Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van lid Daniëlle Jansen over het aanblijvend, groot tekort aan salbutamol aerosol
Vragen van lid Daniëlle Jansen (Nieuw Sociaal Contract) aan de Minister voor Medische Zorg over het aanblijvend, groot tekort aan salbutamol aerosol (ingezonden 15 april 2024).
Antwoord van Minister Dijkstra (Medische Zorg) (ontvangen 16 mei 2024). Zie ook Aanhangsel
Handelingen, vergaderjaar 2023–2024, nr. 1650.
Vraag 1
Ben u op de hoogte van bovengenoemd bericht?1
Antwoord 1
Ja, ik ben op de hoogte van dit bericht.
Vraag 2
Kunt u bevestigen dat de alternatieven voor salbutamol aerosol niet bruikbaar zijn
voor kinderen tot 7 jaar vanwege hun beperkte inademingskracht, alsmede voor volwassenen
met onvoldoende inademingskracht?
Antwoord 2
De poeder alternatieven van salbutamol aerosol die Long Alliantie Nederland (LAN)
voorstelt in hun advies2, zijn goedgekeurd door medicijnautoriteiten (College ter Beoordeling van Geneesmiddelen
(CBG) of het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA)) voor kinderen > 6 jaar en volwassenen.
Deze alternatieven zijn niet goedgekeurd voor kinderen onder de 6 jaar. Volgens de
bijbehorende «Samenvatting van de Productkenmerken» is het hierbij van belang dat
de poeders krachtig worden ingeademd. Hierdoor is het mogelijk dat deze alternatieven
in poedervorm ongeschikt zijn voor volwassenen met onvoldoende inademingskracht. LAN
stelt ook alternatieven van aerosolen met andere werkzame stoffen voor in hun advies.
Deze zijn door medicijnautoriteiten niet goedgekeurd voor kinderen onder de 6 jaar.
Afhankelijk van de medische situatie van de patiënt, kunnen deze middelen geschikt
zijn als alternatief voor salbutamol aerosol voor volwassenen. Hier moet de een behandelende
arts over oordelen.
Vraag 3
Kunt u toelichten of er momenteel voldoende voorraad salbutamol beschikbaar is voor
patiënten die afhankelijk zijn van dit medicijn? Zo niet, welke tijdelijke maatregelen
worden genomen om deze patiënten te voorzien?
Antwoord 3
Er is op dit moment (april 2024) in Nederland niet genoeg salbutamol aerosol beschikbaar
om alle patiënten met een indicatie van dit geneesmiddel te voorzien. Op 22 maart
2024 is daarom een tekortenbesluit door de Inspectie Gezondheid en Jeugd (IGJ) afgegeven.
Dit stelt Nederlandse fabrikanten, groothandelaren en apothekers in staat om alternatieven
uit het buitenland te importeren. Het tekort speelt echter ook in andere Europese
landen, waardoor importeren beperkt mogelijk is. De meeste patiënten kunnen omgezet
worden naar een alternatief geneesmiddel. De LAN heeft hiervan een overzicht gepubliceerd,
wat ook gedeeld is door het Meldpunt Geneesmiddelentekorten en -defecten (hierna:
Meldpunt)3. Zorgverleners worden opgeroepen het middel te bewaren voor patiënten die deze het
hardst nodig hebben. Na het afgeven van een tekortenbesluit ligt de monitoring van
het betreffende tekort bij de IGJ. Die heeft medio april navraag gedaan bij de leveranciers.
Op basis van de laatste uitvraag en meldingen lijkt er nu verlichting te komen op
de situatie.4, 5
Vraag 4
Acht u het wenselijk om extra stappen te zetten om de gezondheid van jonge kinderen
met een longziekte en volwassenen met beperkte inademingskracht te beschermen als
salbutamol niet beschikbaar is? Zo ja, welke stappen overweegt u te nemen?
Antwoord 4
Op dit moment worden alle mogelijke stappen gezet om de gezondheid van de groep patiënten
die geen alternatief van salbutamol aerosol kunnen gebruiken, te beschermen.
