Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op een vraag van het lid Jansen over onteigening

Antwoord van Minister Yeşilgöz-Zegerius (Justitie en Veiligheid) (ontvangen 14 juli
2022). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2021–2022, nr. 3005.

Vraag 1

Zou u mij alle documenten vanaf 2012 (waaronder maar niet gelimiteerd tot gespreksverslagen)
van de ministerraad en de Ministeriele commissie crisisbeheersing (Mccb) willen toezenden
waarin het onderwerp onteigening of in andere woorden het schenden van het eigendomsrecht
wordt behandeld?

Antwoord 1

In de periode 2012 tot heden is er in de Ministeriele commissie crisisbeheersing (MCCb)
in het kader van de aanpak van crises waarbij de nationale veiligheid in het geding
is, niet gesproken over het onderwerp onteigening.

In de MCCb over de opvang van vluchtelingen uit Oekraïne van 22 april 2022 zijn verkenningen
van verschillende scenario’s rond de toename van het aantal ontheemden ten opzichte
van beschikbare opvangcapaciteit ter informatie ingebracht. Er is ambtelijk geïnventariseerd
welke escalatiemogelijkheden er kunnen zijn. Een onderdeel hiervan was de mogelijkheid
van het activeren van de mogelijkheid tot vorderen op grond van artikel 7, Wet verplaatsing
bevolking (Wvb), als uiterste redmiddel. Over de inzet van dit uiterste redmiddel
is inhoudelijk niet gesproken in de MCCb en derhalve ook niet doorgeleid naar de ministerraad.

Verslagen van de MCCb en de ministerraad kunnen niet openbaar worden gemaakt. In verslagen
van de MCCb en ministerraad staat informatie die het functioneren van de Staat of
andere overheden in gevaar zou kunnen brengen. Ik vind dat dit belang zwaarder moet
wegen dan het belang van openbaarheid, omdat het vertrouwelijk beraadslagen in de
ministerraad is voor de bestuurbaarheid van Nederland op de lange termijn van cruciaal
belang, vanwege de functie van de ministerraad binnen het gehele staatsbestel. De
beraadslagingen van de ministerraad vormen binnen dit bestel het schakelpunt tussen
de individuele ministeriële verantwoordelijkheid en de collectieve verantwoordelijkheid
van het kabinet als geheel. Voor het ordentelijk verloop van besluitvormingsprocessen
en voor de kwaliteit van besluiten is het van groot belang dat alle relevante invalshoeken
in de beslotenheid van de ministerraad aan de orde kunnen komen. Ten aanzien van de
notulen van de ministerraad geldt dat openbaarmaking daarvan tot gevolg zou hebben
dat meningen van individuele bewindspersonen naar buiten komen, waardoor de eenheid
van het regeringsbeleid in gevaar zou komen. Om deze redenen worden de notulen standaard
voorzien van de rubricering staatsgeheim, zeer geheim.

Parallel aan uw Kamervraag wordt door mijn ministerie een vergelijkbaar verzoek op
grond van de Wet open overheid (Woo) behandeld. De door u verzochte documenten vallen
binnen de reikwijdte van dit verzoek. De documenten waar u om verzoekt en welke ik
openbaar kan maken zijn tevens beoordeeld in het kader van genoemd Woo-verzoek en
zijn als bijlage bij het desbetreffende Woo-deelbesluit aan de verzoeker toegezonden
en geplaatst op rijksoverheid.nl. Daarbij merk ik op dat de uitzonderingsgronden uit
de Woo er eveneens aan in de weg staan dat verslagen van de MCCb en de ministerraad
openbaar worden gemaakt.