Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Mutluer over een incident van grensoverschrijdend gedrag binnen de tbs-kliniek Oostvaarders in Almere

Antwoord van Minister Weerwind (Rechtsbescherming) (ontvangen 1 november 2022).Zie
ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2022–2023, nr. 436/

Vraag 1

Kent u het artikel «Verdenking van verkrachting patiënte zet Almeerse inrichting opnieuw
in schijnwerpers» en het artikel «Algemeen directeur tbs-instelling Oostvaarderskliniek
stapt op»?1, 2

Antwoord 1

Ja, ik heb hiervan kennis genomen.

Vraag 2 en 5

Wat is uw mening over het feit dat deze kliniek nu weer in opspraak is gekomen, deze
keer naar aanleiding van grensoverschrijdend gedrag van een medewerker?

Acht u met betrekking tot het recente incident in de Oostvaarderskliniek het ontslag
van de betrokken medewerker en het feit dat er een strafrechtelijk onderzoek naar
de verdachte loopt een afdoende reactie? Zo ja, waarom? Zo nee, ziet u in de context
van eerdere incidenten in het recente incident genoeg aanleiding voor een onderzoek
door de Inspectie Justitie en Veiligheid naar de gang van zaken binnen deze kliniek?
Zo ja, wilt u dit met de inspectie bespreken?

Antwoord 2 en 5

Voor de individuele casus waar u aan refereert acht ik de ingezette acties voldoende.
In de Oostvaarderskliniek is echter sprake van meerdere meldingen in een korte periode.
Dit baart mij zorgen. DJI laat door een externe partij onderzoek doen en stelt een
interim- directeur aan met als specifieke opdracht om de benodigde veranderingen tot
stand te brengen. De Inspectie Justitie en Veiligheid zal bij de opzet van het onderzoek
betrokken worden. De Inspectie zal het onderzoek nauwgezet volgen en de eindrapportage
beoordelen, zodat de objectiviteit en kwaliteit goed geborgd zijn.3 De kliniek zal vervolgens periodiek aan DJI rapporteren over de voortgang.

Vraag 3

Hoeveel ernstige geweldsincidenten of andere ernstige vormen van grensoverschrijdend
gedrag hebben zich de afgelopen vijf jaar binnen de Oostvaarderskliniek in Almere
voorgedaan of waren patiënten van deze kliniek bij betrokken? Wat was de aard van
die incidenten?

Antwoord 3

Ernstige incidenten in een tbs-kliniek worden in een «melding bijzonder voorval» aan
mij gemeld. In een melding bijzonder voorval wordt het incident in een categorie ingedeeld,
bijvoorbeeld «ernstig geweldsincident». Er is geen categorie voor of eenduidige registratie
van voorvallen zoals grensoverschrijdend gedrag tussen medewerkers. Wel beschikt DJI
over onderstaande overzichten. Een analyse van de huidige registratie wijst uit dat
definities en categorisering van incidenten niet eenduidig worden gehanteerd. Daarmee
kan ik niet garanderen dat de onderstaande cijfers een correct beeld geven. Binnen
DJI wordt reeds gewerkt aan verbetering van de datakwaliteit van de incidentenregistraties.

Onder de categorie ernstige geweldsincidenten vallen de meldingen van agressie tegen
personeel of andere in de inrichting aanwezige personen die ernstig lichamelijk letsel
tot gevolg hebben, en de meldingen van agressie tegen justitiabelen die ernstig lichamelijk
letsel tot gevolg hebben.

Voor de Oostvaarderskliniek levert dat het volgende overzicht op:

Jaartal

Aantal meldingen

2017

3

2018

7

2019

3

2020

17

2021

1

2022 (peildatum 1 oktober 2022)

0

In dit overzicht vallen de 17 meldingen uit 2020 op. Deze uitschieter wordt verklaard
doordat de Oostvaarderskliniek in 2020 een ruimere definitie van ernstige geweldsincidenten
hanteerde en daardoor meer meldde bij DJI. Ik kan op basis van de informatie in deze
meldingen dit getal niet achteraf corrigeren.

Zoals hierboven aangegeven is binnen de structuur van de meldingen bijzonder voorval
geen categorie grensoverschrijdend gedrag. Voor het antwoord op deze vraag is gebruik
gemaakt van de categorie: «meldingen (mogelijk) strafbare of anderszins laakbare feiten
van een personeelslid(leden) jegens justitiabele(n) waaronder seksueel misbruik, seksuele
intimidatie of ongeoorloofde relaties». Alle meldingen in deze categorie hadden betrekking
op seksueel grensoverschrijdend tussen medewerker en patiënt. Voor de Oostvaarderskliniek
levert dat het volgende overzicht op:

Jaartal

Aantal meldingen

2017

0

2018

0

2019

0

2020

0

2021

0

2022 (peildatum 1 oktober)

3

Naast de hierboven aangegeven categorieën is er ook de categorie «elk ander incident
in of buiten de inrichting van ernstige, politiek gevoelige of publiciteitsgevoelige
aard». Niet valt uit te sluiten dat er ook meldingen zijn gedaan in deze categorie
die mogelijk ook voldoen aan de definities van de categorieën ernstig geweldsincident
en laakbaar gedrag personeel. Op basis van de informatie in deze meldingen is een
nadere specificatie niet mogelijk.

Vraag 4

Kunt u bovenstaande vraag ook beantwoorden ten aanzien van de andere tbs-klinieken
in Nederland?

Antwoord 4

Onder de categorie ernstige geweldsincidenten vallen de meldingen van agressie tegen
personeel of andere in de inrichting aanwezige personen die ernstig lichamelijk letsel
tot gevolg hebben, en de meldingen van agressie tegen justitiabelen die ernstig lichamelijk
letsel tot gevolg hebben. Het totaal aantal meldingen in de categorie ernstig geweld
voor de andere tbs-klinieken (exclusief de Oostvaarderskliniek) bedraagt:

Jaartal

Aantal meldingen

2017

22

2018

23

2019

29

2020

29

2021

9

2022 (peildatum 1 oktober 2022)

6

Het totaal aantal meldingen in de categorie «meldingen (mogelijk) strafbare of anderszins
laakbare feiten van een personeelslid(leden) jegens justitiabele(n) waaronder seksueel
misbruik, seksuele intimidatie of ongeoorloofde relaties» voor de andere tbs-klinieken
(exclusief de Oostvaarderskliniek) bedraagt:

Jaartal

Aantal meldingen

2017

1

2018

1

2019

0

2020

1

2021

0

2022 (peildatum 1 oktober)

1

Bij het antwoord op vraag 3 heb ik bij de overzichten van de meldingen kanttekeningen
geplaatst over het gebruik van definities en de indeling in de categorieën van incidenten
door de instellingen. Deze kanttekeningen gelden ook voor de overzichten in dit antwoord.