De LAN en het Nederlands Huisartsengenootschap (NHG) hebben zorgverleners opgeroepen
om de beperkte voorraad salbutamol aerosol te reserveren voor jonge kinderen en patiënten
met een acute benauwdheidsaanval. Ik ben onlangs in gesprek geweest met LAN.
De LAN brengt via een vragenlijst bij zorgverleners in kaart wat de impact is van
het salbutamoltekort. Ik vind de consequenties van het tekort schrijnend. Hiermee
wordt nogmaals benadrukt hoe ongewenst tekorten zijn. In mijn voortgangsbrief over
de beschikbaarheid genees- en hulpmiddelen die ik gelijktijdig met deze beantwoording
naar uw Kamer stuur, beschrijf ik al mijn acties om tekorten in de toekomst proberen
te voorkomen of de gevolgen te verzachten.
Vraag 5
Bent u op de hoogte van de oorzaken van het tekort aan salbutamol en hoe deze worden
aangepakt door de betrokken partijen, zoals fabrikanten en leveranciers?
Antwoord 5
Het tekort van salbutamol aerosol wordt veroorzaakt door problemen in het productieproces
van verschillende fabrikanten en een verhoogde vraag als gevolg van de tekorten. Ook
hebben hoge voorraadverplichtingen van andere EU-landen mogelijk invloed op de huidige
tekorten. Specifiek voor Nederland speelt mee dat twee handelsvergunninghouders om
bedrijfseconomische redenen het middel van de markt hebben gehaald, waardoor deze
de productieproblemen bij andere spelers niet konden opvangen. Verschillende fabrikanten
doen nader onderzoek, bijvoorbeeld naar de hoofdoorzaak van het kwaliteitsdefect van
het product. Andere leveranciers doen pogingen om leveringen naar voren te halen,
of om extra discussen beschikbaar te krijgen.
Vraag 6
Kunt u aangeven wanneer het Meldpunt geneesmiddelentekorten en -defecten meldingen
binnenkreeg over dreigende tekorten van salbutamol? En wanneer werd u hiervan op de
hoogte gesteld?
Antwoord 6
Er zijn acht aanbieders van salbutamol aerosol op de Nederlandse markt. De meldingen
ten aanzien van salbutamol zijn complex. Meldingen van leveringsproblemen worden vaak
verlengd met enkele weken, of zelfs maanden, door firma’s. Door deze dynamiek is er
grote variatie in het aanbod. De afgelopen jaren zijn er altijd twee tot drie aanbieders
geweest die leveringsproblemen van het middel kennen. Dit kon echter worden opgevangen
door andere leveranciers. Medio maart 2024 ontving het Meldpunt signalen vanuit leveranciers
van verwachte leveringsproblemen. Doordat twee handelsvergunningshouders daarnaast
het middel van de markt haalden, ontstond er een ernstig tekort.
Normaliter ontvang ik geen directe signalen over tekorten, dat hoeft ook niet: in
99% van de gevallen is er een oplossing voor een tekort voorhanden6. Voor het tekort aan salbutamol ontving ik van het Meldpunt wel een signaal in week
13, samen met de status van ingezette acties.
Vraag 7
Kunt u toelichten wat u in de afgelopen twee maanden heeft gedaan om zowel het acute
tekort als de structurele tekorten aan te pakken?
Antwoord 7
Voor een compleet overzicht van ingezette acties verwijs ik u naar het antwoord op
vraag 3 waar ik acute acties beschrijf, en naar de nieuwe voortgangsbrief beschikbaarheid
genees- en hulpmiddelen, die ik gelijktijdig met deze beantwoording naar uw Kamer
stuur. Hierin beschrijf ik nationale acties, zoals ontwikkelingen op het gebied van
preferentiebeleid, distributievergoeding en kritieke geneesmiddelen. Daarnaast geef
ik in de voortgangsbrief aan op welke manier ik in Europees verband inzet om de structurele
beschikbaarheid van geneesmiddelen te vergroten.
Vraag 8
Welke maatregelen acht u noodzakelijk om herhaling van medicijntekorten, zoals die
van salbutamol, in de toekomst te voorkomen?
