Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Boswijk, Amhaouch en Inge van Dijk over het bericht 'Onzekerheid voor getroffen Limburgse ondernemers, 'meer omzetverlies dan waterschade''

Antwoord van Minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid), mede namens de Staatssecretaris
van Economische Zaken en Klimaat (ontvangen 10 september 2021). Zie ook Aanhangsel
Handelingen, vergaderjaar 2020–2021, nr. 3936.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Onzekerheid voor getroffen Limburgse ondernemers, «meer
omzetverlies dan waterschade»»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Kunt u een update geven over de situatie in zowel Limburg als Brabant? Is inmiddels
meer bekend over de omvang van de schade naar aanleiding van de recente wateroverlast:
de waterschade maar bijvoorbeeld ook de economische schade als gevolg van omzetderving
door annuleringen en wegblijvende toeristen?

Antwoord 2

Over de omvang van de economische schade als gevolg van omzetderving is nog weinig
bekend. Het kabinet is in gesprek met de regio en ondernemersvertegenwoordigers om
een beter beeld van de economische schade te krijgen. De omvang van de economische
schade is sterk afhankelijk van hoe snel de materiële schade hersteld wordt, hoe lang
bedrijven gesloten moeten blijven, hoe snel het toerisme herstelt etc.

Vraag 3

Hoe verloopt de schadeafhandeling tot dusver? Hoeveel schademeldingen zijn er tot
dusver gedaan en afgehandeld?

Antwoord 3

Op vrijdag 13 augustus heeft het kabinet de hoofdlijnen van de ministeriële regeling
voor de tegemoetkomingen van de schade in met name Limburg vastgesteld. Sindsdien
is ingezet op het zo spoedig mogelijk in werking laten treden van de regeling. Hiertoe
is onder andere de Europese Commissie in kennis gesteld van de regeling. De regeling
is op 9 september 2021 formeel in werking getreden. Vanaf 9 augustus is het mogelijk
om vóór de inwerkingtreding van de regeling de schade te melden bij RVO. Tot nu toe
zijn 1.135 Wts meldingen ontvangen.

Vraag 4

Hoeveel uitbetalingen zijn er reeds gedaan? Voor welke bedragen? Wanneer verwacht
u dat elke gedupeerde gecompenseerd is?

Antwoord 4

Zie het antwoord op vraag 3. Doordat de ministeriële regeling nog niet in werking
is getreden, zijn er nog geen taxaties uitgevoerd en zijn er nog geen uitbetalingen
gedaan.

Vraag 5

Herkent u dat er onzekerheid is bij inwoners en ondernemers over de te vergoeden schade,
bijvoorbeeld over neerslagschade versus overstromingsschade en economische schade
als gevolg van omzetderving? Wat is u hierover bekend? Welke acties onderneemt u om
ervoor te zorgen dat alle gedupeerden worden gecompenseerd en alle schade wordt vergoed?

Antwoord 5

Het is bekend dat er veel vragen leven bij ondernemers. Ten aanzien van de materiële
schade bij ondernemers door overstroming van beken en zijrivieren is het kabinet van
mening dat ondernemers zich nog onvoldoende bewust waren van het risico en de huidige
verzekeringsmogelijkheden. Daarom kwalificeert het kabinet nu eenmalig deze situatie,
voor de bedrijven die hierdoor niet de mogelijkheid hebben gehad zich te verzekeren,
als niet redelijkerwijs verzekerbaar en komt zij tegemoet in deze schade door middel
van de Wts. Dit is geen volledige vergoeding van alle schade. Het kabinet wil het
gesprek voeren met de regio en ondernemersvertegenwoordigers over omzetderving in
het vierde kwartaal van 2021, waarbij nadrukkelijk aandacht is voor proportionaliteit
(hoeveel ondernemers hebben nog omzetschade in het vierde kwartaal), uitvoerbaarheid
en precedentwerking. In het derde kwartaal van 2021 kunnen ondernemers een beroep
doen op de coronasteunmaatregelen NOW en TVL wanneer zij aan de voorwaarden voor deze
regelingen voldoen.

Vraag 6

Hoeveel ondernemers hebben tot op heden een beroep gedaan op het (corona)steunpakket,
indien zij te maken met omzetverlies door de overstromingen? (H)erkent u dat hiermee
alleen vaste lasten en loonkosten worden vergoed, maar geen omzetverlies? Wat wordt
nog meer gedaan om getroffen ondernemers bij te staan?

Antwoord 6

Ondernemers kunnen vanaf 31 augustus aanvragen indienen voor de TVL Q3 wanneer zij
aan de voorwaarden voldoen. De TVL heeft inderdaad betrekking op vaste lasten, waarbij
de hoogte van de vergoeding wel afhankelijk is van de mate van omzetverlies. Voor
omzetverlies in het vierde kwartaal van 2021 wil het kabinet het gesprek voeren met
de regio en ondernemersvertegenwoordigers.

