en doelmatige vernietiging van infrastructuur door Israël
in Gaza heeft geleid tot een diepe humanitaire crisis, waaronder een hongersnood en
ziekte-uitbraken? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 5

Het staat buiten kijf dat de gewelddadigheden en het conflict in de Gazastrook hebben
geleid tot een diepe humanitaire crisis. Het kabinet betreurt de recente grootschalige
militaire aanvallen op 18 maart op de Gazastrook, waarmee een duurzame wapenstilstand
verder op afstand wordt gezet.

Vraag 6

Gaat Nederland ten opzichte van haar huidige humanitaire hulp extra directe humanitaire
hulp bieden aan Gaza, gezien het feit dat 91% van de bevolking in Gaza acute voedselonzekerheid
verkeert en 40% van de bevolking geen toegang heeft tot voldoende drinkwater? Zo ja,
welke directe humanitaire hulp zal Nederland bieden? Zo niet, waarom niet?

Antwoord 6

Zoals in vraag drie aangegeven heeft Nederland sinds de start van de crisis EUR 82
miljoen extra middelen vrijgemaakt voor humanitaire hulp in de Palestijnse Gebieden.
Over de Nederlandse humanitaire hulp voor 2025 is uw Kamer geïnformeerd middels de
Kamerbrief Humanitaire Hulp. Nederland biedt overigens in de regel geen directe humanitaire
hulp, maar werkt via de vertrouwde humanitaire partners die uw Kamer bekend zijn.

Vraag 7

Hoe gaat u bijdragen aan het verlenen van onmiddellijke hulp om de meest basale voorzieningen
en diensten in Gaza te herstellen, gelet op de bevindingen uit het rapport?

Antwoord 7

Nederland zet zich in voor het herstel van basisvoorzieningen in de Gazastrook. Samen
met een aantal gelijkgezinde landen voert Nederland gesprekken met Israël en de Palestijnse
Autoriteit over het herstel van de infrastructuur voor water, energie en telecommunicatie
in de Gazastrook. Nederland neemt hierbij het voortouw op het gebied van water.

Het kabinet heeft daarnaast voor herstel en wederopbouw van de Gazastrook voor 2025
een bedrag van EUR 20 miljoen gereserveerd. Er wordt op basis van de noden in de Gazastrook
en de expertise van Nederland gekeken hoe dit bedrag het effectiefst in kan worden
gezet.

Vraag 8

Wat kan Nederland specifiek doen om de voorziening voor drinkwater te verbeteren,
gelet op de Nederlandse expertise op dit gebied?

Antwoord 8

Nederland zet zich al jaren in voor de verbetering van de drinkwatervoorziening in
de Palestijnse Gebieden. Daarbij gaat het zowel om diplomatieke inzet (zie ook beantwoording
vraag3, als om financiering van infrastructuur en het bevorderen van kennisuitwisseling
tussen de Palestijnse watersector en Nederlandse waterpartners, onder andere via het
Blue Deal-programma. Dankzij de jarenlange ervaring van Nederland in de Palestijnse
watersector kan deze expertise ook bijdragen aan het herstel van de watervoorziening
in de Gazastrook. Nederland is momenteel actief in een project, in samenwerking met
UNICEF, dat gericht is op het herstel van de watervoorziening in de Gazastrook. Zie
ook het antwoord op vraag 7.

Vraag 9

Hoe beoordeelt u de bevinding van de verwoestende impact van de oorlog op de economie
in Gaza?

Antwoord 9

De impact van de oorlog op de economische situatie is, zoals dit rapport beschrijft,
groot. Volgens het assessment is het BNP van de Gazastrook met 86% gedaald, 88% van
de private sector is verwoest of beschadigd en de werkloosheid is met 80% in de recente
geschiedenis nog nooit zo hoog geweest.

Vraag 10

Wat kan Nederland specifiek doen om de impact op de economie in Gaza door de oorlog
te verlichten?

