Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Martens-America, Becker, Michon-Derkzen en Ellian over het bericht 'Omstreden Samidoun-kopstuk Mohammed Khatib komt naar Radboud Universiteit Nijmegen: ’Extremistische haatprediker’'

Antwoord van Minister Bruins (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap), van Minister Van
Weel (Justitie en Veiligheid) en van Minister Faber – Van de Klashorst (Asiel en Migratie)
(ontvangen 25 oktober 2024).

Vraag 1, 3 en 4

Bent u bereid om Mohammed Khatib een visum te weigeren of te signaleren in het Schengeninformatiesysteem
(SIS II) of ongewenst te verklaren, omdat hij een evident gevaar vormt voor de openbare
orde en de nationale veiligheid? Welke andere mogelijkheden ziet u om hem te weren
en kunt u het antwoord op deze vraag -desnoods separaat van de overige antwoorden-
geven voor de geplande bijeenkomst op 28 oktober 2024?

Bent u het ermee eens dat de uitspraken van Mohammed Khatib een werkelijke, actuele
en ernstige bedreiging kunnen vormen voor de openbare orde en nationale veiligheid?

Bent u het ermee eens dat het totaal onacceptabel is als haatpredikers als Mohammed
Khatib de mogelijkheid krijgen om naar Nederland te komen om te kunnen spreken op
één van onze universiteiten en kunt u uw antwoord toelichten?

Antwoord 1, 3 en 4

De vrijheid van meningsuiting is een fundamenteel recht en een belangrijk goed in
onze democratische rechtsstaat. Het kabinet staat voor een samenleving waarin er ruimte
is voor verschillende levensovertuigingen, meningen, culturen en wereldbeelden wanneer
deze plaatsvinden binnen de grenzen van de rechtsstaat. Hierin is het juist van belang
dat het kan schuren, maar wel binnen de democratische waarden die we met elkaar hebben
afgesproken. Waar de grenzen van de wet worden overtreden, kan strafrechtelijk worden
opgetreden. De beoordeling, of daar sprake van is en of strafrechtelijk wordt opgetreden,
is aan het Openbaar Ministerie.

De organisatie Samidoun, waar betrokkene toe behoort, spreekt steun uit voor verschillende
terroristische organisaties en noemt het plegen van terroristische aanslagen «verzet».
Betrokkene heeft zich hier op verschillende momenten ook over uitgelaten. Dit vinden
wij absoluut verwerpelijk. Betrokkene, en de organisatie Samidoun waar hij lid van
is, legitimeert, vergoelijkt en verheerlijkt geweld tegen de staat Israël, waaronder
geweld door organisaties die op de terrorismelijst van de Europese Unie staan. Hij
spreekt ook actief zijn steun uit voor terroristische organisaties. Deze uitspraken
kunnen een radicaliserend effect hebben. Deze conclusies hebben ertoe geleid dat de
Minister van Asiel en Migratie, in samenspraak met de Minister van Justitie en Veiligheid,
betrokkene heeft gesignaleerd in E&S (Executie en Signalering). Dit is een informatiesysteem
van de Nederlandse politie en de Koninklijke Marechaussee. Dit betekent dat betrokkene
zal worden geweerd indien hij in Nederland wordt aangetroffen.

Universiteiten zijn geen plek voor discriminatie, intimidatie en antisemitisme. Er
is ruimte om schurende gesprekken te voeren, maar deze dienen zich te bewegen binnen
de grenzen van de wet, de academische standaarden en de huisregels en gedragscodes
van de instelling. Zolang er geen wettelijke beperkingen gelden voor een organisatie
of beoogd spreker, is de instelling zelf verantwoordelijk voor bijeenkomsten die gehouden
worden op het terrein van de instelling en voor afstemming met de lokale driehoek.
Het is aan de instelling om vooraf duidelijk aan te geven aan welke voorwaarden bijeenkomsten
moeten voldoen en om toe te zien op de naleving. De Radboud Universiteit heeft na
het besluit van de Minister van Asiel en Migratie besloten de lezing te annuleren.

Vraag 2

Bent u bekend met het bericht «Omstreden Samidoun-kopstuk Mohammed Khatib komt naar
Radboud Universiteit Nijmegen: «Extremistische haatprediker»»?1

Antwoord 2

Ja.

