Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op van de leden Agema en Van der Plas over de inzet van influencers tijdens de coronacrisis

Antwoord van Minister Yeşilgöz-Zegerius (Justitie en Veiligheid), mede namens de Minister
van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (ontvangen 24 mei 2022). Zie ook Aanhangsel
Handelingen, vergaderjaar 2021–2022, nr. 2544.

Vraag 1

Bent u bekend met uw antwoord tijdens de mondelinge vragen van 15 maart jl. van het
lid Van der Plas: «In het artikel stond ook een en ander over influencers, maar over
dat onderwerp heeft uw Kamer uitvoerig met de voormalig Minister van Volksgezondheid,
Welzijn en Sport (VWS) reeds gedebatteerd»?

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Op welk debat of welke debatten met de voormalig Minister van VWS doelt u hier?

Antwoord 2

Er is op verschillende momenten aandacht geweest voor de inzet van influencers in
de communicatie over corona. In ieder geval is er in uw Kamer in plenaire debatten
over de ontwikkelingen rondom het coronavirus op 1 april 2020 en op 7 oktober 2020
met de Minister-President en de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport over
gesproken. Daarnaast heeft de Minister van VWS in het kader van een WOB-verzoek stukken
hierover openbaar gemaakt op 4 september 2020 en heeft de Minister van VWS op 19 november
2020 schriftelijke Kamervragen van het lid Van Haga (Van Haga) beantwoord.

Vraag 3

Hoeveel influencers zijn er in totaal tijdens de coronacrisis door de regering ingezet?

Antwoord 3

In totaal zijn 60 influencers ingezet tijdens de coronacrisis in het kader van de
campagne Alleen Samen, zowel betaald als belangeloos.

Vraag 4

Welke bekende influencers zijn met welke boodschappen door de regering tijdens de
coronacrisis ingezet?

Antwoord 4

– In februari 2021 en maart 2021 heeft Stuk TV (Giel de Winter, Thomas van der Vlugt
en Stefan Jurriaans), dat onderdeel is van Talpa Network, met bekende YouTubers Sophie
Milzink, Emma Heesters, Supergaande (Qucee en Nessim), Maan en Davina Michelle positieve
verhalen onder de aandacht gebracht om jongeren perspectief te bieden. De boodschap
van de uitzending en inzet van StukTV was «Samen kunnen we niet stuk».

– In maart 2021 hebben Soufiane Touzani, Rico Verhoeven en Celeste Plak in samenwerking
met NOC*NSF tips gegeven over quarantaine tijdens een live chat.

– In de periode van december 2020 tot juli 2021 hebben 29 TikTokkers content geproduceerd
in opdracht van de rijksoverheid. In totaal zijn er 74 video’s gemaakt over verschillende
corona-onderwerpen, variërend van de basisregels tot zelftesten in het onderwijs,
de corona-melder app en over reizen.

Over deze verschillende campagnes als zodanig is uw Kamer via de stand van zaken brieven
meermaals geïnformeerd, onder meer op 7 april 2020, 28 juli 2020, 1 september 2020,
13 januari 2021, 23 maart 2021 en 13 augustus 2021.

Vraag 5

Welke onbekende influencers zijn met welke boodschappen door de regering tijdens de
coronacrisis ingezet?

Antwoord 5

Alle influencers zijn per definitie in meer of mindere mate bekend, al is het slechts
onder een bepaalde doelgroep, bijvoorbeeld jongeren. Zie beantwoording vraag 4.

Vraag 6

Welke Ministers hebben tijdens de coronacrisis influencers ingezet?

Antwoord 6

De influencers zijn allen ingezet binnen de campagne Alleen Samen. Deze campagne is
ontwikkeld vanuit het Nationaal Kernteam Crisiscommunicatie (NKC) COVID-19, onderdeel
van de nationale crisisstructuur, waarin alle betrokken departementen deelnamen. De
campagne kende deelcampagnes, zoals die over de vaccinaties tegen corona. Om zoveel
mogelijk mensen te bereiken en te informeren over de geldende maatregelen en het omgaan
met het coronavirus werden uiteenlopende (sociale) media-kanalen ingezet. Bij alle
content die hoorde bij de opdrachten is vermeld dat het hier gaat om een samenwerking
met de rijksoverheid.

Vraag 7

Op welke standpunten of boodschappen zijn tijdens de coronacrisis door de regering
influencers ingezet?

Antwoord 7

De content die de influencers produceerden had betrekking op: de corona basisregels
(handen wassen, quarantaine, (zelf)testen, ventilatie en afstand houden), coronavaccinatie,
coronaregelgeving over reizen en vakanties in combinatie met het advies om een zelftest
te doen bij terugkomst en mentale gezondheid en welbevinden van jongeren.

Vraag 8

Op welke social media platforms zijn tijdens de coronacrisis door de regering betaalde
influencers ingezet?

Antwoord 8

Instagram, YouTube, TikTok, Facebook en platforms waar televisie-uitzendingen kunnen
worden teruggekeken zoals RTL XL.

Vraag 9

Hoeveel geld is er tijdens de coronacrisis betaald aan influencers door welke Ministers?

Antwoord 9

De inzet van influencers is betaald door het Nationaal Kernteam Crisiscommunicatie
(NKC) COVID-19, onderdeel van de nationale crisisstructuur.

– 10 influencers basisregels ca. € 75.000,– (excl. BTW, incl. productiekosten)

– Boef/Famke Louise € 42.500,– (incl. BTW, excl. productiekosten)

– Stuk TV € 151.742,– (incl. BTW, incl. productiekosten)

– Voor de content op TikTok € 70.998,– (excl. BTW)

De bekende Nederlanders die hebben meegewerkt aan de «Stroop je mouw op»-campagne
hebben dit belangeloos gedaan. Ook de 3 sporters hebben belangeloos meegewerkt aan
een live chat.

Vraag 10

Welke standpunten of boodschappen van de regering hebben influencers tijdens de coronacrisis
ondersteund?

Antwoord 10

De content die de influencers produceerden hadden betrekking op: de corona basisregels
(handen wassen, quarantaine, (zelf)testen, ventilatie en afstand houden), coronavaccinatie,
coronaregelgeving over reizen en vakanties in combinatie met het advies om een zelftest
te doen bij terugkomst en mentale gezondheid en welbevinden van jongeren.

Vraag 11

Hebben door de regering betaalde influencers de standpunten of boodschappen van andersdenkenden
dan de regering bestreden? Zo ja, welke?

Antwoord 11

De rijksoverheid heeft de influencers geen opdracht gegeven of betaald om de mening
van andersdenkenden te beïnvloeden of hierop te reageren.

Vraag 12

Hebben door de regering betaalde influencers de standpunten of boodschappen van Kamerleden
bestreden? Zo ja, welke?

Antwoord 12

De rijksoverheid heeft de influencers geen opdracht gegeven of betaald om te reageren
op de sociale media berichten van Kamerleden.

Vraag 13

Als Kamerleden uit de oppositie de reacties op hun boodschappen op social media met
andere standpunten als het gaat om de coronacrisis dan de regering gaan nalopen, dan
staan er geen reacties onder van door de regering betaalde influencers?

Antwoord 13

Ja.

Vraag 14

Kunt u deze Kamervragen beantwoorden voor het plenaire debat over het rapport «Aanpak
coronacrisis – Deel 1» van de Onderzoeksraad voor de Veiligheid?

Antwoord 14

Ja.