Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Van Haga over de rol van meesterdiplomaat Frans Timmermans bij de vrijlating Venezolaanse drugsbaron Hugo Carvajal

Antwoord van Minister Bruins Slot (Buitenlandse Zaken) (ontvangen 2 oktober 2023).
Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2022–2023, nr. 3511.

Vraag 1 en 2

Bent u bekend met het feit dat Frans Timmermans, toenmalig Minister van Buitenlandse
Zaken, Carvajal op 28 juli 2014 op Aruba, waar de drugsbaron drie dagen in de gevangenis
had gezeten, vrijliet?1

Bent u bekend met het feit dat de Verenigde Staten, de Drug Enforcement Administration
(DEA), Peter Blanken, hoofdofficier van Justitie op Aruba, en de Arubaanse rechter-commissaris
Yvonne van Wersch destijds verbijsterd en woedend reageerden? En dat hoofdofficier
Blanken het besluit van Minister Timmermans «een novum» noemde en het volgende stelde:
«Laat het duidelijk zijn dat deze beslissingen door Nederland zijn genomen. Het is
vervelend dat Aruba hierop wordt aangekeken. Wij willen door Amerika niet als een
onbetrouwbare partner worden gezien.»?

Antwoord 1 en 2

Ik ben bekend met kwestie Carvajal en berichtgeving daarover in diverse media.

Vraag 3

Deelt u de mening dat drugsbaronnen en zware criminaliteit bestreden dienen te worden?
Zo ja, hoe duidt u het lakse optreden destijds van Timmermans en deelt u de mening
dat dit weinig goeds belooft als Timmermans het onverhoopt voor het zeggen krijgt?
Graag een gedetailleerd antwoord.

Antwoord 3

Het Nederlandse offensief tegen georganiseerde ondermijnende criminaliteit bestaat
uit een brede nationale aanpak: een combinatie van zowel preventieve als repressieve
maatregelen om o.a. criminele netwerken en hun verdienmodellen aan te pakken. De focus
ligt op voorkomen, verstoren van het verdienmodel, bestraffen en beschermen. Ook in
internationaal verband wordt samengewerkt om de wereldwijd vertakte criminele netwerken,
machtsstructuren en verdienmodellen te verstoren en te ontmantelen.2 Op de langere termijn moet dit ervoor zorgen dat Nederland een minder aantrekkelijke
plek is voor de productie, invoer, doorvoer en export van illegale verdovende middelen
en het witwassen en investeren van crimineel vermogen.

Vraag 4

Heeft u de bereidheid om te onderzoeken waarom Timmermans, thans premierkandidaat,
op eigen houtje plotseling besloot Carvajal vrij te laten? Graag een gedetailleerd
antwoord, waarbij u ook aangeeft of u de rol van het Ministerie van Buitenlandse Zaken
hierbij onderzoekt.

Antwoord 4

De heer Carvajal was de beoogd Venezolaans consul generaal op Aruba. Hij is destijds
na aankomst in Oranjestad gearresteerd. Justitie is een autonome bevoegdheid van Aruba.
Diplomatieke en consulaire relaties, inclusief immuniteit, zijn bevoegdheden van het
Koninkrijk. Alleen de Minister van Buitenlandse Zaken is bevoegd daarover een beslissing
te nemen. Op grond van internationaal recht (Verdrag van Wenen inzake consulaire betrekkingen
uit 1963) moest de heer Carvajal worden vrijgelaten. Onduidelijkheid over zijn exacte
status en immuniteit bij aankomst in Aruba ontstond doordat de nota van het Venezolaanse
consulaat – generaal te Oranjestad waarin melding werd gemaakt van zijn aanwijzing
als consul – generaal niet via de geëigende diplomatieke kanalen was ontvangen. Na
juridische duiding van de feitelijke situatie is mijn ambtsvoorganger, na overleg
met betrokken ambtsgenoten, tot de conclusie gekomen dat Venezuela er op mocht vertrouwen
dat de heer Carvajal voorlopig, in afwachting van de verlening of weigering van het
exequatur, tot de werkzaamheden van consul-generaal was toegelaten. Hij genoot derhalve de
immuniteiten die voortvloeien uit de functie van consul-generaal. Op grond van artikel 23
van het eerder genoemde Verdrag van Wenen is de heer Carvajal vervolgens persona non
grata verklaard en heeft hij het Koninkrijk verlaten.

De kwestie is, inclusief de rol van de Minister van Buitenlandse Zaken, in 2014 uitvoerig
toegelicht aan de hand van antwoorden op Kamervragen.3