Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Vestering, Wassenberg en Van Esch over het zwijgcontract dat omwonenden van eendenslachterij Tomassen Duck-To in Ermelo moesten tekenen om te voorkomen dat zij bezwaar maken tegen de overlast van de slachterij

Antwoord van Staatssecretaris Heijnen (Infrastructuur en Waterstaat), mede namens
de Minister voor Rechtsbescherming (ontvangen 2 maart 2023). Zie ook Aanhangsel Handelingen,
vergaderjaar 2022–2023, nr. 1213. Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2022–2023, nr. 1245.

Vraag 1

Hoe beoordeelt u het feit dat eigenaren van 21 woningen in de omgeving van eendenslachterij
Tomassen Duck-To in Ermelo hebben moeten tekenen voor een boeteclausule, waardoor
zij direct 10.000 euro moeten betalen wanneer zij bezwaar maken tegen overlast vanuit
de slachterij?1

Antwoord 1

Iedereen moet toegang hebben tot het recht. Daarbij hoort ook onafhankelijke geschilbeslechting
door een rechter of een vergelijkbare instantie. Conform het Burgerlijk Wetboek mogen
particuliere partijen zelf bepalen welke afspraken zij met elkaar maken. Dit kan ook
een afspraak zijn over het dulden van (enige) overlast doordat een woning gelegen
is naast een bedrijf dat per definitie enige overlast voor de omgeving veroorzaakt,
zoals een eendenslachterij. Deze contractsvrijheid kent echter ook grenzen. Uiteraard
mogen afspraken niet strijdig zijn met bestaande wet- en regelgeving, dan wel de openbare
orde of de goede zeden. Bovendien wordt een bepaling als deze beheerst door de redelijkheid
en billijkheid. Afspraken die de toegang tot het recht te zeer beperken zullen binnen
deze grenzen al snel ontoelaatbaar zijn. Het is aan de burgerlijke rechter om in een
concreet geval de toelaatbaarheid van een afspraak tussen particuliere partijen te
beoordelen.

Vraag 2

Heeft u gezien dat deze boeteclausule ook geldt voor de volgende bewoners van de huizen,
aangezien hier sprake is van een kettingbeding, wat verkoop van deze woningen kan
bemoeilijken?

Antwoord 2

Het Burgerlijk Wetboek staat in beginsel toe dat een afspraak via een kettingbeding
wordt doorgegeven aan volgende bewoners. Voor zover het gaat om een toelaatbare afspraak
verzekert de eerste verkoper hiermee dat ook latere kopers aan deze afspraak zijn
gebonden. Zoals hierboven is opgemerkt, mag de afspraak die via het kettingbeding
wordt doorgegeven, niet strijdig zijn met bestaande wet- en regelgeving, dan wel de
openbare orde of de goede zeden en zijn de redelijkheid en billijkheid hierop van
toepassing. Het is aan de burgerlijke rechter om de toelaatbaarheid van een dergelijke
afspraak te beoordelen.

Vraag 3

Bent u bekend met de vele meldingen die door omwonenden van de eendenslachterij in
het verleden zijn gedaan bij de gemeente en omgevingsdiensten over onder andere stankoverlast
en geluidsoverlast?

Antwoord 3

Ja, daarmee zijn wij bekend.

Vraag 4

Snapt u de grote frustratie van deze mensen die soms niet eens in hun tuin kunnen
zitten vanwege de stank en die per dag – en soms in de nacht – vele vrachtwagens en
busjes door hun straat zien en horen rijden?

Antwoord 4

Ervaren overlast door bedrijfsactiviteiten is bijzonder vervelend voor betrokkenen.
Geur- en geluidhinder kunnen invloed hebben op de leefbaarheid, het welbevinden en
de gezondheid van mensen. Daarom worden in de milieuwetgeving kaders gesteld voor
activiteiten die overlast kunnen veroorzaken. Deze wet- en regelgeving, maar ook de
wetgeving in het kader van een goede ruimtelijke ordening, heeft tot doel een balans
te vinden tussen het gebruik van de fysieke leefomgeving en het behoud van diezelfde
leefomgeving en de bescherming tegen hinder. Het is daarom belangrijk dat gemeenten
bij het ontwikkelen van woningbouwplannen met deze regelgeving rekening houden. Het
lokaal of provinciaal bevoegd gezag is verantwoordelijk voor een zorgvuldige toepassing
van wet- en regelgeving ten aanzien van milieubescherming en ruimtelijke ordening.

Vraag 5

Kunt u zich voorstellen dat nieuwe en toekomstige omwonenden van de eendenslachterij
in Ermelo niet kunnen overzien wat zij kunnen verwachten aan overlast, mede gelet
op de geschiedenis van dit bedrijf, waarbij onder ander sprake is geweest van illegale
uitbreiding van het aantal geslachte dieren, van de werktijden en van illegale aanbouw
bij de slachterij?

Antwoord 5

De bedrijfsactiviteiten moeten voldoen aan de huidige milieuregelgeving, ook ten aanzien
van hinder. De milieuregelgeving moet worden nageleefd. Dit is de inzet van alle betrokken
overheden. Het betreffende bedrijf is al enige decennia gevestigd op de huidige locatie.
Er heeft in het verleden op verschillende momenten toetsing plaatsgevonden aan de
wet- en regelgeving. Op dit moment ligt er een nieuwe vergunningaanvraag voor de eendenslachterij
waarbij wederom getoetst zal worden aan deze regelgeving.

Vraag 6

Erkent u dat het feit dat mensen een contract moeten tekenen om te voorkomen dat zij
in de toekomst gaan klagen over overlast en privaatrechtelijk of publiekrechtelijk
bezwaar gaan maken tegen de activiteiten van de slachterij, neerkomt op het uithollen
van hun rechtspositie? Zo ja, wat gaat u hiertegen doen?

Antwoord 6

Zoals ook opgemerkt in het antwoord op vraag 1, staat het particuliere partijen vrij
om zelf te bepalen welke afspraken zij met elkaar maken. De grenzen aan deze vrijheid
worden bepaald door wet- en regelgeving, de openbare orde en de goede zeden. In zijn
algemeenheid geldt dat burgers voldoende toegang moeten hebben tot de rechter of een
vergelijkbare instantie om hun rechten te verwezenlijken en dat afspraken die deze
toegang te zeer beperken al snel ontoelaatbaar zullen zijn. Een afspraak om niet te
klagen over overlast kan dan ook nooit absoluut zijn. Het staat burgers vrij zich
te wenden tot de burgerlijke rechter om de geldigheid van hun contract te laten toetsen.

Vraag 7

Deelt u de mening dat het onacceptabel is om mensen die een huis kopen op deze manier
te laten afzien van hun rechten en daarmee monddood te maken? Zo ja, wat gaat u hiertegen
doen?

Antwoord 7

Zie het antwoord op de vorige vraag. Een afspraak om niet te klagen over overlast
kan nooit absoluut zijn. Het staat de eigenaren vrij zich te wenden tot de burgerlijke
rechter om de geldigheid van hun contract te laten toetsen.

Vraag 8

Kunt u deze vragen één voor één en binnen de daarvoor gestelde termijn beantwoorden?

Antwoord 8

De vragen zijn één voor één beantwoord. De termijn voor de beantwoording is verlengd
vanwege de noodzaak tot het inwinnen van informatie en een goede afstemming tussen
de verschillende betrokken partijen.