Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Sylvana Simons over nieuwe extreem-rechtse regering in Israël

Antwoord van Minister Hoekstra (Buitenlandse Zaken) (ontvangen 15 februari 2023).

Vraag 1

Bent u bekend met het recente aantreden van een nieuw kabinet in Israël geleid door
Benjamin Netanyahu dat wordt aangemerkt als «de meest rechtse regering ooit in Israël»1?

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Bent u op de hoogte dat invloedrijke ministersposten met betrekking tot de Palestijnse
gemeenschap gevuld zijn door omstreden extreemrechtse politici?

Antwoord 2

Ik ben bekend met de verdeling van ministersposten.

Vraag 3

Zou u uw gevoelens over dit kabinet willen delen?

Antwoord 3

De nieuwe regering is een resultaat van een democratisch proces. Ik heb kennis genomen
van de beleidsvoornemens van dit nieuwe kabinet en onderdelen hiervan geven reden
tot zorg.

Vraag 4

Bent u bekend met de nieuwe Minister van nationale veiligheid in Israël genaamd Itamar
Ben-Gvir? Bent u op de hoogte dat Ben-Gvir is veroordeeld voor racisme en het steunen
van een ultranationalistische terroristische organisatie2?

Antwoord 4

Ja.

Vraag 5

Bent u bekend met het bericht dat Ben-Gvir de Israëlische politie de opdracht heeft
gegeven om alle Palestijnse vlaggen in de openbare ruimte van Israël te verwijderen3?

Antwoord 5

Ja.

Vraag 6

Bent u het eens met de fractie BIJ1 dat het onacceptabel is dat een openlijk racistische
politicus verantwoordelijk is voor de nationale veiligheid van een land? Hoe beïnvloed
dit gegeven het handelen van het Ministerie van Buitenlandse Zaken tegenover Israël?

Antwoord 6

De benoeming van Minister Ben-Gvir is het resultaat van een democratisch proces in
een land met een ontwikkelde rechtsstaat. Ik ben bezorgd over geuite denkbeelden van
Minister Ben-Gvir, bijvoorbeeld over de Arabische gemeenschap.

Voor Nederland blijft de twee-statenoplossing onverminderd de inzet, ook in de bilaterale
relatie met Israël. Het is in het belang van alle betrokkenen om te komen tot een
duurzame en vreedzame oplossing. Nederland blijft zich inzetten om de partijen nader
tot elkaar te brengen, en roept daarbij op tot de-escalatie.

Vraag 7

Bent u bekend met de nieuwe Minister van financien in Israel genaamd Bezalel Smotrich?
Bent u op de hoogte dat Smotrich zichzelf heeft omgeschreven als een «fascistische
homofoob»4?

Antwoord 7

Ja.

Vraag 8

Bent u bekend met het bericht dat Smotrich van plan is om 40 miljoen dollar aan belasting
van de Palestijnse Autoriteit te korten als reactie op een oproep van de Palestijnen
naar het Internationaal Gerechtshof om een adviserende uitspraak te doen over de legaliteit
van de Israëlische bezetting van de Palestijnse gebieden waarna een resolutie werd
aangenomen om met zo een advies te komen5?

Antwoord 8

Ja.

Vraag 9 en 10

Vindt u dat dit een gevaarlijk precedent schept binnen de internationale gemeenschap?

Welke stappen gaat u nemen om verdere intimidatie van het nieuwe Israëlische kabinet
tegenover de Palestijnse Autoriteit te voorkomen?

Antwoord 9 en 10

Nederland heeft op 16 januari jl. samen met 90 VN-lidstaten grote zorgen uitgesproken
in een verklaring over de strafmaatregelen in reactie op het verzoek aan het Internationaal
Gerechtshof voor een adviesaanvraag en waarin Israël wordt verzocht deze maatregelen
terug te draaien. Daarnaast wordt in deze verklaring steun betuigd voor het Internationaal
Gerechtshof als hoeksteen van de internationale rechtsorde. Met de bilaterale sancties
komt bovendien de al slechte financiële situatie van de Palestijnse Autoriteit verder
onder druk te staan. Dit standpunt draagt het kabinet actief uit richting de Israëlische
autoriteiten.

Vraag 11

Hoe beïnvloed het aantreden van deze eerder benoemde extreemrechtse Ministers de diplomatieke
banden tussen Nederland en Israël? Zou u bereid zijn om sancties op te leggen aan
Israëlische politici die banden hebben met terroristische organisaties? Zou u uw antwoord
willen toelichten?

Antwoord 11

Zie antwoord op vraag 6.

Vraag 12

Bent u bekend met de plannen van het nieuwe Israëlische kabinet om de bevoegdheden
van het Hooggerechtshof ondergeschikt te maken aan die van de Knesset (het parlement)6?

Antwoord 12

Ja.

Vraag 13

Bent u op de hoogte van de plannen van het Israëlische kabinet om de zittende politieke
machthebbers een beslissende stem te geven bij de benoeming van nieuwe rechters, waardoor
de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht dreigt te worden aangetast7?

Antwoord 13

Ja.

Vraag 14

Bent u bekend met de breed gedragen zorgen in Israël dat dit een einde kan betekenen
van de democratie? Zou u willen reflecteren op deze ontwikkeling?

Antwoord 14

De demonstraties in Israël geven een duidelijk signaal over breed gedragen zorgen
in de maatschappij. Onafhankelijke rechtspraak is onmisbaar in een democratische samenleving.
Het beoogde pakket met maatregelen voor de hervorming van de Israëlische rechterlijk
macht is in potentie omvangrijk en verstrekkend.

