Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Kathmann over het bericht dat meer dan de helft van de Amsterdamse taxichauffeurs betrokken was bij strafzaken in de afgelopen drie jaar

Antwoord van Minister Yeşilgöz-Zegerius (Justitie en Veiligheid) (ontvangen 25 januari
2022). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2021–2022, nr. 1239.

Vraag 1

Bent u bekend met het feit dat meer dan de helft van de Amsterdamse taxichauffeurs
betrokken was bij strafzaken in de afgelopen drie jaar?1

Antwoord 1

Ik heb kennisgenomen van het onderzoek dat Bureau Beke in opdracht van het RIEC Amsterdam
Amstelland heeft uitgevoerd.

Vraag 2

Kunt u zeggen of dit ook geldt voor andere steden? Zo ja, kunt u aangeven in welke
gebieden van het land deze problematiek zich afspeelt?

Antwoord 2

Vanuit andere steden of gebieden is mij geen beeld bekend met recente cijfers over
betrokkenheid van taxichauffeurs bij strafzaken in de afgelopen drie jaar.

Vraag 3

Kunt u aangeven of op andere plekken dan Amsterdam de taxichauffeurs vaak betrokken
zijn bij georganiseerde criminaliteit? Zo ja, op welke plekken?

Antwoord 3

Zie het antwoord op vraag twee.

Vraag 4

Wat doet u om taxichauffeurs weerbaar te maken tegen de georganiseerde criminaliteit?

Antwoord 4

Het percentage taxichauffeurs in Amsterdam dat betrokken is bij verschillende vormen
van criminaliteit zoals uit het aangehaalde onderzoek blijkt is zorgelijk. Echter,
het percentage taxichauffeurs dat betrokken is bij georganiseerde criminaliteit is
relatief klein. Desondanks is het zorgwekkend en is het belangrijk om taxichauffeurs
weerbaar te maken tegen alle vormen van criminaliteit. In 2021 is door het Ministerie
van Justitie en Veiligheid een campagne gestart gericht op ondernemers om criminele
inmenging te voorkomen. Met het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, de gemeente
Amsterdam, de Inspectie Leefomgeving en Transport, het Openbaar Ministerie, de politie,
de Regionale Informatie en Expertise Centra en de Belastingdienst wordt naar aanleiding
van het onderzoek van Bureau Beke verkend welke maatregelen er kunnen worden getroffen.
Hierbij wordt niet alleen gefocust op weerbaarheid van chauffeurs, maar wordt ingezet
op het breder aanpakken van georganiseerde criminaliteit in de taxibranche.

Vraag 5

Hoe houdt u toezicht op de taxichauffeurs en vindt u dit toezicht voldoende om de
georganiseerde criminaliteit een hak te zetten?

Antwoord 5

De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) bewaakt de toegang tot het beroep en
tot de markt middels controle op ondernemersvergunningen en chauffeurskaarten op basis
van de Wet personenvervoer 2000. Ondernemers en chauffeurs moeten een verklaring omtrent
gedrag (VOG) overleggen om respectievelijk de vergunningen en de chauffeurskaarten
te krijgen en te behouden. Chauffeurs met een chauffeurskaart worden continu gescreend
door Dienst Justis. Dit houdt in dat elke verandering in de justitiële documentatie
van kaarthouders wordt doorgegeven aan Dienst Justis. Indien blijkt dat een chauffeur
een overtreding heeft begaan die leidt tot het oordeel dat hij of zij niet langer
in aanmerking komt voor een VOG, wordt de chauffeurskaart ingetrokken. Daarnaast wordt
er ook lokaal toezicht gehouden. De ILT, de politie, de gemeente Amsterdam en het
RIEC Amsterdam-Amstelland werken hierbij samen. Momenteel wordt er met betrokken organisaties
verkend welke additionele maatregelen nodig zijn om georganiseerde criminaliteit tegen
te gaan, zie ook het antwoord op vraag vier.

Vraag 6

Herkent u dat vaak taxichauffeurs met eenmanszaken verantwoordelijk zijn voor faciliteren
van georganiseerde criminaliteit? Zo nee, wat klopt er niet aan de statistieken die
blijken uit het betreffende onderzoek?

Antwoord 6

In het aangehaalde onderzoek komt naar voren dat veel taxichauffeurs zelfstandig ondernemer
zijn, vaak in de vorm van een eenmanszaak. Een klein percentage van de taxichauffeurs
is veroordeeld voor het faciliteren van georganiseerde criminaliteit. De onderzoekers
hebben niet geconstateerd dat er een direct verband bestaat tussen taxichauffeurs
met eenmanszaken en georganiseerde criminaliteit.

Vraag 7

Waarom denkt u dat taxichauffeurs over gaan op het faciliteren van de georganiseerde
criminaliteit? Komt dit volgens u, bijvoorbeeld door slechte arbeidsomstandigheden
dankzij platforms zoals Uber?

Antwoord 7

Er zijn geen aanwijzingen dat er een verband is tussen het faciliteren van criminaliteit
en het aanbieden van taxidiensten via een platform. Er loopt momenteel een onderzoek
naar de gevolgen van corona op de financieel-economische situatie van taxichauffeurs,
hier zult u binnenkort door de Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat over
geïnformeerd worden.

Vraag 8

Denkt u dat de komst van grote taxiplatforms zoals Uber ervoor hebben gezorgd dat
de georganiseerde criminaliteit makkelijker kan werken? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 8

In het aangehaalde onderzoek wordt de kwetsbaarheid van de taxibranche verklaard door
een aantal risicofactoren. Risicofactoren volgens de onderzoekers zijn onder andere
de zelfstandigheid, de sociale aard van het beroep (in aanraking komen met veel verschillende
mensen) en het gebruik van contant geld. Dit geldt voor zowel de opstap- als de bestelmarkt.

Vraag 9

Bent u bereid te kijken naar het indammen van grote taxiplatforms, om de georganiseerde
criminaliteit het lastiger te maken om drugs, wapens of geld te vervoeren door steden?

Antwoord 9

Uit het aangehaalde onderzoek volgt niet dat het indammen van grote taxiplatforms
georganiseerde criminaliteit tegengaat. De onderzoekers constateren dat de taxibranche
aantrekkelijk is voor criminele organisaties. Dit betekent dat er gekeken moet worden
op zowel bedrijfsniveau als individueel chauffeursniveau waar knelpunten zitten en
hoe deze kunnen worden aangepakt. Zoals aangegeven bij het antwoord op vraag vier
werken genoemde partijen met het aangehaalde onderzoek in de hand aan een integrale
aanpak van de problemen. Daarnaast heeft de Staatssecretaris van Infrastructuur en
Waterstaat aangekondigd dit jaar te gaan starten met de periodieke evaluatie van de
taxiwet- en regelgeving, onderdeel van de Wet Personenvervoer 2000. In 2023 wordt
de evaluatie afgerond. Indien de evaluatie daar aanleiding toe geeft, zal er een wetstraject
gestart worden om de wet- en regelgeving aan te passen.

Vraag 10

Bent u bereid om in gesprek te gaan met taxiplatforms die gebruik maken van zzp’ers
om ervoor te zorgen dat malafide taxichauffeurs geweerd worden uit de branche?

Antwoord 10

Op dit moment spreken zowel het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, de ILT
als de gemeente Amsterdam periodiek met taxiplatforms. In samenspraak met hen en andere
betrokken departementen kan het Ministerie van Justitie en Veiligheid bij deze gesprekken
aansluiten.