Mededeling (uitstel antwoord) : Uitstel beantwoording vragen van het lid Snels over nieuwe fouten met de uitkering van toeslagen

Mededeling van Staatssecretaris Van Huffelen (Financiën – Toeslagen en Douane) (ontvangen
24 maart 2021).

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Belastingdienst weer in de fout: veel te veel toeslag
voor arbeidsmigranten»?1

Vraag 2

Wat is uw reactie op de in het artikel uiteengezette problemen? Is hier sprake van
onrechtmatige overheidsbestedingen? En wat vindt u ervan dat hierdoor een potentieel
grote groep mensen in de financiële problemen komt?

Vraag 3

Hoeveel arbeidsmigranten hebben sinds 2015 aangegeven door het niet registreren van
een partner te veel kindgebonden budget te ontvangen? Betreft het hier alle 5.000
arbeidsmigranten die een beroep doen op de Wet op het Kindgebonden Budget (WKB) maar
als alleenstaande ouders geclassificeerd zijn? Waarom wel/niet?

Vraag 4

Hoeveel geld ontvangen de in het artikel genoemde personen gemiddeld te veel? Voor
een hoe lange periode hebben deze mensen gemiddeld een teveel aan kindgebonden budget
ontvangen? Klopt het dat dit vaak jarenlang doorgaat, zoals het artikel schetst? Wat
is het totaal aan te veel uitgekeerde toeslagen voor deze groep sinds 2015? Hoeveel
van dit te veel uitgekeerde bedrag is daadwerkelijk teruggevorderd?

Vraag 5

Hoe kan het dat bij de Sociale Verzekeringsbank (SVB) bekend is dat arbeidsmigranten
een partner hebben in het thuisland maar dit niet in de systemen voor het uitkeren
van toeslagen verwerkt is? Is hier geen juridische grondslag voor of wordt dit gewoon
niet gedaan? En waarom niet?

Vraag 6

Welke concrete stappen zijn er genomen om de informatie-uitwisseling tussen de Sociale
Verzekeringsbank en de Belastingdienst te verbeteren? Wanneer zijn deze stappen gezet?
Hoe kan het dat de SVB tegelijkertijd erkent dat het op dit moment nog steeds fout
gaat? Welke stappen gaat u zetten om dit zo spoedig mogelijk te regelen?

Vraag 7

Waarom vaart de Belastingdienst op haar eigen gegevensadministratie terwijl die van
de SVB evident een hogere accuraatheid heeft? Erkent u dat hierdoor onnodig fouten
gemaakt worden?

Vraag 8

Kunt u meer zeggen over het project van het Ministerie van SZW, de SVB en de Belastingdienst
om de uitvoering van internationale casussen te vereenvoudigen? Wat zijn hier de beoogde
doelen en hoe worden die behaald? Wat is de samenhang tussen dit project en de beschreven
problematiek?

Vraag 9

Kunt u uitleggen hoe het kan dat de Belastingdienst «niet gelooft» dat personen te
veel kindgebonden budget ontvangen, zoals beschreven in het genoemde artikel, als
belastingadviseurs de Belastingdienst opbellen om hierop te wijzen? En waarom gaat
de Belastingdienst door met het uitkeren van te hoge toeslagen zelfs als al het ondersteunende
bewijs schriftelijk wordt doorgestuurd?

Vraag 10

Hoe kan het dat een persoon voor 2021 kindgebonden budget ontvangt terwijl er in december
2020 aangekondigd is dat die persoon hier geen recht op had, zoals in het genoemde
artikel beschreven wordt? Wat is hier misgegaan? Komt dit vaker voor?

Vraag 11

Waarom registreert de Belastingdienst zelf pas een partner van de arbeidsmigrant op
het moment dat deze partner naar Nederland komt en zich bij de gemeente inschrijft?
Is dit staand beleid? Is hier een ambtelijke instructie voor? Zo ja, kan deze aan
de Kamer toegestuurd worden? Zo nee, impliceert dit dan willekeur? Waarom wel/niet?

