Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Mohandis en Van Nispen over het bericht ‘Kwart van ouders met lager inkomen doet kind niet op zwemles, oplopende kosten vaak de reden’

Antwoord van Staatssecretaris Karremans (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) (ontvangen
16 oktober 2024). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2023–2024, nr. 2548.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Kwart van ouders met lager inkomen doet kind niet op
zwemles, oplopende kosten vaak de reden» en wat uw reactie hierop?1

Antwoord 1

Ja, zie voor mijn reactie het antwoord op vraag 2.

Vraag 2

Deelt u de mening dat iedereen de mogelijkheid dient te krijgen om te leren zwemmen
en dat toegankelijke zwemles zodoende de norm hoort te zijn?

Antwoord 2

Ik ben van mening dat ieder kind in ons land de mogelijkheid moet hebben om te leren
zwemmen. Gelukkig haalt bijna negen op de tien kinderen in de basisschoolleeftijd
één of meer zwemdiploma’s. Tegelijk zie ik ook dat het aantal kinderen zonder zwemdiploma
toeneemt. Ik maar me daar zorgen over. Desalniettemin zijn in ons land ouders in de
eerste plaats verantwoordelijk. Als zij de zwemles voor hun kinderen niet kunnen betalen,
dan kunnen zij in de meeste gevallen aanspraak maken op gemeentelijke regelingen.
Alhoewel dit wellicht niet mijn directe verantwoordelijkheid is, zie ik het als mijn
taak om te bevorderen dat goed van deze regelingen gebruik wordt gemaakt, om te voorkomen
dat ouders uit financiële overwegingen ervoor kiezen hun kinderen niet op zwemles
te doen.

Vraag 3

Wat is de impact van de aangekondigde btw-verhoging op sport voor de gemiddelde prijs
van zwemles? Neemt de toegankelijkheid van zwemles hiermee nog verder af? Zo nee,
waarom niet?

Antwoord 3

Het is lastig in te schatten wat de gevolgen zijn van de btw-verhoging op sport voor
de gemiddelde prijs van zwemles. Dat komt omdat zwemles zowel door commerciële als
niet-commerciële partijen gegeven wordt en beide onder een ander btw-tarief vallen.
Aan te nemen valt dat bij een verhoging van de btw op zwemles de prijs voor die zwemles
in dezelfde mate mee zal stijgen. Voor zwemles die wordt aangeboden door gemeenten
of organisaties zonder winstoogmerk blijft de prijs gelijk omdat zij geen btw betalen
over zwemles.

Vraag 4

Gaat u in samenspraak met gemeentes stappen ondernemen om ervoor te zorgen dat alle
gemeenten in Nederland zwemlessen aanbieden aan kinderen uit huishoudens met een lager
inkomen, zoals de kamerbreed aangenomen motie Mohandis oproept (36 410 XVI, nr. 118)?2 Zo nee, waarom niet?

Antwoord 4

Ik verwacht dit najaar de resultaten van een onderzoek van het Mulier Instituut waarin
duidelijk wordt wat de belemmeringen voor gemeenten zijn om aan te sluiten bij één
of meerdere fondsen. Afhankelijk van de uitkomsten hiervan zal ik bekijken welke stappen
ik kan nemen. Tijdens een overleg met overwegend sportwethouders heb ik al aandacht
gevraagd voor de vindbaarheid van gemeentelijke regelingen voor zwemles op de websites
van gemeenten of aan gemeenten gelieerde sportbedrijven.

Vraag 5

Bent u bereid 3,5 miljoen tot 10 miljoen euro vrij te maken om de zwemdiploma-A voor
alle 6-jarigen in armoede te vergoeden?3 Zo nee, waarom niet?

Antwoord 5

Hiervoor is op dit moment geen budgettaire ruimte op de begroting van Sport en Bewegen.
Wel wil ik benadrukken dat veel gemeenten al aangesloten zijn bij het Jeugdfonds Sport
en Cultuur. Ieder kind dat recht heeft op ondersteuning vanuit het Jeugdfonds Sport
en Cultuur kan deze ondersteuning ook in zetten voor zwemles. In het afgelopen jaar
werden via deze weg 20.660 kinderen financieel ondersteund voor het volgen van zwemles.
Het ging daarbij om een totaalbedrag van ongeveer 7,8 miljoen euro.

Vraag 6

Welke stappen gaat u ondernemen om de groeiende groep waarvan het inkomen net te hoog
is om aanspraak te kunnen maken op de regelingen bij te staan zodat kinderen toch
een zwemdiploma kunnen halen?

Antwoord 6

Het Jeugdfonds Sport en Cultuur stelt ondersteuning beschikbaar voor kinderen in de
leeftijd van 4 tot 18 jaar, van wie de ouders weinig geld te besteden hebben. Hierbij
valt te denken aan gezinnen die leven van een uitkering, in de schuldsanering zitten
of een inkomen hebben onder het sociaal minimum. Dit gaat om een bijstandsinkomen
plus twintig procent. Voor de groep waarvan ouders een hoger inkomen hebben dan beschreven,
geldt dat het op dit moment de verantwoordelijk is van de ouders om zwemles te financieren.
ik heb op dit moment geen budgettaire ruimte om hiervan af te wijken.

Vraag 7

Hoe kijkt u tegen het herinvoeren van schoolzwemmen voor de toegankelijkheid van zwemles
en het tegengaan de tweedeling in de samenleving, zoals de aangenomen motie van Van
Nispen en Mohandis oproept (36 410 XVI, nr. 135)?4

Antwoord 7

De motie is door mijn ambtsvoorganger ter hand genomen en op dit moment wordt gewerkt
aan een uitwerking van de scenario’s met voor- en nadelen van verschillende vormen
van schoolzwemmen. Wanneer deze scenario’s uitgewerkt zijn, wissel ik hierover graag
met u van gedachten. Naar verwachting zal dit begin 2025 zijn.