Antwoord schriftelijke vragen (nader) : Nader antwoord op vragen van de leden Maatoug en Kröger over de doorwerking van groothandelprijzen in gas en energie bij huishoudens en de weerslag hiervan op koopkracht

Nader Antwoord van Minister Jetten (Klimaat en Energie) (ontvangen 17 oktober 2022).
Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2021–2022, nr. 4073.

Vraag 1

Wat is de huidige stand van het aantal huishoudens met een energiecontract met een
vaste prijs (gebaseerd op de prijzen van voor maart 2022) en een variabele prijs?

Antwoord 1

Op basis van de meest recente cijfers zoals gepubliceerd door de ACM zijn circa 56%
van de contracten voor levering van elektriciteit en gas variabel en zo’n 44% vast1. Omdat er vrijwel geen nieuwe vaste contracten worden aangeboden, stijgt het aandeel
variabele contracten.

Vraag 2

Welk deel van de huishoudens betaalt de tarieven voor respectievelijk gas en licht
naar de hoge prijzen die we de deze zomer zien (inclusief energiebelastingen en BTW
boven de 60 cent per kWh-dagtarief en boven de 2,50 euro per m3 gas)?

Antwoord 2

De prijs die een huishouden betaalt kan sterk verschillen afhankelijk van de leverancier,
de frequentie van tariefwijziging en de vorm van het contract. De prijzen kunnen dus
ook van huishouden tot huishouden verschillen. In algemene zin is het zo dat de meeste
afnemers met een variabel contract inmiddels te maken hebben met tarieven die verhoogd
zijn naar aanleiding van de gestegen prijzen voor gas en elektriciteit op de achterliggende
groothandelsmarkten.

Vraag 3

Op welk maandbedrag komen huishoudens ongeveer uit bij tarieven gebaseerd op de huidige
groothandelsprijzen?

Antwoord 3

In mijn brief van 4 oktober (Kamerstuk 36 200, nr. 77) heb ik aangegeven dat een huishouden met mediaan verbruik dit jaar op zo’n € 2.347
uitkomt, nadat rekening gehouden wordt met de tegemoetkoming van € 190 in november
en december.

Vraag 4

Heeft u een beeld voor welke groepen en aantallen huishoudens deze bedragen onmogelijk
te betalen zijn, welke groepen grote kans lopen in de problemen te komen?

Antwoord 4

De groep mensen die naar verwachting de grootste moeite zal hebben met het betalen
van de energierekening, zal veelal te maken hebben met hoge energiekosten, een huis
dat niet goed geïsoleerd is en een laag inkomen. Voor wat betreft de aantallen huishoudens
die mogelijk in betaalbaarheidsproblemen kunnen komen, verwijs ik u kortheidshalve
naar de bijlage van bovengenoemde Kamerbrief over nadere uitwerking tijdelijk prijsplafond
energie van 4 oktober 2022.

Vraag 5 en 6

Kunt u in het verlengde van de vragen van het lid Bontenbal aangeven wanneer de groothandelsprijzen
daadwerkelijk zijn of worden doorgerekend aan huishoudens in een normale marktsituatie
en hoe dat gebeurt in deze markt met extreem schommelende prijzen?

Welk deel van de huishoudens betaalt nu tarieven op basis van de huidige (bovengenoemde)
hoge groothandelsprijzen? Is het mogelijk om per kalendermaand voor komend jaar in
beeld te brengen hoe dit aandeel steeds verder toeneemt? Hoe ziet deze situatie er
naar verwachting uit op 1 januari 2023?

Antwoord 5 en 6

Hoe snel groothandelsprijzen verrekend worden hangt af van de mate waarin een leverancier
de verwachte afname gedekt heeft door vooraf in te kopen. De prijzen zijn echter volatiel.
De gasprijzen lagen in augustus bijvoorbeeld flink hoger dan de voorbije weken. Omdat
er al langer sprake is van hogere prijzen zal voor de meeste huishoudens met een variabel
contact al sprake zijn van hogere tarieven.

Vraag 7

Welk deel van de huishoudens betaalt nu waarschijnlijk een significant te laag voorschot-maandbedrag
(bijvoorbeeld afwijking meer dan 100 euro) vergeleken de kosten die de leverancier
in rekening zal brengen? Is er de kans dat veel huishoudens aan het einde van het
jaar een voor hen onverwacht hoge naheffing krijgen die door velen niet te betalen
zal zijn?

Antwoord 7

Ik heb geen zicht op welk deel van de huishoudens een voorschotmaandbedrag met een
afwijking van meer dan 100 euro betaalt. In algemene zin is relevant te melden dat
de afrekening niet voor alle gebruikers aan het einde van het kalenderjaar plaatsvindt,
omdat dit afhangt van het contract. Voor wat betreft de maanden november en december
is Uw Kamer met bovengenoemde brief geïnformeerd over de wijze waarop en de hoogte
van de tegemoetkoming.

Vraag 8

Heeft u actueel zicht op het aantal betalingsachterstanden bij energiebedrijven? In
hoeverre wijkt dit af van eerdere jaren? Bent u bereid om dit per maand aan de Kamer
te rapporteren?

Antwoord 8

Ik heb geen inzicht in het aantal betalingsachterstanden bij energiebedrijven. De
betalingsachterstanden bij energiebedrijven worden door de individuele energieleverancier
voor hun eigen situatie bijgehouden, maar zijn niet openbaar. Ik kan daarom geen vergelijking
maken met eerdere jaren of maandelijks rapporteren aan de Kamer.