Antwoord 8
Geneesmiddelentekorten zijn een multifactorieel probleem. Hierom acht ik brede maatregelen
noodzakelijk om tekorten zo goed als mogelijk te voorkomen en gevolgen te verzachten.
Ik richt mij op drie punten: het tijdig signaleren van, en handelen op, ontstane tekorten,
een gezonde Nederlandse geneesmiddelenmarkt bevorderen en de weerbaarheid van de productie-
en toeleveringsketen van geneesmiddelen in EU-verband verbeteren.7 Hierbij moet vermeld worden dat ik, ongeacht mijn inzet, geen 100% garantie kan geven
op de beschikbaarheid van alle geneesmiddelen op elk gewenst moment.
Vraag 9 en 10
Heeft u inmiddels contact gehad met Europese collega's over het tekort aan salbutamol
en welke afspraken heeft u met hen gemaakt om de beschikbaarheid van dit medicijn
te waarborgen? Kunt u aangeven waar deze afspraken uit bestaan?
Zijn er signalen dat andere Europese landen ook tekorten ervaren aan salbutamol of
soortgelijke essentiële geneesmiddelen? Zo ja, wordt er samengewerkt op Europees niveau
om deze tekorten gezamenlijk aan te pakken?
Antwoord 9 en 10
Meerdere andere Europese landen ervaren ook tekorten aan salbutamol. Dit geldt ook
voor veel andere geneesmiddelen waarvoor in Nederland een tekortenbesluit van kracht
is, zoals tekorten aan bepaalde antibiotica8. Het EMA, in samenwerking met de medicijnautoriteiten van de Europese lidstaten,
onderzoekt met vergunninghouders van salbutamol oplossingen om het tekort te mitigeren.
Mogelijk hebben andere landen door het snel opbouwen van hoge voorraden en invoeren
van exportverboden invloed gehad op de tekorten in Nederland. Tijdens de informele
Europese Gezondheidsraad heb ik een oproep gedaan richting andere landen om solidariteit
in het oog te houden bij het implementeren van nationale maatregelen, zodat tekorten
in andere landen niet verergerd worden. Hiermee doe ik de motie van de leden Synhaeve
en Paulusma (D66) af.9
Daarnaast is in Europees verband een lijst met kritieke geneesmiddelen gepubliceerd
(de Union list of critical medicines). Voor 11 geneesmiddelen van deze lijst is een pilotanalyse gedaan naar kwetsbaarheden
in de toeleveringsketens. De komende tijd wordt besproken hoe deze kwetsbaarheden
aangepakt kunnen worden binnen verschillende Europese adviesgroepen, zoals de Critical Medicines Allianceen de Medicine Shortages Steering Group (MSSG). Dit is in lijn met de eerder beschreven Europese acties in de voortgangsbrief
beschikbaarheid medische producten, die mijn voorganger uw Kamer stuurde.10
Vraag 11
Welke inspanningen verricht u momenteel om salbutamol uit het buitenland naar Nederland
te halen om de voorraden spoedig aan te vullen en te garanderen?
Antwoord 11
Het inkopen en distribueren van geneesmiddelen is in beginsel een taak van veldpartijen,
zoals leveranciers, groothandelaren en apotheekhoudenden. De IGJ heeft voor salbutamol
aerosol een tekortenbesluit afgegeven, waardoor import uit het buitenland mogelijk
is. Het salbutamoltekort wordt daarnaast gemonitord door het Meldpunt geneesmiddelentekorten
en -defecten. Nederlandse vergunninghouders hebben aangegeven dat reguliere leveringen
weer opstarten, maar dat dit vooralsnog onvoldoende zal zijn voor alle patiënten.
Ik hoop daarom dat voorschrijvers de richtlijnen van de LAN volgen om de beschikbare
voorraad optimaal te verdelen, zodat patiënten die geen alternatieven kunnen gebruiken
hier toegang tot hebben.
Vraag 12
Bent u bereid om de langetermijnstrategie van Nederland met betrekking tot medicijnvoorraden
en -productie te herzien om toekomstige tekorten te voorkomen?
