Schriftelijke vragen : De berichten ‘Meeste toeslagenouders hebben migratieachtergrond, vaak met schulden’, nieuwe data van het CBS: ‘Kenmerken van gedupeerde gezinnen toeslagenaffaire’ en ‘Belastingdienst wist in 2019 al van etnisch profileren in toeslagenaffaire’
Vragen van het lid Azarkan (DENK) aan de staatssecretarissen van Financiën over de berichten «Meeste toeslagenouders hebben migratieachtergrond, vaak met schulden», nieuwe data van het CBS: «Kenmerken van gedupeerde gezinnen toeslagenaffaire» en «Belastingdienst wist in 2019 al van etnisch profileren in toeslagenaffaire» (ingezonden 15 juli 2022).
Vraag 1
Heeft u kennisgenomen van het NOS-artikel van 28 juni 2022: «Meeste toeslagenouders
hebben migratieachtergrond, vaak met schulden»?1
Vraag 2
Heeft u kennisgenomen van nieuwe data van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS):
«Kenmerken van gedupeerde gezinnen toeslagenaffaire»?2
Vraag 3
Kunt u een reactie en zienswijze geven op het NOS-artikel van 28 juni 2022: «Meeste
toeslagenouders hebben migratieachtergrond, vaak met schulden»? Zo nee, waarom niet?
Vraag 4
Kunt u een reactie en zienswijze geven op nieuwe data van het CBS: «Kenmerken van
gedupeerde gezinnen toeslagenaffaire» wat op 28 juni 2022 is gepubliceerd? Zo nee,
waarom niet?
Vraag 5
Deelt u de mening dat het uiterst zorgelijk en uiterst schokkend is, dat de nieuwe
gegevens van het CBS over het toeslagenschandaal laten zien dat 70 procent van de
gedupeerden een migratieachtergrond heeft? Zo nee, waarom niet?
Vraag 6
Kunt u een reactie en verklaring geven voor het feit, dat uit de analyse van het CBS,
waarbij gekeken werd naar de achtergrond van 10.265 gezinnen waarvan is vastgesteld
dat zij gedupeerde zijn van het Toeslagenschandaal, blijkt dat de vier volgende groepen
Caribische Nederlanders, Surinaamse Nederlanders, Turkse Nederlanders en Marokkaanse
Nederlanders relatief het zwaarst getroffen en extreem oververtegenwoordigd zijn?
Zo nee, waarom niet?
Vraag 7
Kunt u een verklaring geven waarom Caribische Nederlanders, terwijl zij geen tweede
nationaliteit hebben en dus Nederlandse staatsburgers zijn, ten opzichte van Nederlanders
zonder migratieachtergrond, naar verhouding 32 keer vaker gedupeerde zijn van het
toeslagenschandaal? Zo nee, waarom niet?
Vraag 8
Kunt u een verklaring geven waarom Surinaamse Nederlanders, terwijl de meeste enkel
de Nederlandse nationaliteit hebben en dus geen tweede nationaliteit hebben, ten opzichte
van Nederlanders zonder migratieachtergrond, 22 keer vaker gedupeerde zijn van het
toeslagenschandaal? Zo nee, waarom niet?
Vraag 9
Kunt u een verklaring geven waarom Turkse Nederlanders, ten opzichte van Nederlanders
zonder migratieachtergrond, naar verhouding acht keer vaker gedupeerde zijn van het
toeslagenschandaal? Zo nee, waarom niet?
Vraag 10
Kunt u een verklaring geven waarom Marokkaanse Nederlanders, ten opzichte van Nederlandse-Nederlanders,
naar verhouding zes keer vaker gedupeerde zijn van het toeslagenschandaal? Zo nee,
waarom niet?
Vraag 11
Deelt u de mening dat het werken met etnisch geladen risicoprofielen en het bijhouden
van de tweede nationaliteit en geboorteplaats (eventueel van hun ouders) heeft geleid
tot extra benadeling van deze burgers en dus tot «ongekend onrecht» en leed? Zo nee,
waarom niet?
Vraag 12
Kunt u aangeven welke maatregelen zijn genomen en welke waarborgen inmiddels binnen
Toeslagen en de Belastingdienst zijn geïmplementeerd om te voorkomen dat dit in de
toekomst ooit weer kan voorkomen? Zo nee, waarom niet?
Vraag 13
Kunt een verklaring geven waarom ambtenaren van de Belastingdienst en Toeslagen het
nodig achtten om de tweede nationaliteit überhaupt bij te houden en hierop te selecteren,
dan wel op geboorteplaats (van hun ouders), etniciteit/afkomst of exotisch klinkende
achternaam? Is er volgens u een rechtvaardiging hiervoor geweest? Zo nee, waarom niet?
