Schriftelijke vragen : Het adequaat beschermen van kwetsbare en unieke natuur en koraal op en rondom de BES-eilanden

Vraag 1

Hoe is tot nu toe uitvoering gegeven aan de aangenomen motie van de Partij voor de
Dieren en BIJ1, die de regering verzoekt om in gesprek te gaan met het Openbaar Lichaam
Bonaire (OLB) om ervoor te zorgen dat er geen onomkeerbare stappen worden gezet voor
wat betreft bouwen op Plantage Bolivia totdat het ontwikkelingsprogramma is vastgesteld?1

Vraag 2

Is er over deze motie een gesprek geweest met het OLB? Zo ja, wanneer heeft dit gesprek
plaatsgevonden en wat is er besproken? Zijn er verslagen hiervan en zo ja, kunt u
deze met de Kamer delen? Wat zijn de vervolgstappen met betrekking tot het in uitvoering
brengen van de aangenomen motie?

Vraag 3

Indien het gesprek nog niet heeft plaatsgevonden, wanneer zal dit plaatsvinden?

Vraag 4

Bent u bereid om actief te pleiten voor het beschermen van de natuur op Plantage Bolivia,
dat 10% van het eiland beslaat en voor het benadrukken dat de open-landschapsbestemming
van Plantage Bolivia ongewijzigd blijft? Zo nee, waarom niet?

Vraag 5

Is al concreet bekend wanneer het ontwikkelingsprogramma door de ministerraad wordt
vastgesteld, die volgens de beleidsagenda volkshuisvesting en ruimtelijke ordening
Caribisch Nederland in de loop van 2023 zal worden vastgesteld? Zo ja, is dit programma
al in procedure gebracht en hoe ziet dit eruit voor wat betreft tijdlijn en inspreekmomenten,
en wat zijn de vervolgstappen met betrekking tot het in uitvoering brengen van de
aangenomen motie? Zo nee, hoe ziet de tijdlijn eruit?

Vraag 6

Kunt u aangeven waar de procedure rondom de Milieueffectrapportage (MER) ten behoeve
van de ontwikkeling van Plantage Bolivia zich momenteel bevindt?

Vraag 7

a. Is er al een MER opgesteld voor de mogelijke ontwikkeling van Plantage Bolivia
en indien deze is opgesteld, wat zijn de hoofdconclusies?

Vraag 8

b. Zijn de richtlijnen al vastgesteld en zijn daar de ingezonden zienswijzen in verwerkt?

Vraag 9

c. Worden in de MER ook alternatieven onderzocht, zoals het bouwen van huizen in en
rondom bestaande woonkernen? Zo nee, waarom niet en hoe bent u van plan deze lacune
te laten dichten in overleg met het OLB?

Vraag 10

d. Klopt het dat het Rijk het OLB had geadviseerd om de commissie voor de milieueffectrapportage
Nederland in te schakelen met betrekking tot Plantage Bolivia? Zo ja, klopt het dat
het OLB dit advies niet heeft opgevolgd? Is duidelijk waarom dit advies niet is opgevolgd?

Vraag 11

Klopt het dat voor de mogelijke ontwikkeling van een containerhaven nabij HATO ook
een MER wordt opgesteld? Zo ja, wanneer zal deze afgerond zijn? Zo nee, wat is de
reden hiervoor?

Vraag 12

Klopt het dat bij het opstellen van de MER voor HATO geen onderzoek gedaan zal worden
naar de vraag of de containerhaven überhaupt nodig is, aangezien het beleid van Bonaire
erop gericht is om niet meer dan één cruiseschip per dag te hebben, waardoor uitbreiding
niet nodig is? Zo nee, waarom niet?2

Vraag 13

Bent u het ermee eens dat het onwenselijk is dat niet serieus wordt bekeken of de
vrachthaven überhaupt nodig is? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wat gaat u concreet doen?

Vraag 14

Klopt het dat bij het opstellen van deze MER ook geen onderzoek zal worden gedaan
naar de mogelijkheid van de herontwikkeling van een nieuwe haven op de huidige locatie?
Zo nee, waarom niet?