Antwoord 12
Zoals mijn voorganger heeft aangegeven, wordt er momenteel op Europees niveau gekeken
naar verbeterde leveringszekerheid van producten op de lijst van kritieke geneesmiddelen,
specifiek voor producten met een kwetsbare leveringsketen. Het gaat hier ook om producten
die belangrijk zijn voor Nederland.11 Hieronder vallen ook de optie van extra voorraden en het stimuleren van productie
in Europa. Ik zet deze actie voort. In de Critical Medicines Alliance die in april
van start is gegaan, werken vele Europese leveranciers samen met overheden aan de
nodige oplossingsrichtingen.
Vraag 13
Bent u het eens met de stelling dat voor essentiële geneesmiddelen, zoals salbutamol,
geen tenders meer moeten worden uitgeschreven? Zo ja, welke maatregelen bent u van
plan te nemen om dit te realiseren?
Antwoord 13
Daar ben ik het niet mee eens. Het uitschrijven van een tender kan zowel positieve
als negatieve effecten hebben op de beschikbaarheid. Met de leverancier kunnen afspraken
worden gemaakt over de continuïteit van levering. Ook geeft een tender de leverancier
die inschrijft veel zekerheid over de afzet van het product. Wel zie ik dat bij tenders
de leveranciers vaak voor hele lage prijzen inschrijven, terwijl daar door zorgverzekeraars
niet om wordt gevraagd. Leveranciers concurreren elkaar dan de markt uit. Ook kunnen
tenders leiden tot uitsluiting van leveranciers uit de markt, met een verschraalde
markt als gevolg. Het is daarom belangrijk dat partijen met elkaar afspraken maken
om ongewenste effecten van de inkoop op de beschikbaarheid van geneesmiddelen te voorkomen.
Dit is een van de acties waar de Werkgroep Gezonde Nederlandse Geneesmiddelenmarkt
aan werkt. Zorgverzekeraars en leveranciers hebben in dat kader inmiddels afspraken
gemaakt om mogelijke ongewenste effecten van het preferentiebeleid op de beschikbaarheid
(verschraling van de markt of tekorten) te voorkomen. Ook het inkoopbeleid dat groothandels,
ziekenhuizen, apotheken en inkoopcombinaties voeren, kan invloed hebben op de beschikbaarheid.
Daarom wil ik als volgende stap gezamenlijke en voor alle partijen geldende afspraken
op laten stellen, die beogen om ongewenste effecten van de inkoop op de beschikbaarheid
van geneesmiddelen te voorkomen.
Vraag 14
Bent u bereid een lijst op te stellen van essentiële medicatie, waaronder salbutamol,
waarvan de beschikbaarheid onder alle omstandigheden wordt gegarandeerd?
Antwoord 14
Het Landelijk Coördinatiecentrum Geneesmiddelen (LCG) coördineert een proces om een
nationale lijst van kritieke geneesmiddelen op te stellen. Dit doen zij door nauw
samen te werken met zorgprofessionals over de methodiek, criteria en definities voor
het opnemen van een geneesmiddel in dit overzicht. Het is daarmee een lijst van het
veld, voor het veld. De publicatie van de lijst staat gepland voor juni 2024. Ik onderzoek
welke beleidsmaatregelen de beschikbaarheid van deze middelen kan versterken, maar
garanties kan ik daarbij niet geven.
Vraag 15
Een tekort aan medicijnen is vaak lang van tevoren te voorspellen, wat kunt u doen
om medicijntekorten in de toekomst eerder te signaleren? Welke rol ziet u weggelegd
voor zowel medicijnfabrikanten als de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) om
medicijntekorten te voorkomen?
Antwoord 15
Ik deel uw opmerking niet dat het tekort aan medicijnen vaak al lang van tevoren te
voorspellen is. Wel zijn er tekorten die worden beïnvloed door onder andere seizoensfactoren.
