Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Kahraman over het vervolgrapport van de Veteranenombudsman

Antwoord van Minister Brekelmans (Defensie) (ontvangen 11 maart 2025).

Vraag 1

Bent u op de hoogte van het vervolgrapport van de Veteranenombudsman d.d. 11 februari
2025 en het onderzoek «Erken mijn zorgen» d.d. 12 december 2024?1

Antwoord 1

Ja, daar ben ik van op de hoogte. De Veteranenombudsman heeft twee verschillende onderzoeken
verricht. In het licht van uw vervolgvragen, zal ik mij in deze beantwoording richten
op de inhoud van het rapport van de Veteranenombudsman over de doorlooptijd van de
Regeling Volledige Schadevergoeding (RVS) met de titel «tijdig, transparant en toegewijd».
Een bestuurlijke reactie op het rapport «Erken mijn zorgen» v 2025 03 11 Beantwoording
vragen Kahraman (NSC) over het vervolgrapport van de veteranenombudsman d.d. 11 februari
2025olgt in het eerste kwartaal 2025.

Vraag 2

Deelt u de mening dat de conclusies in het rapport, namelijk dat er nog steeds sprake
is van een zeer belastende en langdurige schadevergoedingsprocedure ten aanzien van
veteranen en de dienstslachtoffers die ook veteraan kunnen zijn, dat zij een verzoek
doen om volledige schadevergoeding en dat er sinds het vorige rapport in 2021 niets
is veranderd, zorgelijk zijn?

Antwoord 2

De Veteranenombudsman concludeert dat er sinds 2021 niet veel is veranderd. Dat trek
ik mij aan. Om de veteraan niet te veel te belasten, streeft Defensie ernaar een aanspraak
op de schaderegeling binnen twee jaar af te doen. Helaas laten de onderzoeken van
de Algemene Rekenkamer en de Veteranenombudsman zien dat we die termijn in 60 procent
van de gevallen niet halen. Dat is te veel. Voor veteranen is dat belastend, mede
omdat zo’n procedure niet op zichzelf staat. Vaak gaat er al een lang traject van
behandelingen en keuringen aan vooraf.

Vraag 3

Kunt u aangeven of, en zo ja, wat er volgens u concreet met de aanbevelingen van het
rapport uit 2021 ten aanzien van de behandelingsduur van letselschadeclaims op basis
van de Regeling Volledige Schadevergoeding is gedaan om de procedure te verbeteren?
En zo nee, waarom de aanbevelingen niet zijn opgevolgd?

Antwoord 3

In het rapport uit 2021 noemt de Veteranenombudsman verschillende in zijn ogen positieve
ideeën en oplossingsrichtingen die Defensie en belangenbehartigers van veteranen hadden
aangedragen om de procedure te verbeteren. Daar bovenop heeft de Veteranenombudsman
toen enkele aanbevelingen gedaan. Defensie heeft geprobeerd om de communicatie richting
veteranen en de samenwerking met de belangenbehartigers van veteranen te verbeteren.
Dat heeft helaas nog onvoldoende effect gesorteerd. De aanbeveling om in sommige situaties
een voorbehoud op te nemen in de vaststellingsovereenkomst heeft Defensie opgevolgd,
maar dit maakt een procedure niet korter of minder belastend. De in het rapport uit
2021 genoemde oplossingsrichtingen en aanbevelingen zijn ter harte genomen maar veelal
gestuit op belemmeringen waarbij zoals de veteranenombudsman terecht aangeeft, de
verwijzing naar wederzijdse afhankelijkheid in de diverse stappen van het RVS-traject
regelmatig als reden voor het niet slagen van verbetering zijn opgevoerd.

Vraag 4

Kunt u toezeggen dat u de conclusies van het rapport ten aanzien van de behoeften
van de individuele veteraan en dienstslachtoffers die ook veteraan kunnen zijn ter
harte neemt en dat u de gedane aanbevelingen gaat implementeren, en kunt u daarbij
aangeven welke maatregelen u gaat nemen ter verbetering van de procedure en een tijdslijn
hiervoor geven zodat degenen die dit betreft weten waar ze aan toe zijn?