Vraag 12

Wat is de gemiddelde behandeltijd van de 200 tot 250 verzoeken die de Belastingdienst
elk jaar krijgt om de extra hoge toeslag te laten stoppen? Klopt de vaststelling van
ervaringsdeskundigen dat dit proces tot wel een half jaar kan duren? Waarom gaat de
Belastingdienst pas overstag als er tig brieven gestuurd zijn, en lopen arbeidsmigranten
en hun belastingadviseurs op dit punt tegen een bureaucratische muur op?

Vraag 13

Wat is uw reactie op het gegeven dat er steeds meer arbeidsmigranten zijn die helemaal
geen toeslagen meer willen, omdat het meer ellende oplevert dan gemak? Wat zegt dit
over de dienstbaarheid van de Belastingdienst?

Vraag 14

Hoeveel arbeidsmigranten die binnen de in het artikel uiteengezette casus vallen zijn
in de financiële problemen gekomen door hoge terugvorderingen? Hoe wordt dit bijgehouden?
Komen deze mensen in aanmerking voor een minnelijke schuldsanering? Waarom wel/niet?

Vraag 15

Hoe gaat voorkomen worden dat een grote groep arbeidsmigranten in de financiële problemen
komt doordat ze alsnog grote bedragen van soms wel tienduizenden euro’s moeten terugbetalen
omdat ze door fouten bij de Belastingdienst te veel toeslagen hebben ontvangen? Hoe
voorkomen we op dit punt een verdere uitbreiding van de toeslagenaffaire?

Vraag 16

Kunt u en wilt u een groep mogelijke slachtoffers in deze casus tegemoetkomen, omdat
zij in de problemen zijn gekomen door het handelen van de Belastingdienst? Zo ja,
op welke manier? Zo nee, waarom niet?

Vraag 17

Hoe verklaart u dat de Belastingdienst al sinds 2016 ervan wist dat dit ook bij arbeidsmigranten
speelde, maar het probleem nog steeds niet opgelost is? Welke acties zijn in de tussentijd
op dit punt ondernomen? Wanneer en op welke manier heeft u zich er persoonlijk mee
bemoeid om dit zo snel mogelijk op te lossen? Waarom is er in het voorjaar van 2020
geen oplossing gekomen, terwijl dit wel beloofd was?

Vraag 18

Is er sinds 2016 op enig moment contact geweest met de Algemene Rekenkamer over deze
problematiek, gegeven dat het hier gaat om de rechtmatigheid van overheidsuitgaven?
Zo nee, waarom niet? Zo ja, wat was daar de uitkomst van?

Vraag 19

Hoe kan het dat het tot nu toe niet aan de Tweede Kamer gemeld is dat beschreven problemen
niet alleen voor vluchtelingen, maar ook bij arbeidsmigranten speelden? Is hier sprake
van het foutief informeren van de Kamer? Waarom wel/niet?

Vraag 20

Wat gaat u doen om de beschreven problematiek zo spoedig mogelijk te verhelpen? Wanneer
gaan we daar de resultaten van zien?

Vraag 21

Kunt u voorgaande vragen één voor één beantwoorden en binnen drie weken retour sturen?

Mededeling

Op 1, 2 en 11 maart jl. zijn door de leden Leijten en Jasper van Dijk (SP), Lodders
en Nijkerken-de Haan (VVD), Snels (GroenLinks) en Slootweg en Omtzigt (CDA), vragen
gesteld rondom het uitkeren van het kindgebonden budget. Samen met de Minister van
Sociale Zaken en Werkgelegenheid zal ik deze vragen beantwoorden. Dit vergt nog nader
onderzoek daarom kunnen wij deze vragen niet binnen de gebruikelijke termijn van drie
weken beantwoorden. Hierbij speelt dat de leden Slootweg en Omtzigt tevens vragen
alle memo’s over dit onderwerp aan de top van de Belastingdienst, het Ministerie van
Financiën, het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en de bewindspersonen
van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en van Financiën van de afgelopen vijf jaar te
ontvangen. Ik streef ernaar de antwoorden u zo spoedig mogelijk te doen toekomen.