Medicijnfabrikanten zijn verantwoordelijk voor het voldoende beleveren van medicijnen
voor Nederland. Als zij voorzien dat dit niet lukt, moeten zij dit tijdig (tenminste
2 maanden voorafgaand aan een verwacht leveringsprobleem) melden bij het Meldpunt,
waarin het CBG en de IGJ zijn verenigd. Op dit moment melden medicijnfabrikanten niet
altijd juist en tijdig. Zo blijkt in de praktijk dat zij vaak hun producten al melden
als «mogelijk in tekort», om zo het risico op een eventuele boete te vermijden. Deze
zekerheidshalve meldingen zijn problematisch en stroken niet met de verplichting om
voorziene tekorten te melden. Eerder heb ik hierom aanscherpingen gegeven over wat
gemeld moet worden, en hieraan volgend het boetebeleid veranderd.
Per 1 januari 2024 is niet meer het uitgangspunt om direct te beboeten bij overtreding
van de meldplicht, maar wordt er eerst een schriftelijke waarschuwing gegeven12. Ik ben in gesprek met deze bedrijven over hoe deze situatie verder verbeterd kan
worden. Dit doe ik onder andere door een veldbijeenkomst te organiseren om de belemmeringen
van tijdig melden in kaart te brengen en toe te werken naar een verduidelijkende beleidsregel
voor de meldplicht. Het Meldpunt signaleert tekorten en onderneemt, waar nodig, actie
om tekorten te voorkomen, of de gevolgen te verzachten. Hiervoor is het belangrijk
dat het Meldpunt voldoende capaciteit heeft en goed wordt ondersteund. Ik investeer
daarom per 2024 structureel 1 miljoen extra in het Meldpunt.
Vraag 16
Welke rol ziet u voor zorgverzekeraars om medicijntekorten te voorkomen?
Antwoord 16
Zorgverzekeraars moeten voldoen aan de zorgplicht. Ik zie het als de rol van de zorgverzekeraar
om bij het inkopen van geneesmiddelen onder preferentiebeleid, ervoor te zorgen dat
de afspraken met leveranciers bijdragen aan de beschikbaarheid van deze geneesmiddelen.
Het preferentiebeleid draagt bij aan de betaalbaarheid van de zorg. Ook kan het helpen
de beschikbaarheid te vergroten, omdat het leveranciers voorspelbaarheid biedt in
de vraag naar het preferente geneesmiddel. Het preferentiebeleid kan mogelijk ook
nadelige invloeden hebben op de beschikbaarheid. VWS heeft daarom toegezien op nieuwe
afspraken tussen zorgverzekeraars en leveranciers. Ten eerste krijgen leveranciers
binnen deze afspraken vanaf 2025 de mogelijkheid om de prijs van een geneesmiddel
aan te passen. Indien blijkt dat overeengekomen prijzen tussen de zorgverzekeraars
en leveranciers te laag zijn, kunnen deze tussentijds na overleg aangepast worden.
Ten tweede passen zorgverzekeraars hun inkoopcycli aan, zodat zij niet meer allemaal
tegelijk middelen als preferent aanwijzen. Het wordt zo aantrekkelijker voor leveranciers
om hun product op de markt te houden, waardoor verschraling van de markt wordt voorkomen.
Als laatste nemen zorgverzekeraars in hun boetebeleid richting leveranciers mee in
hoeverre de leverancier te verwijten is voor een ontstaan tekort. Deze afspraken worden
momenteel ingevoerd en worden deze zomer geëvalueerd.
Echter, ook met deze afspraken kan het gebeuren dat tekorten aan een bepaald product
ontstaan. In die gevallen is het belangrijk dat zorgverzekeraars het betreffende product
uit preferentie halen, of een ander product aanwijzen. Daarnaast is het essentieel
dat zij verzekerden goed informeren over de vergoeding van passende alternatieven.
Vraag 17
Bent u het ermee eens dat zorgverzekeraars vanuit hun zorgplicht medeverantwoordelijk
zijn voor het vinden van een tijdige oplossing voor het tekort aan salbutamol? Kunt
u aangeven wat u van de zorgverzekeraars verwacht?
