Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op de vragen van het lid Tielen over het bericht: ‘Sinds de ingreep kunnen haar ogen niet meer dicht’

Antwoord van Minister Kuipers (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) (ontvangen 18 september
2023). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2022–2023, nr. 3462.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Sinds de ingreep kunnen haar ogen niet meer dicht»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Hoeveel cosmetische behandelingen worden er jaarlijks in Nederland uitgevoerd en hoeveel
daarvan leiden tot complicaties? Waar zijn de cijfers van de meldpunten van de Nederlandse
Vereniging van Cosmetische Geneeskunde en/of van het Register Cosmetische Complicaties
van de Nederlandse Vereniging voor Plastische Chirurgie in te zien? Kunt u deze delen?

Antwoord 2

Het is mij niet bekend hoeveel cosmetische ingrepen jaarlijks in Nederland worden
uitgevoerd en hoeveel daarvan tot complicaties leiden. Deze gegevens worden niet centraal
geregistreerd. De cosmetische sector is een brede sector die reikt van het aanbrengen
van make-up en peelings, tot andere schoonheidsbehandelingen en plastische chirurgie.
Voor wat betreft de geregistreerde gezondheidsberoepen, de cosmetisch arts en de plastisch
chirurg, geldt het volgende.

Sinds 1 mei 2022 heeft de Nederlandse Vereniging voor Plastische Chirurgie (NVPC)
een register cosmetische complicaties geopend om een beeld te vormen van de omvang
en soort klachten. Sinds de opening van het register per 1 mei 2022 zijn er 101 meldingen
geregistreerd.

De Nederlandse Vereniging Cosmetische Geneeskunde (NVCG) heeft over de periode 2022
tot juli 2023 37 meldingen ontvangen.

Zowel de NVPC als de NVCG adviseert patiënten altijd hun klachten te melden bij het
Landelijk Meldpunt Zorg van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ).

Het Landelijk Meldpunt Zorg van de IGJ heeft van 2021 tot heden 165 meldingen met
betrekking tot cosmetische zorg ontvangen2. De meldingen zijn heel verschillend van aard, zoals ontevredenheid over het resultaat
van een behandeling, klachten over de bejegening, de financiële afwikkeling en meldingen
die wijzen op tekortkomingen in de zorg. Hoeveel van deze meldingen een complicatie
van een behandeling betrof, is niet te achterhalen. Overigens kan een complicatie
altijd optreden bij een behandeling en hoeft dit niets te maken te hebben met de kwaliteit
van de behandeling.

Tenslotte kan ik nog melden dat de Algemene Nederlandse Brancheorganisatie Schoonheidsverzorging
(ANBOS) zich niet herkent in de uitspraak uit het artikel dat er ook steeds meer schoonheidsspecialisten
zouden zijn die botox en fillers spuiten. Cijfers vanuit de klachten- en geschillenregeling
binnen ANBOS laten dat in cijfers niet zien.

Vraag 3

Hoe vaak doet de Inspectie voor Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) nader onderzoek bij
meldingen van incidenten of complicaties bij cosmetische behandelingen? Welke belemmeringen
ondervindt de IGJ hierbij en hoe kunt u deze wegnemen?

Antwoord 3

Van bovengenoemde 165 meldingen (2021 tot heden) zijn er 37 meldingen die worden beoordeeld
door een inspecteur. De overige 128 meldingen werden door het Landelijk Meldpunt Zorg
zelf afgehandeld, waarbij bijvoorbeeld een advies (zoals een klacht indienen bij de
klachtencommissie van de kliniek bij ontevredenheid van de behandeling) aan de melder
volstond.

Of een melding nader onderzocht wordt en op welke manier, hangt onder andere af van
de ernst van de melding. Ook speelt bijvoorbeeld mee of de melder anoniem wenst te
blijven. Een signaal uit een melding kan ook worden meegenomen in het toezicht op
de cosmetische sector. Dat betekent dat de omvang en de plaats van de inspectie-inzet
wordt bepaald op basis van de gesignaleerde risico’s, waardoor de inspectiecapaciteit
zo effectief mogelijk wordt ingezet. Een voorbeeld van dit risicotoezicht was een
serie inspectiebezoeken in schoonheidssalons.3 De IGJ ontvangt overigens zelden meldingen van medische calamiteiten waarbij een
patiënt ernstige schade heeft opgelopen na een cosmetische behandeling.

Vraag 4

Wat is de stand van zaken met betrekking tot het doorontwikkelen van het Kwaliteitskader
Cosmetische Zorg, dat in 2022 zou zijn afgerond?