Antwoord 10

Het kabinet draagt voor de periode 2024–2025 4 miljoen euro bij aan het Emergency Response Programmevan de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO). Dit programma voorziet in inkomenssteun
voor Gazaanse werknemers die hun baan in Israël hebben verloren, gegevensverzameling
over de impact van het conflict op werk en bedrijven, en herstel van levensonderhoud
door fatsoenlijk werk en steun voor kleine bedrijven.

Vraag 11 en 12

Hoe beoordeelt u de constatering dat meer dan 1 miljoen kinderen behoefte hebben aan
geestelijke gezondheidszorg?

Wat kan Nederland specifiek doen om deze 1 miljoen kinderen met behoefte aan geestelijke
gezondheidszorg te helpen?

Antwoord 11 en 12

De gebeurtenissen in de Gazastrook hebben een grote impact op het mentale welzijn
van kinderen. Het is van belang dat hier adequaat op wordt gereageerd, ook door de
humanitaire organisaties die door Nederland worden gefinancierd en die expertise hebben
op dit gebied (zie ook het antwoord op vraag4.

Vraag 13

Hoe beoordeelt u de constatering dat 1,2 miljoen Palestijnen in Gaza hun huis hebben
verloren?

Antwoord 13

Dat is een trieste constatering. Het niveau van verwoesting, waaronder de huizen van
Palestijnen in de Gazastrook, is zeer hoog.

Vraag 14

Wat kan Nederland specifiek doen om deze 1,2 miljoen Palestijnen op een humane manier
te huisvesten?

Antwoord 14

Noodhuisvesting maakt onderdeel uit van de humanitaire hulp die Nederland financiert,
maar huisvesting zal een van de elementen zijn van het herstel en de wederopbouw van
de Gazastrook. Daarvoor is in eerste instantie een duurzaam bestand en een realistisch
en internationaal gesteund plan voor wederopbouw nodig. Het kabinet verwelkomt in
dat kader het Arab Recovery and Reconstruction Plan for Gaza dat is gepresenteerd in Cairo op 4 maart 2025. Daarnaast is de toegang van goederen,
zoals bouwmaterialen, ook belangrijk voor herstel en wederopbouw. Hierop dringt het
kabinet in bilateraal en multilateraal verband aan. Zie ook het antwoord op vraag
4.

Vraag 15

Hoeveel geld is er op dit moment gecommitteerd door de internationale gemeenschap
voor de wederopbouw van Gaza?

Antwoord 15

Het kabinet heeft geen overzicht van financiële steun door andere landen voor de wederopbouw
van de Gazastrook. Zeker is dat er voor de financiering van de wederopbouw van de
Gazastrook een groot beroep zal moeten worden gedaan op brede internationale solidariteit.
Op 4 maart 2025 is tijdens de Top van de Arabische Liga aangekondigd om op korte termijn
een conferentie te organiseren voor de financiering van het herstel en de wederopbouw
van de Gazastrook. Hierbij is ook aangekondigd dat er een nieuw internationaal fonds
wordt opgericht voor de wederopbouw van de Gazastrook.

Vraag 16 en 17

Bent u bereid om internationaal te pleiten voor een uitvoeringsplan om de wederopbouw
van Gaza substantieel en langdurig financieel te ondersteunen en om te inventariseren
welke organisaties in Nederland hier een aanvullende (praktische) bijdrage aan kunnen
leveren, gelet op de bevindingen uit het rapport, gelet op de slechts € 20 miljoen
die begroot is voor de wederopbouw van Gaza en gelet op mijn recent aangenomen motie
die hierom vraagt? Zo ja, hoe zal u dit vormgeven? Zo nee, waarom niet?

Bent u bereid om deze bevindingen te bespreken met uw Europese en internationale partners
om tot een concrete wederopbouwstrategie voor Gaza te komen?