Vraag 5, 7, 8, 9 en 10

Hoe voorkomt u dat universiteiten en andere onderwijsinstellingen een podium bieden
aan boodschappen van Jodenhaat en/of het verheerlijken van terrorisme, zoals Mohammed
Khatib deze verkondigt?

Bent u ook verbouwereerd dat deze haatprediker nota bene uitgenodigd is door docenten
en werknemers van de universiteit zelf? Kunt u uw antwoord toelichten?

Heeft u contact opgenomen met de Radboud Universiteit gezien deze situatie? Zo ja,
wat heeft u daar besproken? Zo nee, bent u van plan dit nog te gaan doen?

Bent u ervan op de hoogte dat de Radboud Universiteit in een verklaring aangeeft dat
inclusiviteit en veiligheid voorop moeten staan wanneer Mohammed Khatib komt spreken?
Hoe kijkt u naar deze verklaring?

Bent u het ermee eens dat de verklaring van de Radboud Universiteit te staan voor
inclusiviteit en veiligheid niet overeenkomt met de uitspraken die Samidoun doet op
hun pagina’s? Kunt u zich voorstellen dat dit geen veilige omgeving is voor alle studenten?
Kunt u uw antwoord toelichten?

Antwoord 5, 7, 8, 9 en 10

Op dit moment is de spreker de toegang tot Nederland ontzegd. De Radboud Universiteit
heeft na het besluit van de Minister van Asiel en Migratie besloten de lezing te annuleren.
De Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap is niet voornemens om op dit moment
het gesprek aan te gaan met de Radboud Universiteit over deze specifieke lezing.

Op universiteiten is er ruimte om scherpe gesprekken te voeren, maar alleen binnen
de grenzen van de wet. Iedere student en medewerker heeft het recht om bijeenkomsten
met een academisch karakter te organiseren. In algemene zin geldt dat het aan de instelling
is om voorafgaand aan bijeenkomsten duidelijk aan te geven aan welke voorwaarden moet
worden voldaan. Inclusiviteit en veiligheid voor iedere deelnemer aan de bijeenkomst
zijn daarbij belangrijke voorwaarden, ongeacht de aard van de bijeenkomst. De academische
vrijheid is een belangrijke waarde van onze rechtsstaat die we moeten verdedigen.

Vraag 6

Welke afspraken heeft u met hogescholen en universiteiten gemaakt over het tegengaan
van antisemitische en extremistische boodschappen? Als u deze niet heeft gemaakt,
bent u bereid deze alsnog te maken? Kunt u uw antwoord toelichten?

Antwoord 6

Hogescholen en universiteiten zijn verantwoordelijk voor het bieden van een veilige
leer- en werkomgeving. Uitgaande hiervan zijn er geen specifieke afspraken met hogescholen
en universiteiten gemaakt over het tegengaan van antisemitische en extremistische
boodschappen.

Via de integrale aanpak sociale veiligheid werkt het Ministerie van Onderwijs, Cultuur
en Wetenschap samen met de sector aan het vergroten van sociale veiligheid voor studenten
en medewerkers van de onderwijsinstellingen. Aanvullend op deze integrale aanpak zijn
in april jongstleden extra maatregelen aangekondigd in het kader van antisemitismebestrijding
binnen het hoger beroepsonderwijs en wetenschappelijk onderwijs. Zo wordt in het onderzoek
naar klacht- en meldvoorzieningen gekeken naar het handelingsperspectief bij meldingen
van antisemitisme. De resultaten van dit onderzoek worden in het voorjaar van 2025
verwacht. Ook wordt met functionarissen rondom sociale veiligheid gesproken over wat
zij verder nodig hebben in het herkennen van en omgaan met antisemitisme. Verder wordt
momenteel kabinetsbreed gewerkt aan een nationale strategie antisemitismebestrijding.
Deze wordt dit najaar naar de Kamer gestuurd. Bezien zal worden hoe bovengenoemde
maatregelen uitpakken voordat aanvullende maatregelen in overweging worden genomen

Vraag 11 en 12

In hoeveel Europese lidstaten, zoals in Duitsland, is inmiddels Samidoun verboden
verklaard?

Bent u bereid om -met gelijkgestemde landen zoals Duitsland- u ervoor in te zetten
dat Samidoun alsnog op de Europese lijst van terroristische organisaties wordt geplaatst?

Antwoord 11 en 12

Binnen de Europese Unie heeft tot op heden alleen Duitsland Samidoun verboden.