Antwoord 4

Ik neem het rapport en de conclusies zeer serieus en ik voel de noodzaak om te doen
wat ik kan om het proces te verbeteren. De Veteranenombudsman heeft mij gevraagd om
binnen drie maanden te reageren op zijn rapport. Ik zal u mijn reactie op het rapport
toezenden, waarin ik nader in ga op de stappen die nodig zijn om zo goed mogelijk
uitvoering te geven aan de aanbevelingen.

Ik kan nu reeds aangeven dat Defensie het volgende doet om de procedure te verbeteren:

– Er wordt gewerkt aan de uitbreiding van het team bij Defensie dat zich bezighoudt
met letselschade, zodat de zaken sneller kunnen worden afgehandeld.

– Daarnaast wil Defensie het stelsel van uitkeringen en voorzieningen voor veteranen
en dienstslachtoffers verder verbeteren. Hierover is overleg nodig met de centrales
van overheidspersoneel. De conclusies van de rapporten van de Algemene Rekenkamer
en de Veteranenombudsman neem ik daarin mee.

– De behoeftestelling voor een ICT-systeem om zaken beter te kunnen volgen loopt en
bevindt zich in de startfase.

– De afdeling letselschadeclaims is gestart met het begrijpelijker en persoonlijker
maken van de communicatie richting veteranen.

Vraag 5

Kunt u aangeven welke verbeteringen u voor ogen heeft ten aanzien van de communicatie
die onvoldoende en niet afgestemd is op de behoefte en daarmee dus de (bijzondere)
zorgplicht voor de veteraan en dienstslachtoffers die ook veteraan kunnen zijn – ook
waar het gaat om de samenwerking, transparantie tussen de belangenbehartigers en het
Ministerie van Defensie – ondermijnt?

Antwoord 5

Om de communicatie met veteranen in letselschadezaken te verbeteren, volgt Defensie
de aanbevelingen van de Veteranenombudsman op en neemt Defensie verschillende maatregelen.
De afdeling letselschadeclaims controleert en herschrijft de brieven in eenvoudig
Nederlands, zodat deze begrijpelijker en toegankelijker worden. Daarnaast herziet
de afdeling de gehele informatievoorziening over de RVS door de communicatie aan te
passen, onder meer door gebruik van infographics en een animatiefilm om complexe informatie
visueel te maken en te vereenvoudigen.

Voorts werkt de afdeling letselschadeclaims aan een behandelplan waarin afspraken
helder worden vastgelegd en structureel worden geëvalueerd. Onderdeel hiervan is het
tussentijds informeren van de veteraan over de stand van zaken in het dossier. Daarnaast
gaan dossierbehandelaars van de afdeling letselschadeclaims al op huisbezoek en zal
een vervolg (huis- of kantoor-) bezoek worden voorgesteld als een vast evaluatiemoment.
Defensie streeft ernaar om ook de belangenbehartiger van de veteraan hierin mee te
krijgen, zodat het een gezamenlijk behandelplan wordt waarin alle partijen zich kunnen
vinden. Dat draagt bij aan een transparanter en efficiënter proces voor de veteraan.

Daarnaast treedt de afdeling letselschadeclaims periodiek in overleg met belangenbehartigers
van veteranen om knelpunten op dossierinhoud en/of op communicatie tijdig te signaleren
en deze aan te pakken. Tevens is er aandacht voor het opleiden en trainen van de dossierbehandelaars,
onder meer op het gebied van begrijpelijk schrijven en actief en empathisch communiceren.

Vraag 6

En kunt u vervolgens de Kamer informeren over te nemen maatregelen om het beleid ten
aanzien van de verzoeken van veteranen en dienstslachtoffers die ook veteraan kunnen
zijn om volledige schadevergoeding te verbeteren? Bent u zich ervan bewust welke betekenis
en impact dit heeft voor hun gezinnen gelet op de vele voorbeelden die wij kennen?

Antwoord 6

Ik ben mij terdege bewust van de effecten die het RVS-traject kunnen hebben op veteranen
en hun gezinnen. Ik zal de Kamer eind 2025 informeren over de voortgang van de verschillende
maatregelen conform de aanbevelingen van de Algemene Rekenkamer en de Veteranenombudsman.

Vraag 7

Kunt u deze vragen binnen een termijn van vier weken beantwoorden, gelet op de urgentie
die uit dit vervolgrapport volgt?

Antwoord 7

Deze vragen zijn zo snel als mogelijk beantwoord.