Werkgevers kunnen vanaf 26 juli een aanvraag indienen voor de 6e tranche van de NOW voor een tegemoetkoming in de loonkosten. Het tijdvak van deze
tranche loopt van juli t/m september 2021. Als werkgevers voldoen aan de voorwaarden,
waaronder een minimaal omzetverlies van 20%, dan kunnen zij NOW aanvragen. Bij de
aanvraag wordt geen onderscheid gemaakt naar de aanleiding van het omzetverlies. Er
kan dus ook niet worden aangegeven hoeveel werkgevers als gevolg van de overstromingen
een NOW-aanvraag hebben gedaan. Wel kan in algemene zin worden opgemerkt dat de aanvragen
in de regio’s die (deels) zijn getroffen door de overstromingen vooralsnog niet groter
zijn dan de aanvragen in deze regio’s ten behoeve van de voorgaande NOW-tranche (5e tranche, april t/m juni 2021).

Vraag 7

Is reeds een beroep gedaan op het Solidariteitsfonds van de Europese Unie, in het
leven geroepen ter ondersteuning van regio’s die worden getroffen door natuurrampen,
naar aanleiding van de wateroverlast in Limburg en Brabant? Welke stappen zijn hiertoe
reeds gezet? Wordt samengewerkt met andere getroffen landen, zoals België en Duitsland?
Hebben deze landen of deelstaten een beroep op het EU Solidariteitsfonds gedaan?

Antwoord 7

Het kabinet is zich bewust van de mogelijkheid een beroep te doen op het Solidariteitsfonds
van de Europese Unie, en onderzoekt op dit moment wat de mogelijkheden hiertoe zijn.
Er is contact hierover gaande met de Europese Commissie en de buurlanden België en
Duitsland, die hetzelfde overwegen. Uiterlijk eind september zal het kabinet besluiten
of ze een aanvraag bij het Solidariteitsfonds van de Europese Unie wil indienen. Ook
België en Duitsland hebben nog geen aanvraag ingediend.

Vraag 8

Indien (nog) geen aanvraag voor het EU Solidariteitsfonds is gedaan, bent u bereid
dit alsnog met hoge spoed te doen?

Antwoord 8

Om een aanvraag op het fonds te kunnen doen, is het nodig dat de schade in beeld is.
Op dit moment is contact met de Europese Commissie over een mogelijke aanvraag en
of Nederland aan de voorwaarden voldoet. Het kabinet zal uiterlijk eind september,
als alle door de Europese Commissie gevraagde informatie bekend is, beslissen over
een mogelijke aanvraag. De indieningstermijn die de Europese Commissie hanteert voor
dergelijke aanvragen is overigens ca. 12 weken na de ramp.

Vraag 9

Hebben u vanuit Limburg en Brabant in de afgelopen weken nog hulpverzoeken bereikt
en/of zaken/knelpunten waar men lokaal en regionaal tegenaan loopt? Zo ja, welke en
wat kunt u betekenen?

Antwoord 9

Enkele gemeenten in Noord-Brabant en daarbuiten hebben mij brieven gestuurd, met name
vanwege schade in de land- en tuinbouw in de uiterwaarden door hoge waterstanden als
gevolg van de ramp in Limburg. Naar aanleiding van die schade vragen zij om een ruime
definitie van het schadegebied. Compensatie voor die schade op basis van de Wet tegemoetkoming
schade bij rampen (Wts) is echter niet mogelijk, omdat niet aan de in de Wts gestelde
voorwaarden wordt voldaan.

Op dit moment verkent het kabinet de wenselijkheid en mogelijkheden voor tegemoetkoming
in uiterwaarden langs de Maas. Bij deze verkenning zijn de aspecten consistentie van
beleid, proportionaliteit, uitvoerbaarheid en precedentwerking betrokken. Dit traject
kost evenwel tijd om te onderzoeken mede gezien de genoemde aandachtspunten. Om die
reden kan het kabinet hierover op dit moment nog geen uitsluitsel geven.

Vraag 10

Hoe zijn voor inwoners en ondernemers de hulp en informatievoorziening (nazorg) geregeld?
Zijn er bijvoorbeeld provinciale «loketten» waar mensen terechtkunnen met vragen over
schades, verzekeringen, voorschotten, milieu, gezondheid et cetera?

Antwoord 10

Voor de financiële afhandeling van de schade is de RVO het loket en zijn er geen lokale
loketten. Ook zijn er geen specifieke regionale loketten inzake milieu of gezondheid
naar aanleiding van de watersnoodramp ingericht. Er bestaat reeds een infrastructuur
op deze thema’s (bijvoorbeeld het RIVM en de GGD, of de Veiligheidsregio’s als samenwerkingsverband).
Op dit moment werken gemeenten aan de aanpak van de nafase.

Vraag 11

Wie is de coördinerend bewindspersoon? Wie heeft welke regie en welk mandaat?

Antwoord 11

De Minister van JenV is de coördinerend bewindspersoon voor de Wts en de overige vakministers
zijn verantwoordelijk voor onderwerpen die specifiek op hun terrein liggen.

Vraag 12

Kunt u deze vragen zo snel mogelijk en ieder afzonderlijk beantwoorden?

Antwoord 12

Ja.