Vraag 15

Bent u het ermee eens dat het onwenselijk is dat de huidige locatie niet als serieus
alternatief wordt bekeken, omdat een andere locatie nieuwe schade aan het koraal met
zich meebrengt, terwijl op de huidige locatie het koraal al is aangetast, zeker gezien
de renovatie en verlenging van de zuidpier in 2021? Zo nee, waarom niet?

Vraag 16

Bent u het ermee eens dat u verantwoordelijk bent om ervoor te zorgen dat bij een
mogelijke uitbreiding van de containerhaven het koraal niet wordt beschadigd op basis
van de aangenomen motie van de Partij voor de Dieren en BIJ1, die oproept om projecten
waarbij het koraal wordt beschadigd niet door te laten gaan? Zo nee, waarom niet en
wie zijn dan de verantwoordelijken?3

Vraag 17

Bent u het ermee eens dat als eerste de noodzaak van de containerhaven moet worden
onderzocht, en daarna gekeken moet worden of de huidige locatie geschikt is voor mogelijke
uitbreiding, alvorens naar andere opties te kijken? Zo nee, waarom niet? Zo ja, bent
u bereid om in samenspraak met het OLB en de opstellers van de MER te kijken hoe dit
bewerkstelligd kan worden?

Vraag 18

Kunt u aangeven hoe het is gesteld met de ecologische kwaliteit van het koraal rondom
Bonaire, Sint Eustatius en Saba?

Vraag 19

Klopt het dat het koraal aan de oostkust van Bonaire, waaronder 15 kilometer grenzend
aan Plantage Bolivia, nog niet is geïnventariseerd? Zo nee, wat waren de uitkomsten?
Zo ja, bent u het ermee eens dat alle koraalriffen rond de BES-eilanden zo spoedig
mogelijk geïnventariseerd moeten worden?

Vraag 20

Klopt het dat het koraal rondom Saba aan het afsterven is? Zo ja, wat zijn de hoofdoorzaken
van deze sterfte, wat wordt ertegen ondernomen en welke ondersteunende rol kan het
Rijk spelen om koraalsterfte te voorkomen?4

Vraag 21

Zijn de jaarlijkse voortgangsrapportages met betrekking tot het Natuur- en milieubeleidsplan
Caribisch Nederland 2020–2030 opgesteld? Zo ja, wat waren de meest recente hoofdconclusies
en resultaten?

Vraag 22

Kunt u aangeven welke mijlpalen van de uitvoeringsagenda behaald zijn, zoals opgesteld
in bijlage 3 en dan met name voor onderdeel: 1.1.3 Duurzame kustontwikkeling a tot
f?

Vraag 23

Indien de rapportages nog niet zijn opgesteld, bent u bereid de Openbare Lichamen
te vragen deze zo spoedig mogelijk op te stellen, en daarbij te verzoeken om te wachten
met de mogelijke uitrol van projecten die schade aan het koraal kunnen berokkenen?
Zo nee, waarom niet?

Vraag 24

Wat gaat u doen wanneer binnen een rapportagejaar duidelijk wordt dat het koraal nog
steeds aangetast wordt door kustbebouwing of dat er geen concrete, positieve resultaten
naar voren komen uit de voortgangsrapportage met betrekking tot 1.1.3 duurzame kustontwikkeling?

Vraag 25

Hoe gaat u het bestuurscollege ondersteunen bij de door hun gestelde prioriteit om
een taskforce kustbebouwing in te stellen, met als doel intensivering van toezicht
en handhaving bij bestaande bouw, nieuwbouw of verbouwing van woningen en verblijfsrecreaties
langs de kust? Of bent u hierbij anderszins betrokken?

