Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Van Nispen en Eerdmans over het bericht dat gemeenten nauwelijks van elkaar leren over nieuwjaarsgeweld

Antwoord van Minister Van Weel (Justitie en Veiligheid) (ontvangen 6 december 2024).
Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2024–2025, nr. 716.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht en het onderzoek van Omroep Gelderland dat gemeentes
nauwelijks van elkaar lijken te leren als het gaat om nieuwjaarsgeweld?1

Antwoord 1

Op verschillende manieren wordt wel degelijk kennis en ervaring tussen gemeenten uitgewisseld.
Zo heeft de VNG een netwerk- en kennisfunctie en adviseert zij gemeenten elk jaar
bij de voorbereidingen van de jaarwisseling. Daarnaast heeft de VNG een kenniskring
nieuwjaarsgeweld opgericht. Hierin worden ervaring gedeeld tussen gemeenten, vanuit
het openbare orde en veiligheid perspectief.

Ook heb ik in het Strategisch Beraad Veiligheid met burgemeesters over de voorbereidingen
van de jaarwisseling gesproken. Dit doe ik ook na afloop van de jaarwisseling om te
reflecteren op het verloop van de jaarwisseling en ervaringen met elkaar uit te wisselen.

Er zijn nog meer gremia waar de jaarwisseling en de voorbereiding hieromtrent terugkerend
op de agenda komt en kennisuitwisseling plaatsvindt, zoals in het G40 overleg of op
niveau van de veiligheidsregio in het ondersteuningsnetwerk maatschappelijke onrust.
Een ander voorbeeld is het regionaal integraal veiligheidsoverleg, vertegenwoordigd
door gemeenten, het OM en de politie. In het overleg worden actuele veiligheidsvraagstukken
besproken, waaronder ook de jaarwisseling. Tijdens dit overleg worden beleid, werkprocessen
en aanpakken geëvalueerd en met elkaar gedeeld. De gemeenten zijn actief bezig met
het uitwisselen van de stand van zaken naar aanloop van de jaarwisseling.

Vraag 2

Deelt u de mening dat het juist heel zinvol kan zijn als gemeenten, zeker op plaatsen
waar het ieder jaar fout gaat, veel beter dan nu en structureel van elkaar zouden
leren over een effectieve aanpak ter voorkoming van geweld en wanordelijkheden in
de nacht van oud en nieuw, zoals de Onderzoeksraad voor Veiligheid al in 2017 aanraadde?

Antwoord 2

Het uitwisselen van kennis en ervaring tussen gemeenten met het doel om van elkaar
te leren is zeker zinvol. Dat doen gemeenten naar mijn weten zeker ook al, zoals ook
hierboven toegelicht. Daarbij geldt natuurlijk wel dat de aanpak die binnen de ene
gemeente werkt, niet vanzelfsprekend ook werkt voor de andere gemeente. Het is van
belang om altijd de lokale context in acht te nemen.

Vraag 3

Welke rol ziet u hier voor zichzelf?

Antwoord 3

Het voorbereiden van de jaarwisseling is een lokale bevoegdheid en verloopt via de
lokale driehoek. Hier ga ik als Minister niet over. In aanloop naar de jaarwisseling
wordt jaarlijks ook in het Strategisch Beraad Veiligheid met burgemeesters gesproken
over het verloop van de voorbereidingen, zo ook dit jaar. Daarnaast wordt vanuit de
Taskforce Onze Hulpverleners Veilig aandacht gevraagd voor agressie en geweld tegen
hulpverleners: «Hulpverleners zijn er voor jou. Wat als ze niet zouden komen?» Ook
wordt er vanuit het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat elk jaar een voorlichtingscampagne
over het veilig gebruik van vuurwerk georganiseerd.

Op internationaal niveau zet ik mij in voor de aanpak van de illegale handel van vuurwerk.
Hierin trek ik nauw op met het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en Frankrijk.
Gezamenlijk pleiten wij voor onder meer een verbod op de productie van F4 vuurwerk,
het maximaliseren van de hoeveelheid toegestaan kruit en/of flitspoeder en de invoering
van de pyro-pass binnen de EU.

Vraag 4

Wat gaat u concreet betekenen om gemeenten hierbij te helpen zodat er een landelijke
uitwisseling van succesvolle en effectieve aanpakken ter voorkoming van verstoringen
van het oud en nieuw-feest ontstaat en dit ook (al dan niet jaarlijks) onder de aandacht
kan worden gebracht?

Antwoord op vraag 4

Zie het antwoord op vraag 3.