Antwoord 4

In november 2019 is het Kwaliteitskader Cosmetische Zorg gepubliceerd4. Het doel van het kwaliteitskader is te beschrijven wat goede en veilige cosmetische
zorg is. Uit dit kwaliteitskader volgde onder andere de opdracht om bekwaamheidseisen
op te stellen voor cosmetische behandelingen. De stuurgroep Cosmetische Zorg heeft
voor een beperkt aantal behandelingen bekwaamheidseisen uitgewerkt5. Voor de overige behandelingen werd binnen de stuurgroep geen consensus bereikt over
de bekwaamheidseisen. Op 27 januari jl. meldde de stuurgroep dat, gezien het onoverbrugbare
verschil van inzicht over essentiële bekwaamheden, de Stuurgroep Cosmetisch Zorg op
29 november 2022 is ontbonden. Het Zorginstituut Nederland en de IGJ zijn in overleg
over het vervolg.

Vraag 5

Bent u van mening dat patiënten zich voldoende goed kunnen informeren over de kwaliteit
en risico’s van cosmetische behandelingen? Geldt dat ook voor informatie over welk
type professional bevoegd is om specifieke cosmetische behandelingen uit te voeren?
Wordt de website van de Rijksoverheid (jezelfmooiermaken.nl) naar verwachting bezocht
en welke andere informatiebronnen worden gebruikt? Wat bent u bereid te doen om deze
informatievoorziening te verbeteren?

Antwoord 5

Ik ben van mening dat patiënten zich voldoende goed kunnen informeren over een eventuele
behandeling, over de deskundigheid van de behandelaar en over de risico’s die daaraan
verbonden zijn. Zowel op de website van de Rijksoverheid als ook op websites van diverse
beroepsverenigingen is hierover informatie beschikbaar. De consument is hier zelf
verantwoordelijk voor, het gaat hier om niet verzekerde en niet medisch noodzakelijke
ingrepen.

Zoals ik in de beantwoording op uw Kamervragen van 3 juni 20216 heb aangegeven is de website in november 2021 vernieuwd. Op de website Rijksoverheid.nl/cosmetische-ingrepen
kunnen consumenten betrouwbare informatie vinden over cosmetische ingrepen, bijvoorbeeld
waar je op moet letten als je je veilig wilt laten behandelen. Daarnaast vervult de
site de functie van wegwijzer. Via deze site worden consumenten verwezen naar sites
waar ze meer informatie kunnen vinden over hun behandelaar, de behandelplek en het
product. Als het gaat om behandelaren bevat de site een link naar het BIG-register,
het Register cosmetisch arts van de Nederlandse Vereniging Cosmetische Geneeskunde7 (NVCG) en ZorgkaartNederland.nl.

Bij informatie over behandelplekken wordt uitgelegd waar de consument op moet letten.
Ook kan de consument op de website meer informatie vinden over de producten die worden
gebruikt bij cosmetische ingrepen, bijvoorbeeld over borstimplantaten en fillers.
Ook de Nederlandse Vereniging voor Esthetische Plastische Chirurgie (NVEPC) biedt
consumentenvoorlichting over de verschillende cosmetische ingrepen en behandelingen,
de artsen die hiertoe gekwalificeerd zijn en de eventuele complicaties van de verschillende
ingrepen. Daarnaast wordt op de website doorverwezen naar de website van het Zorginstituut
Nederland waarop het Kwaliteitskader Cosmetische Zorg vindbaar is. Hierin wordt de
consument uitgelegd wanneer sprake is van een gekwalificeerde cosmetisch zorgverlener.

Verder kan de consument bij zijn of haar keuze gebruik maken van diverse andere communicatiekanalen
en middelen die worden aangeboden voor veldpartijen. Zo heeft de KNMG een register
opgesteld voor profielartsen cosmetische geneeskunde KNMG en heeft de NVCG een digitaal
platform COSMEDICI.nl (Cosmedici) voor de consument in het leven geroepen.

Ook de ANBOS communiceert duidelijk over voorbehouden handelingen. Deze mogen niet
door een schoonheidsspecialist uitgevoerd worden. Naast de informatie op de website
www.anbos.nl en via social mediakanalen lanceert ANBOS ook jaarlijks een grote consumentencampagne.
Deze gaat over het belang van het bezoeken van een gediplomeerde schoonheidsspecialist.
Zie hier de campagne van vorig jaar; ANBOS consumentencampagne «Kies voor gediplomeerd» – YouTube. In 2022 heeft ANBOS tot slot het initiatief genomen de grijze gebieden verder in
kaart te brengen. Ik verwijs u hiervoor naar ANBOS-onderzoek brengt risicovolle schoonheidsbehandelingen in kaart | Anbos.