Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Ellian, De Neef en Valstar over de mishandeling en het dumpen van huisdieren

Antwoord van Minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid), mede namens de Minister
van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (ontvangen 23 augustus 2021). Zie ook Aanhangsel
Handelingen, vergaderjaar 2020–2021, nr. 3618.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Ook dieren moeten het ontgelden bij toename huiselijk
geweld in coronatijd»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de constatering dat dierenmishandeling en dierenverwaarlozing zijn toegenomen
sinds de coronacrisis? Zo ja/nee, waarom?

Antwoord 2

Het aantal meldingen van dierenmishandeling en dierenverwaarlozing is in 2020 ten
opzichte van 2019 inderdaad gestegen. Mogelijk speelt de verhoogde fysieke nabijheid
tussen mens en dier in de huislijke omgeving, het verplicht thuisblijven als een van
de coronamaatregelen, hierin een rol. Dit is echter niet met zekerheid vast te stellen.

Vraag 3 en 4

Bent u tevreden over het beleid om dierenmishandeling tegen te gaan?

Op welke manier zou dierenmishandeling en -verwaarlozing volgens u meer aangepakt
kunnen worden?

Antwoord 3 en 4

Dierenartsen spelen een belangrijke rol bij het herkennen van dierenmishandeling en
dierverwaarlozing. Om dierenmishandeling te herkennen wordt er tijdens de opleiding
van dierenartsen, sinds enige tijd, meer aandacht besteedt aan het opmerken van dierenmishandeling.

Het Landelijk Expertisecentrum Dierenmishandeling (LED) van de Faculteit Diergeneeskunde
heeft een geavanceerde en beveiligde website waar dierenartsen bij een vermoeden van
dierenmishandeling, anoniem, gegevens kunnen uploaden. Binnen het LED werken zowel
gespecialiseerde dierenartsen als forensisch-medische experts. Zij kunnen als het
nodig is dagelijks de informatie die eerstelijns dierenartsen aanleveren, duiden om
dierenmishandeling te onderscheiden van (zeldzame) aandoeningen en ongelukken.

Wet- en regelgeving voorzien in voldoende mate in interventiemogelijkheden. Het is
dan ook belangrijk dat burgers signalen van dierenmishandeling blijven melden via
het landelijke meldpunt 144.

Vraag 5

Onderschrijft u het verband tussen huiselijk geweld en dierenmishandeling?2

Antwoord 5

Uit onderzoek blijkt er inderdaad een verband tussen huiselijk geweld en dierenmishandeling
te bestaan. Een aanzienlijk deel van slachtoffers van huiselijk geweld geeft aan dat
ook huisdieren het slachtoffer zijn van het geweld van degene die hen mishandelt.
Hiervoor is ook aandacht geweest in eerdere campagnes tegen huiselijk geweld, zoals
bijvoorbeeld tijdens de voorlichtingscampagne «Een veilig thuis, daar maak je je toch
sterk voor» in 2015.

Vraag 6

Is er sprake van een landelijke toename van huisdieren in de dierenasiels in de periode
maart 2020 tot en met juni 2021 ten opzichte van de jaren ervoor?3

Antwoord 6

Nee, er is geen landelijke toename van huisdieren in de dierenasiels. Het Shelter
Medicine Programma van de Faculteit Diergeneeskunde heeft vanwege berichten in de
media over toename van gedumpte huisdieren als gevolg van de coronacrisis onlangs
een inventarisatie uitgevoerd onder 26 dierenopvangcentra. Van de 26 asielen hebben
19 centra gereageerd. Daarvan geven 15 asielen duidelijk aan dat er géén toename van
opgenomen dieren gezien wordt. Enkele asielen noemen zelfs een daling in het aantal
opgevangen dieren in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar. De dieren die in
deze periode wél voor opname aangeboden worden, zijn niet de Corona-puppy’s, maar
vooral zwerfdieren (zoals zwangere moederpoezen en kittens). Drie dierenopvangcentra
hebben wel meer afstandsdieren opgenomen. Twee daarvan melden meer konijnen op te
nemen. De derde heeft geen specifieke diersoort benoemd. Bij één bedrijf is het aantal
aanmeldingen voor afstand doen van een huisdier toegenomen, maar die dieren zijn (nog)
niet binnengekomen. De centra die een toename in dieren-aanmeldingen melden, zijn
over heel Nederland verspreid.