Antwoord 17
De zorgplicht die zorgverzekeraars naar hun verzekerden hebben geldt ook voor farmaceutische
zorg, dus ook voor de behandeling met salbutamol. Zij kunnen echter niet zelfstandig
geneesmiddelentekorten oplossen, daarom ben ik geregeld met ze in gesprek over hun
rol, bijvoorbeeld bij het invullen van het preferentiebeleid. Ik verwacht van zorgverzekeraars
dat ze binnen hun mogelijkheden het risico op tekorten verkleinen, door goed in te
kopen. Tot salbutamol weer voldoende beschikbaar is, moeten zorgverzekeraars naar
hun verzekerden en naar markpartijen duidelijk communiceren over de vergoeding van
passende alternatieven. Als zorgverzekeraars preferentiebeleid voeren over salbutamol,
moeten zij communiceren over alternatieven voor het preferent aangewezen product.
Vraag 18
Heeft u overwogen om een noodvoorraad van essentiële geneesmiddelen, zoals salbutamol,
aan te leggen om toekomstige tekorten op te vangen? Zo niet, waarom niet?
Antwoord 18
Zoals in vraag 12 aangegeven ben ik met het veld aan het identificeren welke geneesmiddelen
belangrijk zijn voor Nederland. Voor deze middelen onderzoek ik hoe de leveringszekerheid
kan worden verbeterd. Hierbij kijk ik ook naar de optie van verhoogde voorraden.
Vraag 19
Bent u van plan om financiële compensatie te bieden aan patiënten die extra kosten
maken als gevolg van het tekort aan salbutamol? Zo ja, hoe wordt dit geregeld?
Antwoord 19
De vergoeding van alternatieven bij tekorten, en dus ook salbutamol, wordt door zorgverzekeraars
geregeld. Bij parallelimport wordt het geneesmiddel vergoed vanuit het basispakket,
met inachtneming van de mogelijke toepassing van de eigen bijdrage en het eigen risico.
Wanneer de IGJ een tekortenbesluit heeft afgegeven, mogen er ook geneesmiddelen geïmporteerd
worden die niet in Nederland zijn geregistreerd. Het geneesmiddel wordt dan volledig
vergoed vanuit de zorgverzekering, met inachtneming van het eigen risico. Wanneer
de patiënt zelf een geneesmiddel uit het buitenland wil halen en dit vergoed wil krijgen,
moet de mogelijke vergoeding van tevoren afgestemd worden met de zorgverzekeraar.
Vraag 20
Bent u van mening dat er EU-coördinatie nodig is om voorraadopbouw van salbutamol,
zoals nu gebeurt in Duitsland en Frankrijk, van landen tegen te gaan in het geval
van tekorten in andere EU-landen?
Antwoord 20
Het aanleggen van voorraden is een nationale competentie, maar ik vind het belangrijk
dat de mogelijke impact op andere EU-landen hierbij goed wordt meegewogen. Dit heb
ik benadrukt tijdens de informele Europese Gezondheidsraad op 23 en 24 april 2024.
Ik heb bovendien voorgesteld dat binnen de Joint Actionover stockpiling door Europese lidstaten richtsnoeren moeten worden ontwikkeld om effectieve voorraden
aan te houden, waarin solidariteit met andere lidstaten ook wordt meegenomen. In het
vormen van nieuw Nederlands beleid zal ik ook de solidariteit richting andere landen
in acht nemen.
Vraag 21
Bent u op de hoogte van het feit dat in Duitsland salbutamol in kleine hoeveelheden
(bedoeld voor kinderen) niet meer wordt aanbesteed? Kunt u hierop reflecteren?
Antwoord 21
Ik weet dat Duitsland de intentie heeft gedeeld om voor geneesmiddelen bedoeld voor
kinderen in de toekomst geen aanbestedingen meer uit te voeren.
Bij producten met een kleine omzet ligt soms verschraling van de markt op de loer.
