Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Van Houwelingen over de 43 zorgmedewerkers die door Nederland naar Curaçao zijn gestuurd

Antwoord van Staatssecretaris Blokhuis (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) (ontvangen
12 mei 2021).

Vraag 1

Bent u van mening dat er in Nederland een tekort is aan zorgpersoneel en/of dat de
zorg in Nederland op dit moment in het algemeen zwaar of misschien zelfs wel overbelast
is?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Waar komen deze 43 door Nederland naar Curaçao gestuurde zorgmedewerkers vandaan?
Waarom (werden en) worden deze zorgmedewerkers niet (eerder) ingezet om de zorg in
Nederland te ontlasten? Kunnen we hieruit misschien concluderen dat er in Nederland
geen gebrek aan zorgpersoneel is en de zorgsector in Nederland op dit moment niet
overbelast is? Of valt de belasting van de zorg in Nederland wel mee in vergelijking
met Curaçao? Zo ja, kunt u dit cijfermatig onderbouwen? Zo nee, waarom stuurt Nederland
dan zorgmedewerkers naar Curaçao?

Antwoord 2

De situatie in het Caribisch deel van Nederland is zeer ernstig, ook in vergelijking
met de situatie in Nederland. Op Curaçao was het aantal nieuwe COVID-besmettingen
in de week van 5 april opgelopen naar 1339 per 100.000 inwoners. In Europees Nederland
gold in diezelfde week een incidentie van 286/100.000. Er lagen op dat moment 117
patiënten in het ziekenhuis van Curaçao, waarvan 36 op de intensive care. Het ziekenhuis
heeft alle planbare zorg af moeten schalen, waaronder oncologie, en er zijn COVID-patiënten
overgeplaatst naar de IC op Aruba, die hiervoor ook een deel van de planbare zorg
heeft moeten afschalen. Gezien de beperkte IC-capaciteit in de regio was opschaling
van de IC noodzakelijk. Hiervoor was snel extra personele inzet nodig, waarbij vanwege
de snelheid deels tijdelijke inzet van personeel uit het Europese deel van het Koninkrijk
vereist was.

De groep zorgmedewerkers die vanuit Extra Handen voor de Zorg tijdelijk wordt ingezet,
bestaat voor het overgrote deel uit artsen (o.a. een chirurg, radioloog en een GGD-arts),
verzorgenden IG, doktersassistenten en verpleegkundigen (o.a. SEH-verpleegkundigen,
verpleegkundig specialisten, psychiatrisch verpleegkundige) met een volledige registratie.
Zij hebben zich allen vrijwillig aangemeld om voor een periode van 4 weken ondersteuning
te bieden in het Caribisch deel van het Koninkrijk. Voor zover deelnemers werkzaam
zijn in de zorg, doen zij dit in eigen tijd en is in goed overleg met de zorgorganisaties
én collega’s een oplossing gevonden voor hun tijdelijke afwezigheid. Bijvoorbeeld
door diensten te ruilen met collega’s, het voor elkaar invallen opdat één teamlid
kon afreizen, het opnemen van verlof, of het vrijmaken van een medewerker om mee te
gaan. Er zijn ook artsen en verpleegkundigen in deze groep die op het moment van de
oproep (vrijdag 2 april) niet actief waren in de zorg in Nederland.

Zij werkten buiten de zorg, zijn recent gepensioneerd, zitten tussen banen in of hadden
als zzp-er geen actieve opdracht. Ik ben zeer dankbaar voor de solidariteit van de
Nederlandse zorg met de inwoners en zorgverleners in dit deel van het Koninkrijk.

De inzet van dit team in het Caribisch deel van het Koninkrijk heeft geen significant
effect op de zorg in Nederland noch op de mate waarin Extra Handen voor de Zorg de
ziekenhuizen in Nederland kan voorzien van tijdelijk extra medisch personeel. Via
Extra Handen voor de Zorg zijn mensen beschikbaar waar zorgorganisaties in Nederland
een beroep op kunnen doen. Zo zijn er 129 artsen, 249 Hbo verpleegkundigen, 276 Mbo
verpleegkundigen en 13 verpleegkundig specialisten die voor minimaal 20 uur in de
week beschikbaar. Het is aan ziekenhuizen om een beroep te doen op dit potentieel
bij Extra Handen voor de Zorg. Of ziekenhuizen dit ook zullen doen, kan ik niet op
voorhand zeggen. Er is een tekort aan personeel in de Nederlandse ziekenhuizen en
de druk op de zorgmedewerkers is hoog. Tegelijkertijd zie ik al langer dat ziekenhuizen
qua absorptievermogen voor tijdelijk extra personeel tegen grenzen aanlopen en dat
de reserve aan personeel bij Extra Handen voor de Zorg niet volledig wordt ingezet.

Ik hecht eraan op te merken dat Nederland geen mensen «stuurt», maar deze inzet faciliteert.
Zorgprofessionals bepalen zelf of en waar zij werken, zorgorganisaties beoordelen
of zij tijdelijk extra personeel nodig hebben en de inzet van tijdelijk personeel
kunnen opvangen. Omdat de behoefte groot is, faciliteert VWS het initiatief Extra
Handen voor de Zorg. Extra Handen voor de Zorg brengt mensen, die bereid zijn om –
naast hun reguliere baan of studie – tijdelijk bij te springen, en zorgorganisaties
in nood bij elkaar.

Vraag 3

Hoe denkt de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ) over het sturen van Nederlandse
zorgmedewerkers naar het Caribisch gebied? Is er wat de NVZ betreft op dit moment
wellicht voldoende (over)capaciteit in de zorg voor het sturen van zorgpersoneel naar
Curaçao? Indien dit bij u niet bekend is, kunt u hier dan bij de NVZ navraag naar
doen en ons haar antwoord laten weten?

Antwoord 3

De Minister voor Medische Zorg en Sport en ik hebben een verantwoordelijkheid voor
alle gebiedsdelen van het Koninkrijk der Nederlanden. De situatie in het Caribisch
deel van het Koninkrijk is zeer ernstig, ook in vergelijking met de Nederlandse situatie.
Om die reden vroeg ik Extra Handen voor de Zorg na te gaan of mensen uit hun bestand
bereid en beschikbaar waren voor tijdelijke inzet op Curaçao. De zienswijze van de
Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen of welke andere partij dan ook, is daaraan
ondergeschikt.