Vraag 26

Klopt het dat op Sint Eustatius een hotel aan de kust gebouwd is, waarbij tijdens
de bouw (begonnen rond 2019) een illegaal pad naar zee is uitgegraven, waarvan inmiddels
delen zijn ingestort, met mogelijke risico’s voor het Sint Eustatius National Marine
Park, dat onderaan de klif begint?5

Vraag 27

Kunt u nagaan hoeveel gebouwen op de klif van Sint Eustatius zijn gebouwd welke een
gevaar vormen voor het koraal? Bent u bereid met het Openbaar Lichaam Sint Eustatius
in gesprek te gaan over de uitvoering van zowel het NMBP 2020–2030 bijlage 3 en het
voorkomen van kustbebouwing die nadelig is voor het koraal en/of het onderwaterleven?
Zo nee, waarom niet? Zo ja, per wanneer? Kunt u aangeven wie de vergunninghouder(s)
is (zijn) van het Chogogo Beach Resort?

Vraag 28

Wie is (zijn) er verantwoordelijk voor het verhogen van de keermuur?

Vraag 29

Wie is (zijn) er verantwoordelijk voor het betalen van de dwangsom?

Vraag 30

Wie is (zijn) er verantwoordelijk voor het nemen van natuurherstelmaatregelen en dan
met name voor het koraal?

Vraag 31

Klopt het dat de keermuur nog steeds niet is opgehoogd en dat de vergunninghouder
hiermee niet aan de termijn van zes weken heeft voldaan, zoals gesteld in de schriftelijke
waarschuwing van het OLB, met last onder tweede dwangsom? Zo ja, waarom is de eerste
opgelegde dwangsom nog niet geïnd?

Vraag 32

Wanneer zal het OLB de eerste en de tweede dwangsom innen?

Vraag 33

Kunt u nagaan of de vergunninghouder of iemand van Chogogo Beach Resort een niet-publieke,
financiële claim heeft gelegd op het OLB? Zo ja, om hoeveel geld gaat het?

Vraag 34

Is het mogelijk dat deze claim de inning van de dwangsom frustreert?

Vraag 35

Klopt het dat de ministeries het OLB juridische bijstand kunnen bieden bij een (niet-)publieke
claim? Zo ja, bent u daartoe bereid? Zo nee, waarom niet?

Vraag 36

Is het Openbaar Lichaam van plan om natuurherstelmaatregelen te vragen aan de vergunninghouder
van het Chogogo Beach Resort? Zo ja, per wanneer? Zo nee, waarom niet en wie zal verantwoordelijkheid
dragen voor het herstellen van het koraal?

Vraag 37

Kunt u aangeven wanneer het onderzoek van de Inspectie Leefomgeving en Transport naar
de kwaliteit van de uitvoering van vergunningverlening, toezicht en handhaving taken
naar de Kamer zal worden gestuurd? Bent u bereid om deze direct van een appreciatie
te voorzien en daarbij ook een inhoudelijke beantwoording te geven van die vragen
van het schriftelijk overleg inrichtingen- en activiteitenbesluit (IAB) BES waarbij
nu in de beantwoording naar het ILT-onderzoek wordt verwezen? Zo nee, waarom niet?

Vraag 38

Wat gaat u doen wanneer binnen een jaar geen concrete resultaten zijn behaald in het
verbetertraject bij de dienst die vergunningverlening, toezicht en handhaving taken
uitvoert? Kunt u hiertoe tijdig voorbereidingen treffen?

Vraag 39

Kunt u hierbij aangeven waarom het verbetertraject voor de implementatie nog niet
bestuurlijk is vastgesteld door het OLB en wanneer dit gaat gebeuren? Wat gaat u ondernemen
wanneer dit niet tot stand komt?

Vraag 40

Wat bent u van plan te doen wanneer binnen een jaar duidelijk wordt dat de uitvoeringsprogramma’s
op kernpunten niet worden geïmplementeerd, zoals wel wordt verwacht door het kabinet?
Kunt u toezeggen dat de aanbevelingen binnen een jaar worden uitgevoerd?

Vraag 41

Kunt u deze vragen beantwoorden vóór het verzamel-commissiedebat BES van 13 april
2023?