Vraag 14
Kunt u aangeven welke lessen hier uit getrokken worden en hoe dit zal resulteren in
een Belastingdienst die daadwerkelijk ten dienste staat van de burgers, zonder enige
vorm voor vooringenomenheid? Zo nee, waarom niet?
Vraag 15
Kunt u aangeven wat u zal ondernemen wanneer ambtenaren wederom burgers zullen selecteren
op tweede nationaliteit, afkomst, religie en «buitenlandse achternamen»/exotisch klinkende
achternamen? Kunt u aangeven of er inmiddels een nieuw kader is met betrekking tot
het sanctioneren van ambtenaren die zich schuldig maken aan racisme en discriminatie?
Zo nee, waarom niet?
Vraag 16
Kunt u een verklaring geven voor het feit dat in de risicoprofielen selectiecriteria
stonden zoals: «allochtoon (niet westerse landgenoten)», «van buitenlandse origine»,
«ondernemers van allochtone afkomst» en «belastingplichtigen wier achternaam eindigt
op … IC»? Zo nee, waarom niet?
Vraag 17
Kunt u aangeven hoeveel ambtenaren van de Belastingdienst bij het beoordelen van «frauderisico’s»
bij giften selecteerden op giften aan islamitische organisaties en moskeeën en of
u dit afkeurt en kwalificeert als een vorm van islamofobie en/of moslimdiscriminatie?
Zo nee, waarom niet?
Vraag 18
Kunt u aangeven hoeveel van de burgers, die in de Fraudesignaliseringsvoorziening
(FSV) hebben gestaan, een tweede nationaliteit hebben? Zo nee, waarom niet?
Vraag 19
Bent u het eens met de stelling dat burgers er van uit moeten kunnen gaan dat ze te
maken hebben met een niet-vooringenomen overheid? Zo nee, waarom niet?
Vraag 20
Bent u het eens met de stelling dat deze oververtegenwoordiging van Nederlanders met
een migratieachtergrond een direct gevolg is van het gebruik van etnisch geladen risicoprofielen
en een schoolvoorbeeld is van institutioneel racisme? Zo nee, waarom niet?
Vraag 21
Kunt u aangeven wat u ervan vindt dat uit de nieuwe cijfers van het CBS blijkt dat
een vijfde van de huishoudens juist in de bijstand zat toen zij geraakt werden door
het toeslagenschandaal, terwijl de Kamer hiervoor ervan uitging dat het vrijwel alleen
om werkende ouders ging, die gedupeerd zijn in het toeslagenschandaal? Zo nee, waarom
niet?
Vraag 22
Kunt u aangeven waarom de menselijke maat niet werd toegepast, gelet op het feit dat
nu blijkt dat de brieven van de Belastingdienst vaak terecht kwamen bij gezinnen,
die al worstelden met schulden van duizenden euro’s? Zo nee, waarom niet?
Vraag 23
Kunt u aangeven of er überhaupt rekening werd gehouden met de financiële situatie
van burgers? Kunt u aangeven wat u ervan vindt dat twee derde van de toeslagenouders
al meer schulden dan bezittingen hadden toen de Belastingdienst aanklopte met vorderingen
van vaak duizenden euro's? Zo nee, waarom niet?
Vraag 24
Vindt u het schokkend dat nu blijkt dat maar liefst 70 procent van de gedupeerden
in het toeslagenschandaal een migratieachtergrond heeft?
Vraag 25
Kunt u aangeven wat u zult ondernemen om het vertrouwen van Caribische-Nederlanders,
Surinaamse-Nederlanders, Turkse Nederlanders en Marokkaanse Nederlanders in de Belastingdienst/Toeslagen
en de overheid in het algemeen te herstellen? Zo nee, waarom niet?
Vraag 26
Kunt u aangeven in hoeverre de gedupeerden Nederlanders zonder migratieachtergrond
toch een link hebben met Nederlanders met een migratieachtergrond? Kunt u tevens aangeven
hoeveel van deze gedupeerden een (ex-)partner hebben met een migratieachtergrond of
hun kind was ingeschreven bij een gastouderbureau of een buitenschoolse opvang (BSO),
waar iemand met een migratieachtergrond de eigenaar was? Zo nee, waarom niet?
Vraag 27
Kunt u aangeven hoeveel eigenaren van de gastouderbureaus of BSO’s, die onder de loep
werden genomen in de diverse CAF-zaken (Combiteam Aanpak Facilitators) en andere zaken,
een tweede nationaliteit hadden, dan wel een partner hadden met een migratieachtergrond
of roots hebben in het buitenland? Zo nee, waarom niet?
