Lijst van vragen en antwoorden : Lijst van vragen en antwoorden, gesteld aan de Algemene Rekenkamer, over het rapport Resultaten verantwoordingsonderzoek 2023 bij het Ministerie van Defensie (Kamerstuk 36560-X-2)

Nr. 6
LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN

Vastgesteld 4 juni 2024

De vaste commissie voor Defensie heeft een aantal vragen voorgelegd aan de Algemene
Rekenkamer over de brief van 15 mei 2024 inzake het Rapport Algemene Rekenkamer Resultaten
verantwoordingsonderzoek 2023 bij Ministerie van Defensie (Kamerstuk 36 560 X, nr. 2).

De Algemene Rekenkamer heeft deze vragen beantwoord bij brief van 4 juni 2024. Vragen
en antwoorden zijn hierna afgedrukt.

De voorzitter van de commissie, De Roon

De adjunct-griffier van de commissie, Manten

Vraag 1

Waarom heeft de Minister het afgelopen jaar weinig tot geen vooruitgang geboekt in
het oplossen van de onvolkomenheden bij het munitiebeheer?

Wij hebben dit jaar wederom een specifiek onderzoek verricht naar de oorzaken van
de onvolkomenheid bij het munitiebeheer. Wij hebben in het verantwoordingsonderzoek 2023 wel vastgesteld dat er geen zichtbare oorzaakanalyses zijn uitgevoerd naar de tekortkomingen
en dat de in het verbeterplan opgenomen deelprojecten niet concreet zijn uitgewerkt.
Daarnaast constateerden wij dat de sturing en beheersing van het materieelbeheer bij
Defensie niet op orde is en dat dat de Commandant der Strijdkrachten (CDS) – als inrichtingsverantwoordelijke
voor het materieelbeheer – niet beschikt over voldoende zichtbare informatie en niet
beschikt over voldoende personele capaciteit voor het oplossen van de 7 onvolkomenheden
bij het ministerie.

Vraag 2

Waarom heeft de Minister het afgelopen jaar weinig tot geen vooruitgang geboekt in
het oplossen van de onvolkomenheden bij het IT-beheer of autorisatiemanagement?

De Minister heeft in haar bedrijfsvoeringsparagraaf in het Jaarverslag van Defensie
over 2022 aangegeven dat aanpassing van de huidige autorisatieopzet nog maar beperkt
plaatsvindt en dat wordt ingezet op een geactualiseerde autorisatieopzet in verband
met de transitie naar het IT-systeem SAP S/4HANA. De Minister geeft in de bedrijfsvoeringsparagraaf
van het Jaarverslag van Defensie over 2023 aan het plan van aanpak autorisatiebeheer
met beperkte personele capaciteit uit te voeren.

Vraag 3

Waarom heeft de Minister het afgelopen jaar weinig tot geen vooruitgang geboekt in
het oplossen van de onvolkomenheden bij de beveiliging van militaire objecten?

De Minister heeft in 2023 nagenoeg geen voortgang geboekt bij het oplossen van de
onvolkomenheid. U zou de Minister kunnen vragen in te gaan op de urgentie bij de voortgang
in het oplossen van deze onvolkomenheid. Defensieonderdelen begonnen pas na tweemaal
rappelleren eind 2023 door de CDS met het aanpakken van de tekortkomingen bij de beveiliging
van militaire objecten. Daarnaast had de CDS onvoldoende personele capaciteit om een
toereikend verbeterplan op te stellen. Het opgestelde plan (excelsheet) om de tekortkomingen
bij de beveiliging van militaire objecten op te lossen beoordelen we als ontoereikend.
Over 2023 handhaven we daarom wederom en nadrukkelijk de onvolkomenheid en bevelen
we de Minister van Defensie net als in 2023 nadrukkelijk aan om:

− de volledigheid en actualiteit van beveiligingsrisico’s te inventariseren en te borgen;

− de effectiviteit van beveiligingsmaatregelen regelmatig in de praktijk te testen;

− te investeren in toekomstbestendige en duurzame beveiligingsmaatregelen;

− het veiligheidsbewustzijn op korte termijn aanzienlijk te verhogen.

Daarnaast bevelen wij de Minister aan om:

− het plan dat wij als ontoereikend beoordelen te herzien en te laten toetsen op uitvoerbaarheid,
gegeven het tekort aan personele capaciteit en gezien de volgtijdige afhankelijkheid
van deelprojecten;

− het plan en de uitvoering daarvan topprioriteit te maken bij de diverse defensieonderdelen.

Vraag 4

Waarom heeft de Minister het afgelopen jaar weinig tot geen vooruitgang geboekt in
het oplossen van de onvolkomenheden bij het cryptobeheer?

Wij hebben geen specifiek onderzoek verricht naar de oorzaken hiervan. Wij hebben
in het verantwoordingsonderzoek 2023 wel vastgesteld dat de CDS onvoldoende personele
capaciteit had om toereikende verbeterplannen op te stellen voor, het cryptobeheer.

Vraag 5

Waarom heeft de Minister het afgelopen jaar weinig tot geen vooruitgang geboekt in
het oplossen van de onvolkomenheden bij de inventarisatie?

Wij hebben geen specifiek onderzoek verricht naar de oorzaken hiervan. Wij hebben
in het verantwoordingsonderzoek 2023 wel vastgesteld dat de CDS onvoldoende personele
capaciteit had om toereikende verbeterplannen op te stellen voor het inventarisatieproces.

Vraag 6

Hoe verloopt het verbeteren van het munitiebeheer en waarom oordeelt de Algemene Rekenkamer
dat hier nagenoeg geen vooruitgang in is geboekt? Welke knelpunten ziet de Rekenkamer?

Voor het verbeteren van het munitiebeheer heeft de Minister in 2022 een verbeterplan
opgesteld en de afdeling Monitor Munitiedomein (MMD) opgericht. De MMD is door Defensie
aangewezen als de verantwoordelijke voor het munitiedomein en monitort de uitvoering
van het verbeterplan. Het verbeterplan bevat echter deelprojecten die onvoldoende
zijn geconcretiseerd waardoor wij niet kunnen vaststellen of wanneer deze verbeteracties
zijn uitgevoerd deze zullen leiden tot structurele oplossingen voor de tekortkomingen.
Ook heeft de Minister geen oorzaakanalyse uitgevoerd, waardoor wij niet hebben kunnen
vaststellen of de verbeteracties afzonderlijk en in samenhang bijdragen aan het oplossen
van de problemen in het munitiebeheer. Tenslotte constateren wij dat de informatievoorziening
bij de MMD nog verbeterd moet worden om inzicht te krijgen in de feitelijke realisatie
verbeteractiviteiten door de defensieonderdelen.

Vraag 7

Welke problemen bestaan er bij het beheer van cryptografiemiddelen?

De tekortkomingen in het beheer van cryptografiemiddelen bestaan uit tekortkomingen
in het beheer van crypto-apparatuur (cryptographic controlled items, CCI) en cryptosleutels. De tekortkomingen in het beheer van de cryptosleutels betreffen
tekortkomingen in de kwaliteit van de informatievoorziening over het beheer van cryptosleutels
en de monitoring en implementatie van verbetermaatregelen bij tekortkomingen in het
beheer van cryptosleutels. De tekortkomingen in de in het beheer van crypto-apparatuur
betreffen diverse bevindingen op het gebied van de voorraadadministratie, tellingen
en autorisaties in de IT-systemen.