Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Ceder over de moordpartij op honderden Amhaarse burgers in Ethiopië

Antwoord van Minister Hoekstra (Buitenlandse Zaken) (ontvangen 6 juli 2022).

Vraag 1

Bent u op de hoogte van de moordpartij op honderden Amharen die heeft plaatsgevonden
in de Ethiopische provincie Wollega, waarschijnlijk begaan door het Oromo Liberation
Front (OLF)?1 Veroordeelt u deze terreurdaad? Bent u bereid binnen de Europese Raad de andere lidstaten
op te roepen om deze daad als EU te veroordelen? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 1

Ik ben bekend met het verschrikkelijke nieuws dat zeker tweehonderd en mogelijk meer
Ethiopiërs, voor het merendeel van de Amhaarse etniciteit, zijn omgekomen bij aanvallen
in de Ethiopische regio Oromia op 18 juni jl. De Ethiopische regering heeft de Oromo
Liberation Army (OLA), door de Ethiopische regering aangeduid als «OLF Shene», beschuldigd
als verantwoordelijke voor deze gewelddaad. Ik ben tevens ermee bekend dat OLA verantwoordelijkheid
voor deze daad afwijst.

Ik veroordeel deze gewelddaad ten zeerste, en sluit mij aan bij de oproep van de Ethiopische
Mensenrechtencommissie (EHRC) aan de Ethiopische regering om al het mogelijke te doen
om nieuwe aanvallen op burgers of uitbarstingen van geweld te voorkomen en om een
duurzame oplossing te vinden voor de spanningen in deze regio. Deze gewelddadigheden
zijn helaas onderdeel van een bredere cyclus van geweld in Oromia en in de aangrenzende
regio’s Amhara, Benishangul-Gumuz, en Gambella.

De Hoge Vertegenwoordiger (HV) van de EU heeft een dringende oproep gedaan tot de-escalatie
en bescherming van de burgerbevolking.

Vraag 2

Klopt het dat het OLF samenwerkt met het Tigray People’s Liberation Front (TPLF),
die nog steeds een gewapende strijd voert tegen de regering?2

Antwoord 2

OLF is een erkende politieke partij in Ethiopië. Voor zover bekend is geen sprake
van samenwerking met TPLF. OLA, of OLF Shene, is een gewapende groepering die een
formele alliantie heeft afgekondigd met de TPLF, die een gewapende strijd voert tegen
de regering.

Vraag 3

Wat is de bedoeling geweest van het EU-bezoek aan de leiders van de gewapende opstandelingen
in Tigray?3 Is er bij deze ontmoeting druk op het TPLF uitgeoefend om de wapens neer te leggen,
zoals de EU herhaaldelijk heeft gedaan bij de Ethiopische regering en waarvoor ook
de hulprelatie tussen de EU-landen en Ethiopië bevroren is?

Antwoord 3

Het doel van het bezoek aan de Tigrese hoofdstad Mekelle door EU-Commissaris Lenarcic
(crisisbeheer) en het hoofd van de EU Delegatie in Ethiopië, Kobia, was om de humanitaire
situatie in de regio te observeren en de situatie te bespreken met de leiders van
TPLF.

Beide partijen (de Ethiopische regering en TPLF) hebben zich inmiddels gecommitteerd
aan onderhandelingen om de huidige oorlog tot een vreedzaam einde te brengen. Commissaris
Lenarcic heeft TPLF opgeroepen zich in te spannen voor een duurzame en vreedzame oplossing
van het gewapende conflict.

Vraag 4

Bent u het ermee eens dat de druk die de VS, de EU en Nederland uitoefenen op de Ethiopische
regering om vredesbesprekingen te houden, alleen tot vrede kan leiden als het TPLF
en het OLF hun pogingen tot geweld staken?

Antwoord 4

Ik ben van mening dat de Ethiopische regering, TPLF en alle andere gewapende groepen,
af moeten zien van geweld als onderdeel van besprekingen die moeten leiden tot een
duurzaam vredesakkoord.

Vraag 5

Op welke manier denkt u dat de EU en Nederland eraan kunnen bijdragen dat de huidige
situatie in Ethiopië niet verder escaleert in etnisch geweld en gewapende opstanden?

Antwoord 5

Nederland heeft sinds de uitbraak van het conflict ingezet op zowel een onderhandelingsproces
tussen de federale overheid en de TPLF, als een nationale dialoog. Het onderhandelingsproces
moet leiden tot een permanent staakt-het-vuren in Noord-Ethiopië. Ook moet het proces
een aantal heikele politieke kwesties behandelen die specifiek de situatie in het
noorden aangaan, zoals de status van het betwiste westelijke deel van Tigray. Nederland
en de EU hebben herhaaldelijk steun betuigd aan de pogingen van de Speciale Vertegenwoordiger
van de Afrikaanse Unie, voormalig Nigeriaans president Obasanjo, om onderhandelingen
tussen de regering en TPLF te starten.

De Ethiopische regering heeft tevens een nationale dialoog aangekondigd, maar prominente
oppositiegroepen hebben zich uitgesproken tegen de huidige opzet van de dialoog, die
zij als partijdig ervaren. Nederland en de EU kunnen een ondersteunende rol spelen
bij een geloofwaardige en inclusieve dialoog. Het primaat dient echter bij Ethiopiërs
zelf te liggen.

Daarnaast zet Nederland via ontwikkelingssamenwerking al jaren in op een multidimensionale
benadering van de problematiek in Ethiopië. Hiermee draagt Nederland bij aan het creëren
van werkgelegenheid voor jongeren, respect voor rechten van vrouwen en meisjes, de
opbouw van de rechtsstaat, en programma’s op het gebied van voedselzekerheid en gezondheidszorg.
Deze vormen van samenwerking versterken de weerbaarheid van kwetsbare groepen in de
samenleving en verminderen de kans dat gebrek aan perspectief uitmondt in het gebruik
van geweld.