Vraag 28
Kunt u aangeven waarom er in de beantwoording op mijn Kamervragen van juli 20193 en juli 20204 is ontkend dat tweede nationaliteit, afkomst, etniciteit, geboorteplaats en achternaam
werd bijgehouden door de Belastingdienst/Toeslagen en er actief op werd geselecteerd?
Zo nee, waarom niet?
Vraag 29
Kunt u aangeven waarom er in de beantwoording op mijn Kamervragen van juli 2019 en
juli 2020 werd ontkend dat er zwarte lijsten zouden bestaan? Zo nee, waarom niet?
Vraag 30
Kunt u aangeven waarom er is gelogen in de beantwoording op mijn Kamervragen van juli
2019 en juli 2020 over etnisch profileren, terwijl de Belastingdienst al in 2019 wist
dat er sprake was van etnisch profileren en er op niet-Nederlandse afkomst werd geselecteerd
in fraudeonderzoeken bij de kinderopvangtoeslag? Zo nee, waarom niet?
Vraag 31
Heeft u kennisgenomen van het NOS/Nieuwsuur-artikel van 13 juli 2022: «Belastingdienst
wist in 2019 al van etnisch profileren in toeslagenaffaire»?5
Kunt u een reactie en uw zienswijze geven op dit artikel? Zo nee, waarom niet?
Vraag 32
Nemen de Belastingdienst en het Ministerie van Financiën de Kamer nog wel serieus
nu blijkt dat de Parlementaire Ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag (POK) in
2020 niet alle informatie heeft gekregen?
Vraag 33
Kunt u garanderen dat Toeslagen en de Belastingdienst daadwerkelijk zijn gestopt met
de CAF-onderzoeken en CAF-teams? Kunt u tevens garanderen dat de CAF-teams niet onder
een andere naam zijn verder gegaan? Kunt u aangeven waar de afkorting STEAM voor staat
en waarom het bestaan hiervan al die tijd door de Belastingdienst, Toeslagen en het
Ministerie van Financiën is verzwegen voor de Kamer en de POK? Zo nee, waarom niet?
Vraag 34
Deelt u de mening dat het uiterst zorgelijk en schandalig is dat er in 2019 intern
al bekend was dat er sprake was van etnisch profileren en al duidelijk was dat de
toeslagenaffaire veel breder speelde en dit niet naar voren kwam tijdens de verhoren
van de POK eind 2020? Zo nee, waarom niet?
Vraag 35
Begrijpt u dat bij een deel van de Kamer het gevoel heerst dat er geen sprake was
van een gebrekkige informatiehuishouding, maar van willens en wetens informatie achterhouden?
Kunt u hier uw reactie en zienswijze over geven? Zo nee, waarom niet?
Vraag 36
Bent u op de hoogte van de berichtgeving dat vanaf volgende maand de Belastingdienst
bijna alleen nog maar toekomt aan ouders die via de rechter afgedwongen hebben om
op tijd behandeld te worden?6
Vraag 37
Klopt het dat er inmiddels twee miljoen euro is betaald aan dwangsommen in 1500 zaken?
Klopt het dat er inmiddels 12.000 ingebrekestellingen zijn? Klopt het dat er 70 miljoen
euro is gereserveerd voor toekomstige dwangsommen? Om hoeveel zaken zou her in totaal
gaan bij deze 70 miljoen euro?
Vraag 38
Klopt het dat de totale afhandeling misschien wel tot 2026 gaat duren? Wat gaat u
doen om het vastgelopen proces bij de Uitvoeringsorganisatie Herstel Toeslagen (UHT)
weer los te trekken?
Vraag 39
Klopt het dat er bij de UHT een personeelsverloop is van drie tot vier procent per
maand? Klopt het dat er een lange inwerktijd nodig is voor sommige functies binnen
de UHT? Klopt het dat er veel met tijdelijke contracten wordt gewerkt? Wat kunt u
doen om duurzaam meer personeel aan de UHT te binden?
Vraag 40
Bent u bereid om de bovenstaande vragen afzonderlijk te beantwoorden en te voorzien
van een toelichting? Zo nee, waarom niet?
Indieners
-
Gericht aan
M.L.A. van Rij, staatssecretaris van Financiën -
Gericht aan
A. de Vries, staatssecretaris van Financiën -
Indiener
F. Azarkan, Tweede Kamerlid
Gerelateerde documenten
Hier vindt u documenten die gerelateerd zijn aan bovenstaand Kamerstuk.