Ten aanzien van de organisatie Samidoun geldt dat andere landen banden met terroristische
organisaties hebben vastgesteld. De Minister van Justitie en Veiligheid vindt deze
signalen zeer zorgelijk. Daarom steunt Nederland het Duitse voorstel om Samidoun op
de Europese Hamas- Palestijnse Islamitische Jihadsanctielijst te plaatsen. De Minister
van Justitie en Veiligheid gaat, zoals eerder toegezegd, in gesprek met Duitsland
om te leren hoe zij omgaan met deze en soortgelijke organisaties en hoe mogelijk in
internationaal verband verder kan worden samengewerkt.

Vraag 13

Bent u bekend met de recente uitspraken van een Hezbollah-official op Russische tv,
die aangeeft dat bepaalde studentenprotesten in het Westen voortkomen uit gerichte
investeringen vanuit organisaties als Hezbollah in westerse studenten, zodat het Hezbollah
gedachtegoed in het hart geraakt van de westerse samenlevingen? Is dit een beeld dat
u herkent en zo nee, bent u bereid dit te onderzoeken?

Antwoord 13

De Minister van Justitie en Veiligheid is bekend met deze uitspraak. Dergelijke uitspraken
van een vertegenwoordiger van Hezbollah vindt hij onacceptabel. In brede zin vindt
het kabinet het onacceptabel dat statelijke actoren of buitenlandse groeperingen zich
op een onwenselijke wijze inmengen in westerse samenlevingen.

Vraag 14

Bent u het ermee eens dat extra waakzaamheid nodig is ten aanzien van dergelijke buitenlandse
beïnvloeding? Zo ja, op welke wijze voert u een strategie tegen ongewenste buitenlandse
beïnvloeding van studenten en dan met name tegen antisemitische en antiwesterse narratieven
die onderdeel uitmaken van die beïnvloeding?

Antwoord 14

Het kabinet vindt elke vorm van ongewenste buitenlandse inmenging volstrekt onacceptabel.
Iedereen in Nederland moet vrij en ongehinderd diens leven kunnen leiden, zonder ongewenste
bemoeienis door autoriteiten van andere landen. Het kabinet voert daarom een geïntensiveerde
aanpak om dit fenomeen tegen te gaan, binnen de bredere aanpak van statelijke dreigingen.
Over de voortgang van deze aanpak is uw Kamer onlangs geïnformeerd. De Minister van
Onderwijs, Cultuur en Wetenschap onderzoekt momenteel hoe ongewenste buitenlandse
inmenging gericht op kennisinstellingen en buitenlandse studenten kan worden opgepakt
binnen deze bredere aanpak. Over de uitkomsten hiervan gaat de Minister van Onderwijs,
cultuur en Wetenschap in gesprek met de kennisinstellingen.

Vraag 15

Wanneer kan de Kamer de uitvoering van de motie-Becker tegemoetzien, waarin wordt
verzocht alle juridische mogelijkheden op een rij te zetten en verder te verkennen
om in te kunnen grijpen bij onwenselijke organisaties als Samidoun, Hizb-ut Tharir
en PFLP?2

Antwoord 15

Met de motie Becker3 wordt de regering verzocht in kaart te brengen welke juridische mogelijkheden bestaan
en verder kunnen worden ontwikkeld om in te grijpen bij organisaties die onvrij en
antisemitisch gedachtegoed verspreiden. De mogelijkheden zoals door het lid Becker
verzocht, namelijk de rechtssystemen in andere landen, de grondslagen van de NCTV,
artikel 2:20 Burgerlijk Wetboek en een juridische definitie van problematisch gedrag,
zijn reeds in de appreciatie4 uiteengezet, dan wel toegelicht. Aanvullend zal, zoals hierboven aangegeven, de Minister
van Justitie en Veiligheid in gesprek gaan met Duitsland over hoe zij omgaan met deze
en soortgelijke organisaties en hoe Nederland en Duitsland eventueel in internationaal
verband samen kunnen optrekken. Ook gaat de Minister van Justitie en Veiligheid, conform
de motie Diederik van Dijk (SGP) en Eerdmans (JA21)1, in gesprek met het Openbaar
Ministerie om te onderzoeken wat de mogelijkheden zijn om Samidoun te verbieden.

Vraag 16

Kunt u deze vragen zo snel mogelijk beantwoorden?

Antwoord 16

Ja, hiertoe hebben wij ons ingezet.