Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Van der Plas over de lopende bestelling van Scania vrachtwagens door Defensie en het doorwadingsvermogen van deze voertuigen

Antwoord van Minister Bijleveld-Schouten (Defensie) (ontvangen 7 september 2021).

Vraag 1

Bent u op de hoogte van de massale ondersteuning door boeren en hun voertuigen, bij
de evacuaties van mens, dier en spullen, tijdens de recentelijke overstromingen in
Limburg?1

Antwoord 1

Ja. Verschillende partijen hebben tijdens de enorme wateroverlast in juli jl. in Limburg
geholpen bij het evacueren van inwoners, waaronder boeren, de (decentrale) overheid,
veiligheidsorganisaties en hulpverleningsorganisaties.

Vraag 2, 3

Deelt u de visie dat, vanwege de kans op overstromingen, het van groot belang is dat
een aanzienlijk deel van de vrachtwagens waarover de krijgsmacht beschikt inzetbaar
zijn bij watersnoodrampen en dat deze daarvoor een zo groot mogelijk doorwadingsvermogen
moeten hebben, omdat ze anders geen mensen en dieren kunnen evacueren bij een watersnood?

Kunt u uitleggen waarom er voor de krijgsmacht 2473 Scania Gryphus vrachtwagens zijn
besteld, met het geringe doorwadingsvermogen van slechts 75 centimeter, en maar 73
Scania's met het voor watersnoodreddingsoperaties minimaal noodzakelijke doorwadingsvermogen
van 150 centimeter?

Antwoord 2, 3

Ondersteuning van civiele autoriteiten bij rechtshandhaving, rampenbestrijding en
humanitaire hulp, zowel nationaal als internationaal, is één van drie hoofdtaken van
Defensie.2 Defensie ondersteunt de civiele autoriteiten waar mogelijk, afgestemd op de behoefte,
met de eigen capaciteiten en de in de organisatie beschikbare middelen. Het is daarom
van belang dat een deel van de eigen capaciteiten en middelen waarover Defensie beschikt,
inzetbaar is voor ondersteuning van civiele autoriteiten bij rampenbestrijding, zoals
overstromingen. Zo heeft Defensie tijdens de enorme wateroverlast in juli jl. in Limburg
niet alleen geholpen bij het evacueren van inwoners, maar ook bij het vullen en plaatsen
van zandzakken en het begaanbaar maken van wegen. Verder hielp Defensie de brandweer
een gat in een dijk te dichten, plaatsten militairen een noodbrug en droeg Defensie
bij aan veiligheid door politietaken uit te voeren.

Defensie heeft binnen het programma Defensiebrede Vervanging Operationele Wielvoertuigen
(DVOW) met het deelproject Voertuigen 50kN, 100kN, 150kN ruim 2.800 Scania Gryphus
vrachtwagens besteld voor operationele inzet in het kader van de eerste en tweede
hoofdtaak en dus niet voor de ondersteuning van civiele autoriteiten. U bent over
dit project onder andere op 9 juni 2017 geïnformeerd (Kamerstuk 27 830, nr. 201)3 en u wordt over de voortgang van dit project geïnformeerd via het Defensieprojectenoverzicht.
Met het programma DVOW wordt het operationele wielvoertuigenpark voor de verschillende
hoofdtaken gemoderniseerd. Een deel van de Scania Gryphus voertuigen is bedoeld voor
bijvoorbeeld vervoer van personeel of goederen tijdens (militaire) inzet. Een ander
deel van de voertuigen is bedoeld om in combinatie met de container tijdens (militaire)
inzet als werkplaats of kantoor te fungeren, voor bijvoorbeeld commandovoering.

De ruim 2.800 bestelde Scania Gryphus vrachtwagens sluiten aan bij de operationele
behoefte van de krijgsmacht en voldoen aan de gestelde eisen over het waadvermogen.
Circa 2.685 voertuigen hebben een waadvermogen van 75 centimeter. Circa 115 voertuigen
hebben een waadvermogen van 150 centimeter met name vanwege hun specifieke rol bij
amfibische operaties. Deze laatste voertuigen kunnen daardoor vanuit een landingsvaartuig
het strand oprijden. Afhankelijk van de behoefte, beschikbare middelen en factoren
zoals waterhoogte en -stroming, kunnen de Scania Gryphus vrachtwagens met waadvermogen
van 75 en 150 centimeter ook ingezet worden voor de evacuatie van mensen en dieren
in het kader van de derde hoofdtaak. Vanaf een bepaalde waterhoogte en -stroming,
zullen andere middelen dan de vrachtwagens waarover de krijgsmacht beschikt moeten
worden ingezet voor dergelijke evacuaties. Wij kijken altijd naar het te bereiken
effect.

Vraag 4

Kunt u toelichten of er met het huidige materieel een grootschalige evacuatie kan
plaatsvinden bij watersnood en hoeveel mensen er binnen welk tijdsbestek potentieel
geëvacueerd kunnen worden?

Antwoord 4

De vraag of er met het huidige materieel een grootschalige evacuatie kan plaatsvinden
en hoeveel mensen er binnen welk tijdsbestek potentieel geëvacueerd kunnen worden
kan niet eenduidig worden beantwoord. De invulling van de militaire bijstand of steunverlening
in het openbaar belang, waaronder evacuatie, wordt afgestemd op de behoefte en is
onder meer afhankelijk van de omstandigheden en van de in de organisatie aanwezige
en beschikbare middelen en capaciteit. Zoals de recente inzet in Limburg nog maar
eens heeft aangetoond, beschikt Defensie over een breed palet aan middelen voor operationele
inzet, die op verzoek van civiele autoriteiten ingezet kunnen worden voor de ondersteuning
bij calamiteiten. Deze middelen, waaronder vrachtwagens, kunnen ook gebruikt worden
voor grootschalige evacuatie bij watersnood.

Vraag 5

Bent u bereid om het nog jarenlang lopende Scania-order op dit essentiële punt aan
te passen, zodat de krijgsmacht beter kan voldoen aan haar derde hoofdtaak: het ondersteunen
met humanitaire hulp bij rampen?

Antwoord 5

Nee, Defensie krijgt met de Scania Gryphus uit het deelproject Voertuigen 50kN, 100kN,
150kN voertuigen die passen binnen het nieuwe wielvoertuigenbestand van lichte, middelzware
en zware type vrachtauto’s, waarmee Defensie goed op haar taken is toegerust. Met
de uitrol van de Scania Gryphus maakt Defensie een grote stap voorwaarts door de invoering
van moderne wielvoertuigen die de basismobiliteit vormen van nagenoeg alle eenheden
door de veel grotere terreinvaardigheid en het toegenomen motor- en draagvermogen.