Vraag 15

Hanteert het u een afwijkend beleid wanneer het omgaat met democratische rechtsstaten
in tegenstelling tot gebrekkige democratische regimes zoals Hongarije? Bent u het
eens met de fractie BIJ1 dat de onafhankelijkheid van de rechtspraak een noodzakelijk
aspect is van een democratie? Zo ja, wat gaat u veranderen aan de manier waarop er
gehandeld wordt met Israël als gevolg van de eerder benoemde ondergeschikt stelling
van het Israëlische Hooggerechtshof aan het parlement? Zou u uw antwoord willen toelichten?

Antwoord 15

Voor een democratische rechtsstaat is onafhankelijke rechtspraak onontbeerlijk. In
de dialoog met Israël wordt het belang hiervan onderstreept.

Vraag 16

Zou u willen reflecteren op de volgende quote van de premier van Israel Benjamin Netanyahu
over de plannen van zijn nieuwe kabinet: «Dit is de basis lijn van mijn nationale
regering: Het Joodse volk heeft een exclusief en onbetwistbaar recht op alle gebieden
van het land van Israel. De regering zal de ontwikkeling van nederzettingen bevorderen
in alle delen van Israël – in de Galilee, de Negev, de Golan, Judea en Samaria.»8?

Antwoord 16

Het Israëlische nederzettingenbeleid is zeer zorgwekkend, getuige ook de recente aankondiging
op 12 februari jl. om negen outposts te legaliseren. Nederland en de EU veroordelen het Israëlische nederzettingenbeleid,
en dringen consequent bij Israël erop aan van verdere uitbreiding hiervan af te zien.
De bouw van nederzettingen in bezet gebied is in strijd met het internationaal recht,
ondermijnt de kansen op een twee-statenoplossing en zorgt voor toenemende spanningen
ter plaatse. Nederland blijft zich uitspreken tegen illegale nederzettingen, en tegen
unilaterale acties die een duurzame oplossing verder bemoeilijken. De ontwikkelingen
op de grond worden nauwgezet gevolgd, en het kabinet aarzelt niet om zich duidelijk
daarover uit te spreken. Dit heb ik dan ook tijdens mijn eerste gesprek met mijn Israëlische
counterpart op 10 januari jl. gedaan.

Vraag 17

Bent u bekend met het recente verslag van de onafhankelijke internationale onderzoekscommissie
van de Verenigde Naties waaruit blijkt dat de Israëlische nederzettingen op Palestijns
grondgebied in strijd zijn met het internationaal recht9?

Antwoord 17

Ja.

Vraag 18

Bent u het eens met de fractie BIJ1 dat premier Netanyahu in het geciteerde bericht
de intentie aankondigt om deze schendingen van het internationaal recht voort te zetten?
Welke stappen gaat u nemen om verdere annexatie van Palestijnse gebieden te voorkomen?
Zou u uw antwoord willen toelichten?

Antwoord 18

Zie mijn antwoord op vraag 16.

Vraag 19, 20, 21, 22, 23, 24 en 25

Welke maatregelen zou u in zijn algemeenheid nemen wanneer het omgaat met apartheidsstaten?

Vindt u dat het gepast is voor een land als Nederland om positieve diplomatieke banden
te hanteren met apartheidsstaten?

Vindt u dat wanneer er apartheid in een land wordt geconstateerd dat een soortgelijke
boycott als in het verleden gehanteerd werd tegen Zuid Afrika een geschikte maatregel
is?

Vindt u dat sancties een logisch element zijn in het omgaan met een apartheidsstaat?

Bent u bekend met de rapporten van Amnesty International en Human Rights Watch waaruit
blijkt dat er in Israël apartheid plaatsvindt10, 11? Bent u op de hoogte dat apartheid wordt geclassificeerd als een misdaad tegen de
menselijkheid volgens de Verenigde Naties?

Erkent u de kwalijkheid van de in de rapporten genoemde feiten? Indien de bevindingen
van Amnesty International en Human Rights Watch niet worden erkent, bent u bereid
om een onafhankelijk onderzoek te laten verrichten om te constateren of er sprake
is van apartheid in Israel?

Deelt u de zorgen van de fractie BIJ1 dat het nieuwe extreemrechtse kabinet van Israël
de mensenrechtenschendingen die benoemd worden in de rapporten van Amnesty International
en Human Rights Watch zou kunnen verergeren12, 13? Zo ja, zullen er stappen ondernomen worden om preventief te handelen?

Antwoord 19, 20, 21, 22, 23, 24 en 25

Het kabinet gaat niet mee in het gebruik van de kwalificatie «apartheid». Dit is een
specifieke juridische term en een ernstig internationaal misdrijf, en het is aan een
rechter om te oordelen of hiervan sprake is.

Ik verwijs u naar eerdere kabinetsappreciaties van het kabinet over dit onderwerp,
met name de Kamerbrief met appreciatie rapport Amnesty International: Israels apartheid
against Palestinians cruel system of domination and crime against humanity van 29 april
2022 [Kamerstuk 23 432 nr. 489], de Kamerbrief met de juridische duiding t.a.v. de kwalificatie van apartheid van
13 juni 2022 (Kamerstuk 30 950, nr. 312) en de Kamerbrief over nadere juridische duiding van de kwalificatie van apartheid
van 14 oktober 2022 [Kamerstuk 30 950, nr. 320].

Tevens verwijs ik naar eerdere Kamerbeantwoording met nummer Aanhangsel Handelingen,
vergaderjaar 2021–2022, nr. 2601