Hiermee bedoel ik dat het aantal aanbieders op de markt afneemt. De nadelen van tenderen
overvleugelen dan de voordelen. Tegelijk hoor ik ook van leveranciers dat een tenderprocedure
juist kan helpen om een product met een kleine omzet in de markt te houden, omdat
het enige vorm van afnamegarantie biedt. Dus de signalen over het nut van tenderen
op kleine producten zijn tegenstrijdig. In de Werkgroep Gezonde Nederlandse Geneesmiddelenmarkt
en de onderliggende Taakgroep Preferentiebeleid is het gesprek gevoerd over hoe om
te gaan met producten met een hele kleine omzet. Hier is afgesproken dat iedere zorgverzekeraar
voor zichzelf een minimale landelijke omzet gaat bepalen, waarbinnen zij geen producten
tenderen. Ze zullen daarbij ook naar de prijs per product kijken. Ook bij het opstellen
van gezamenlijke inkoopkaders met alle inkopende en verkopende partijen wordt dit
wat mij betreft een belangrijk punt.
Vraag 22
Kunt u toelichten welke rol de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) speelt bij
het monitoren en aanpakken van medicijntekorten in Nederland? Zijn er voldoende bevoegdheden
voor de IGJ om in te grijpen bij dergelijke tekorten?
Antwoord 22
De IGJ houdt toezicht op de gehele geneesmiddelketen. Deze bevinden zich vaak in buitenland,
danwel binnen de EU of in China, India en de VS. Bij kwaliteitsdefecten beoordeelt
de IGJ of een batch wel of niet op de markt mag worden gebracht, waarbij veiligheid
en kwaliteit altijd voorop staan. Verder coördineert de IGJ, samen met het CBG, het
Meldpunt. Het Meldpunt beoordeelt de meldingen van voorziene leveringsonderbrekingen
die zijn gedaan door een handelsvergunninghouder.13 Voor iedere melding controleren ze of er voldoende alternatieven in Nederland zijn,
hoelang de onderbreking duurt en of er sprake is van een kritisch middel voor een
levensbedreigende of zeer ernstige aandoening. Als er in Nederland onvoldoende alternatieven
beschikbaar zijn, kan de IGJ een tekortenbesluit afgeven waardoor alternatieven uit
het buitenland kunnen worden geïmporteerd. Dit biedt uiteraard alleen verlichting
als er voorraad beschikbaar is in het buitenland. In uitzonderlijke gevallen zijn
er te weinig of geen alternatieven beschikbaar voor de patiënt. Het CBG en de IGJ
kijken dan met de beroepsgroepen of extra maatregelen nodig zijn om de gevolgen voor
patiënten te minimaliseren. Bijvoorbeeld minder voorraad meegeven, een medicijn met
een andere werkzame stof inzetten, of in extreme gevallen de schaarse voorraad reserveren
voor een bepaalde patiëntengroep.
Vraag 23
Naar verluid heeft het Meldpunt geneesmiddelentekorten en -defecten vorig jaar zo’n
3500 meldingen van mogelijke tekorten ontvangen, klopt dit cijfer? Zo ja, beschikt
het Meldpunt, bestaande uit de IGJ en het CBG, over voldoende capaciteit om deze aanvragen
te behandelen?
Antwoord 23
In 2023 ontving het Meldpunt 5091 meldingen van verwachte leveringsproblemen. Dit
ging over 2531 verschillende geneesmiddelen.14 De meldingen bij het Meldpunt geven geen accuraat beeld van de leveringsproblemen
die in de praktijk optreden. Bedrijven doen veel zekerheidshalve meldingen, die in
veel gevallen niet leiden tot een tekort. Het Meldpunt komt niet in alle gevallen
in actie, alleen wanneer er een kritiek tekort is of dreigt (zie antwoord op vraag15. Vanwege het toenemende werk aan tekorten investeer ik structureel 1 miljoen in het
Meldpunt. Zoals in het antwoord op vraag 15 aangegeven, ga ik in gesprek met leveranciers
om de juiste meldingen bij het Meldpunt te krijgen zodat het Meldpunt effectiever
kan werken.
Ondertekenaars
-
Eerste ondertekenaar
P.A. Dijkstra, minister voor Medische Zorg
Bijlagen
Gerelateerde documenten
Hier vindt u documenten die gerelateerd zijn aan bovenstaand Kamerstuk.