Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Paternotte en Bamenga over de procedure van Nederland en Australië tegen Rusland bij ICAO ten gevolge van de aanslag op vlucht MH17

Antwoord van Minister Veldkamp (Buitenlandse Zaken), mede namens de Minister van Infrastructuur
en Waterstaat (ontvangen (ontvangen 27 augustus 2024)

Vraag 1

Bent u op de hoogte van het artikel getiteld «Rusland stopt met MH17-zaak die Nederland
aanspande bij internationale raad»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Hoe beoordeelt u het besluit van Rusland om zich terug te trekken uit de ICAO-procedure
met betrekking tot de aanslag op MH17?

Antwoord 2

Nederland en Australië betreuren het besluit van de Russische Federatie om zich terug
te trekken uit de procedure en keuren het af.

Vraag 3

Bent u het eens dat deze terugtrekking van Rusland een sabotage vormt van het rechtsproces
binnen ICAO? Zo ja, deelt u de mening dat deze terugtrekking niet zonder consequenties
kan blijven?

Antwoord 3

In het procesreglement van de Raad van de Internationale burgerluchtvaartorganisatie
(ICAO Raad) is een regeling opgenomen voor gevallen waarin een partij bij een geschil
niet (meer) deelneemt aan een procedure. Volgens die regeling hebben Nederland en
Australië de ICAO Raad gevraagd de zaak in hun voordeel te beslissen. Voor dit besluit
moet de ICAO Raad zich ervan vergewissen dat de klacht van Nederland en Australië
feitelijk en juridisch goed onderbouwd is.

Vraag 4

Welke stappen bent u van plan te nemen als reactie op de terugtrekking van Rusland
uit de ICAO-procedure om de belangen van Nederland en de nabestaanden van de slachtoffers
van MH17 te waarborgen?

Antwoord 4

Nederland en Australië zijn vastbesloten de procedure door te zetten, om waarheidsvinding,
gerechtigheid en rekenschap te bewerkstelligen. Australië en Nederland hebben erop
aangedrongen dat het proces wordt voortgezet conform het procesreglement van de ICAO
Raad; zie ook het antwoord op vraag 3.

Vraag 5

Bent u, gezien de ernst van de situatie, bereid om samen met Australië in de ICAO
Assembly te pleiten voor de opschorting van het stemrecht van Rusland in ICAO op basis
van artikel 88 van het Verdrag van Chicago (ICAO Convention), waarin wordt gesteld
dat de stemrechten van een lidstaat kunnen worden opgeschort indien deze niet voldoet
aan zijn verantwoordelijkheden?2

Antwoord 5

Van opschorting van het stemrecht van de Russische Federatie kan pas sprake zijn indien
de ICAO Raad een schending van het Verdrag van Chicago heeft vastgesteld. De terugtrekking
door Rusland uit de procedure is op zichzelf geen schending van het Verdrag van Chicago
of het procesreglement van de ICAO Raad; zie ook het antwoord op vraag 3. Wel hebben
Nederland en Australië in hun aansprakelijkstelling al expliciet gevraagd om het opschorten
van het stemrecht als gevolg van de aansprakelijkheid van de Russische Federatie voor
het neerhalen van vlucht MH17 in strijd met haar verplichtingen onder het Verdrag
van Chicago.

Vraag 6

Bent u het eens dat de terugtrekking van Rusland uit de ICAO-procedure voldoende reden
biedt om deze kwestie aan de orde te stellen tijdens de huidige ICAO-raadvergadering,
die loopt tot 21 juni en waar Australië deel van uitmaakt? Zo ja, bent u bereid dit
met uw Australische collega te bespreken?

Antwoord 6

Nederland en Australië hebben in hun mondelinge pleidooi op 18 en 20 juni 2024 uitgesproken
dat zij de terugtrekking van de Russische Federatie betreuren en afkeuren en de ICAO
Raad, conform het procesreglement, verzocht de procedure voort te zetten en, na zich
ervan vergewist te hebben dat de zaak feitelijk en juridisch goed is onderbouwd, in
hun voordeel te beslissen.

Vraag 7

Kunt u deze vragen elk afzonderlijk beantwoorden vóór het commissiedebat over MH17
volgende week, zodat de Kamer de meest actuele informatie heeft voor het debat?

Antwoord 7

Nee, maar mijn voorganger heeft tijdens het commissiedebat MH17 dat op 26 juni jl.
heeft plaatsgevonden de vragen al langs deze lijnen beantwoord.