Antwoord 16 en 17

Het kabinet heeft steun uitgesproken voor het Arab Recovery and Reconstruction Plan
for Gaza dat is gepresenteerd in Cairo op 4 maart 2025. Dit plan vormt een goede basis
voor verdere discussies over de toekomst van Gaza met onder andere de opstellers van
het plan, de VS, Israël en EU partners. Daarnaast wordt er in andere gremia door de
internationale gemeenschap ook gesproken over de toekomst van de Gazastrook. Nederland
neemt hieraan deel, waaronder in G7+ en EU-verband. Zo benadrukte Nederland tijdens
de EU-Associatieraad met Israël op 24 februari jl. het belang van concrete plannen
voor bestuur, herstel en wederopbouw van de Gazastrook. Hiervoor is allereerst een
duurzaam bestand nodig. Verder hangt de wederopbouw van de Gazastrook en de financiering
daarvan nauw samen met het toekomstig bestuur van de Gazastrook. In dat kader neemt
Nederland actief deel aan de Global Alliance for the Implementation of the Two State Solution, waar over een duurzame oplossing voor het Israëlisch-Palestijns conflict wordt gesproken.

Vraag 18 en 19

Hoe beoordeelt u de constatering dat Israëlische militaire operaties, een toename
in geweld van kolonisten, beperkingen op verplaatsingen en economische beperkingen
hebben geleid tot grote economische verliezen, sterk verminderde toegang tot basisvoorzieningen
en 828 dodelijke slachtoffers in de West Bank?

Verbindt u aanvullende diplomatieke gevolgen aan de onmenselijke situatie waarin Palestijnen
leven in de West Bank, naast de huidige sancties tegen gewelddadige kolonisten? Zo
ja, hoe zal u dit vormgeven? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 18 en 19

Het kabinet maakt zich zorgen over deze ontwikkelingen op de Westelijke Jordaanoever.
De Minister van Buitenlandse Zaken brengt deze zorgen over in bilateraal en multilateraal
verband. Onder andere is dit richting de Israëlische autoriteiten opgebracht tijdens
de Associatieraad tussen de EU en Israël op 24 februari 2025, in het bilateraal gesprek
met de Israëlische Minister van Buitenlandse Zaken een dag later, alsook in diverse
andere contacten van de Minister met de Israëlische autoriteiten.

Vraag 20

Wat kunt u specifiek doen om de huidige onmenselijke situatie van Palestijnse kinderen
in zowel Gaza als de West Bank sterk te verbeteren?

Antwoord 20

Nederland geeft in 2025 financiële ondersteuning aan diverse organisaties die hulp
leveren in de Gazastrook en op de Westelijke Jordaanoever, waaronder hulp specifiek
gericht op het welzijn van kinderen zoals op het gebied van mentale gezondheid en
onderwijs. Dat betreft bijdragen aan onder meer UNRWA, UNICEF, de Rode Kruis- en Halve
Maanbeweging. Ook de Nederlandse bijdrage aan de Dutch Relief Alliance (DRA) is relevant:
DRA startte eind januari, onder leiding van War Child, een door het Ministerie van
Buitenlandse Zaken gefinancierd noodhulpproject in de Gazastrook voor een periode
van 6 maanden.

Voor de komende periode is het cruciaal dat er een duurzaam bestand komt en dat de
situatie in de Westelijke Jordaanoever wordt gede-escaleerd. Uiteindelijk is een duurzaam
bestand de enige manier om de situatie voor Palestijnen, onder wie Palestijnse kinderen,
op de lange termijn te verbeteren. Het kabinet blijft het belang hiervan benadrukken,
waarbij wordt gestreefd naar een duurzame oplossing die door beide partijen wordt
gedragen, waarbij het uitgangspunt de tweestaten-oplossing blijft.

Vraag 21

Bent u bereid voor de aanvang van het commissiedebat Raad Buitenlandse Zaken van 10 april
jl. antwoord te geven op deze vragen? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 21

Ja.