Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Van Baarle over het korten van de uitkering van mensen in het buitenland

Antwoord van Minister Van Gennip (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) (ontvangen 18 oktober
2022). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2022–2023, nr. 54.

Vraag 1

Herinnert u zich uw beantwoording van mijn Kamervragen over transactiekosten die ten
koste gaan van de uitkering van uitkeringsontvangers in het buitenland?1

Antwoord 1

Ja, die herinner ik mij.

Vraag 2

Op welke wijze heeft u uitvoering gegeven aan mijn aangenomen motie, de motie over
het aankaarten van situaties waarin uitkeringsgerechtigden er vanwege Target-2 financieel
op achteruit zijn gegaan?2 Heeft u dit onderwerp internationaal aangekaart? Heeft u de voorlichting aan mensen
verbeterd?

Antwoord 2

UWV heeft in augustus op drie plekken de communicatie aangepast. In het belscript
voor de medewerkers van het Klant Contact Centrum, via een toevoeging in de welkomstbrief
voor AW-uitkeringen zoals de WAO en via algemene informatie op de website van UWV.
Hier komt nu het volgende terug: «Het kan zijn dat uw bank kosten in rekening brengt
voor het overmaken van uw uitkering. Dit hangt af van het land waar uw bank is gevestigd».

Er is gekozen voor een algemene tekst omdat het ook om andere buitenlandse banken
(dan de Turkse banken die hieronder genoemd worden) kan gaan en dat de burger hier
van tevoren rekening mee kan houden. Signalen over andere banken, dan deze Turkse
banken, heeft UWV nu niet. Maar omdat banken zelf kunnen besluiten om extra kosten
voor een transactie in rekening te brengen, zou het kunnen voorvallen. Daarom deze
brede boodschap om mensen hier bewust van te maken.

In het antwoord van 28 februari jl. meldde ik dat de G20 het verbeteren van grensoverschrijdende
internationale betalingen tot prioriteit heeft gemaakt en een routekaart heeft opgesteld
met 19 bouwstenen voor het verbeteren van grensoverschrijdende betalingen. Eén van
de doelstellingen is het omlaag brengen van de kosten van grensoverschrijdende betalingen.
De Nederlandsche Bank is namens Nederland betrokken samen met verschillende private
partijen, zoals banken.

Op 24 oktober zal de G20 een oproep doen aan financiële instellingen over de hele
wereld om hen te vragen zich te committeren aan G20 doelstellingen voor 2027 met betrekking
tot het sneller, goedkoper, transparanter en toegankelijker maken van internationale
betalingen. Klaas Knot zal deze oproep doen in het kader van zijn voorzitterschap
van de Financial Stability Board (FSB) tijdens de high-level Payment Summit.

In de routekaart zijn concrete verbeterdoelstellingen opgenomen voor grensoverschrijdende
betalingen. Eind 2027 moeten bijvoorbeeld al deze betalingen binnen 1 uur verwerkt
zijn. Ook is opgenomen dat remittance betalingen van 200 dollar gemiddeld genomen wereldwijd niet meer mogen kosten dan
3%, en nergens meer dan 5%.

De routekaart zal de komende jaren op internationaal niveau verder worden uitgevoerd
om de verbeterdoelstellingen te realiseren. Aan het eind van elk jaar vindt een update
plaats en wordt aan de G20 gerapporteerd over de stappen die zijn gezet.

Vraag 3

Waarom heeft u, omdat het bij de transitie naar Target-2 bekend was dat er mogelijk
gevolgen konden zijn voor de uitkeringsgerechtigden, niet meer inspanningen geleverd
om helder te krijgen welke precieze gevolgen dit zou hebben voor mensen? Waarom is
er zo gemakkelijk omgegaan met inkomensverlies van mensen? Betreurt u dit?

Antwoord 3

Het is vervelend dat uitkeringsgerechtigden met een Turkse bankrekening extra kosten
krijgen. Bij de transitie naar Target-2 was bekend dat er mogelijk gevolgen konden
zijn voor de uitkeringsgerechtigden, maar voor UWV was de impact per bank of per rekeninghouder
niet te duiden. De kosten die Turkse banken doorberekenen zijn niet bekend bij of
inzichtelijk voor UWV. De oorzaak van het doorberekenen van kosten is gelegen in de
bankvoorwaarden. Het is aan banken zelf om te bepalen welke kosten zij rekenen voor
een buitenlandse overboeking. UWV heeft geen invloed op de (hoogte van de) kosten
die de begunstigde banken in rekening brengen, niet in de oude en niet in de nieuwe
situatie. Het Klant Contact Centrum van UWV verwijst de klant met vragen hierover
naar hun eigen bank.

Vraag 4

Kunt u mij aantonen dat het bedrag dat in mindering wordt gebracht op de uitkering
van mensen in het buitenland in deze gevallen daadwerkelijk het gevolg is van het
inhouden van kosten door banken, en niet het gevolg is van bijvoorbeeld Uitvoeringsinstituut
Werknemersverzekeringen (UWV-)beleid?

Antwoord 4

Met de overgang naar Target-2 zijn er Turkse banken die andere kosten voor de betalingen
van het UWV naar Turkije berekenen. De bedragen die UWV overmaakt naar uitkeringsgerechtigden
zijn niet gewijzigd door de overgang naar Target-2.

Vraag 5

Bent u bereid, omdat het UWV het concrete signaal heeft gekregen dat twee grote Turkse
banken sinds de overstap naar Target-2 (meer) kosten in rekening brengen voor ontvangen
betalingen, om in overleg te treden met deze banken over de inkomensdaling van een
groep mensen die deze inkomensdaling niet kunnen dragen? Zo nee, waarom niet? Zo ja,
wat is uit dit overleg gekomen?

Antwoord 5

Er is geen rol weggelegd voor het Ministerie van SZW om met specifieke banken in overleg
te treden. De oorzaak van het doorberekenen van kosten is gelegen in de bankvoorwaarden
en het is aan banken zelf om te bepalen welke kosten zij rekenen voor een buitenlandse
overboeking. Het is aan een uitkeringsgerechtigde om zelf een bank te kiezen.

Vraag 6

Bent u bereid, omdat de kosten die Turkse banken doorberekenen niet bekend zijn bij
of inzichtelijk zijn voor het UWV, om dit te onderzoeken, zodat u mensen beter kunt
voorlichten? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 6

Zie hiervoor ook het antwoord op vraag 2. Er is gekozen voor een algemene voorlichting
aan uitkeringsgerechtigden. Het is niet de taak van UWV om te adviseren over welke
bank iemand gebruikt. Daar is ook een breder beeld over de financiële situatie voor
nodig. Andere bankvoorwaarden kunnen namelijk weer voordelig zijn voor een klant.
UWV kan daarom in de communicatie niet naar specifieke banken verwijzen. Het is dan
ook niet aan UWV om onderzoek te doen naar de kosten, maar wel om mensen hier bewust
van te maken.