Bovenstaande bevindingen zijn in lijn met de bevindingen van zowel de Dierenbescherming
als de Nederlandse Federatie Dierenopvang Organisaties(NFDO).

De Dierenbescherming laat weten dat in de 21 dierenopvangcentra van de Dierenbescherming
er geen sprake is van een toename van zwerf- en afstandsdieren t.o.v. 2019 en 2020
in het algemeen, ook niet specifiek bij honden. De NFDO geeft aan dat momenteel dieren
zelfs gemakkelijker geplaatst worden dan voor de crisis. Mogelijk dat dit te maken
heeft met het noodgedwongen thuis zitten of het niet doorgaan van vakanties.

Vraag 7

Heeft u al contact met dierenopvangorganisaties, zoals asielen, over de post-coronatijd
waarbinnen er wellicht geen ruimte meer is voor huisdieren, zodra het thuiswerken
voorbij is? En bent u bereid deze organisaties te helpen bij de nu reeds ingezette
«dump» van dieren?

Antwoord 7

Er is nu nog geen sprake van een reeds ingezette dump van dieren.

De door het Shelter Medicine Programma uitgevoerde inventarisatie laat zien dat de
beheerders van 13 opvangcentra binnenkort wel problemen verwachten in de opname van
dieren, voorafgaande aan de zomervakantie (als er voor de hond geen pensionplaats
meer beschikbaar is) of juist ná de zomervakantie en als het thuiswerken beperkt gaat
worden. De zorgen over de nabije toekomst die beheerders van dierenopvangcentra maken,
zijn met name ingegeven door de media berichten. Drie asielen zien vooral verzoeken
voor dag- en pensionopvang stijgen.

Ter voorbereiding op de dingen die (misschien) komen gaan hebben sommige opvangcentra
in de inventarisatie aangegeven een publiekscampagne te zijn begonnen om te voorkomen
dat dieren afgestaan worden. Daarnaast bereidt men zich voor op jonge honden met verlatingsangst
en/of sociale problemen. Afstandstarieven zijn soms verlaagd om de drempel voor het
afstaan van een huisdier aan een asiel te verkleinen. Het is één opvangcentrum overigens
opgevallen dat veel eigenaren best bereid zijn om bij het inleveren van hun huisdier
de medische kosten te vergoeden.

De Dierenbescherming en de NFDO geven in lijn met de uitgevoerde inventarisatie door
het Shelter Medicine Programma aan zich wel zorgen te maken voor de toekomst wanneer
mensen weer minder tijd hebben om voor hun huisdier te zorgen.

Beide organisaties proberen middels goede voorlichting ondoordachte aanschaf van een
huisdier te voorkomen.

De Dierenbescherming geeft verder het belang aan van het aan- en onderhouden van het
klantcontact, juist ook na plaatsing.

Vraag 8

Is er actief beleid c.q. voorlichting aan de voorkant, zodra mensen overwegen een
huisdier te nemen? Zo nee, bent u bereid dit vorm te geven?

Antwoord 8

Op de site van de Dierenbescherming, het LICG en de Hondenbescherming is voldoende
informatie te vinden waar een koper op moet letten alvorens over te gaan tot het aanschaffen
van een hond. De koper dient zich te realiseren dat een hond een levend wezen is met
gevoel. Ook dient de koper zich te realiseren dat een hond een gemiddelde levensverwachting
heeft van 14 jaar en geen wegwerpartikel dat zomaar kan worden afgedankt. Op grond
van artikel 3.17, eerste lid, Besluit houders van dieren is iedere verkoper verplicht
schriftelijke informatie te verstrekken over het verkochte of afgeleverde gezelschapsdier.
Ook dierenwinkels vallen onder deze informatieplicht.

Vraag 9

Wanneer verwacht u het in oktober 2018 aangekondigde houdverbod voor dierenmishandelaars
naar de Tweede Kamer te kunnen sturen? Hoe lang heeft de Raad van State naar verwachting
nog nodig?

Antwoord 9

De Afdeling advisering van de Raad van State heeft inmiddels advies over dit wetsvoorstel
uitgebracht. Het wetsvoorstel is op 15 juli jl. bij uw Kamer ingediend (kst-35892-1).