Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Futselaar over de bezorging van braillepost

Antwoord van Staatssecretaris Keijzer (Economische Zaken en Klimaat) (ontvangen 29 januari
2021).

Vraag 1

Kunt u aangeven of het klopt dat er het afgelopen jaar ernstige vertragingen waren
bij de bezorging van blindenpost? Zijn hiervan precieze cijfers beschikbaar?

Antwoord 1

Over de signalen waarover u spreekt heb ik contact gezocht met betrokken marktpartijen
en met de ACM. Uit deze contacten maak ik het volgende op. Er zijn bij de ACM en PostNL
geen formele klachten van verzenders van braillepost bekend. Wel wordt door een zakelijke
distributeur geconstateerd dat de overkomstduur van sommige braillezendingen in de
maand december van vorig jaar in sommige gevallen opliep tot 4–5 dagen. Deze vertragingen
komen overeen met het bredere beeld veroorzaakt door de piek van de postvoorziening
in de drukke decembermaand. Verder wordt door dezelfde marktpartij gemeld dat er sinds
ongeveer een jaar een toename is van het aantal gevallen waarbij de norm voor 24-uurs
bezorging niet wordt gehaald. Er wordt door deze partijen echter niet bijgehouden
om hoeveel gevallen het daarbij gaat. Het is van belang dat belangenorganisaties of
zakelijke gebruikers eventuele structurele problemen doorgeven aan PostNL of aan de
ACM. Dan kan er zicht worden gekregen op de omvang en ernst van mogelijke vertragingen
in de bezorging en kan er zo nodig effectief actie worden ondernomen.

Vraag 2

Deelt u de mening dat tijdige bezorging van blindenpost een belangrijke bijdrage levert
aan de informatievoorziening van mensen met een visuele beperking?

Antwoord 2

Ja. Blindenpost is onderdeel van de universele postdienstverlening (UPD) en als zodanig
zijn hiervoor eisen opgenomen in de Postwet. De UPD is belangrijk in het kader van
sociale inclusie en om de postdienst als communicatiekanaal voor iedereen en overal
in Nederland laagdrempelig beschikbaar te houden. Uit contacten met bedrijven die
zijn gespecialiseerd in de publicatie van leesmateriaal voor visueel beperkte burgers
blijkt dat er onderscheid gemaakt kan worden tussen publicaties waarbij het tijdstip
van bezorging voor de ontvanger van meer of minder belang is. Als voorbeeld wordt
de krant in braille genoemd als een publicatie waarbij vertraagde bezorging leidt
tot een sterke afname van de actuele nieuwswaarde. Net zoals een abonnee op een fysieke
krant boos naar de krant belt als deze niet is bezorgd, is het begrijpelijk dat iemand
die afhankelijk is van braille benadeeld wordt als deze zijn krant pas dagen later
ontvangt. Dit geldt niet of veel minder voor een leesboek of tijdschrift.

Vraag 3

Bent u van mening dat de tijdige bezorging van blindenpost, net als bijvoorbeeld rouwkaarten,
altijd voorrang behoort te krijgen en niet afhankelijk mag zijn van incidentele drukte
bij PostNL?

Antwoord 3

Braillepost maakt deel uit van de UPD-postvoorziening waarvan de overkomstduur is
gereguleerd. Verder is wettelijk vastgelegd dat braillepost kosteloos kan worden verzonden.
Zolang aan de voorwaarden wordt voldaan (o.a. wijze van aanlevering, herkenbaarheid
via speciale sticker, inhoud en gewicht) kan de verzender aanspraak maken op gratis
24-uursservice van PostNL. Braillepost heeft daarmee dezelfde hoge prioriteit als
de reguliere UPD-brievenpost. Ik verwijs hierbij wel ook naar het antwoord op de vragen
4 en 5. De kwaliteitsnorm van 95% is een gemiddelde over een heel kalenderjaar. Negatieve
afwijkingen in bepaalde maanden zijn dus mogelijk zolang deze elders in het jaar worden
gecompenseerd.

Specifiek voor rouw- en medische post is een apart logistiek proces ingericht waarmee
24-uurs bezorging wordt gegarandeerd. Dit is gebaseerd op de medische urgentie en
relationele-sociale impact die is verbonden aan deze zendingen. Het verbijzonderen
van logistieke processen voor individuele postdiensten kan leiden tot extra complexiteit.
Dit leidt derhalve niet per definitie tot een betere kwaliteit. Daarbij komt dat een
bijzondere behandeling ook gevolgen heeft voor de kosten. Braillezendingen zijn voor
gebruikers gratis en de kosten daarvan worden opgevangen binnen de tariefregulering
voor de UPD. Dat betekent dat een kostenstijging zich vertaalt in hogere tarieven
voor overige diensten als de brievenpost.

Vraag 4 en 5

Bent u bereid ervoor te zorgen dat PostNL zich, ongeacht incidentele drukte, houdt
aan de wettelijke bezorgtermijn voor braillepost van 24 uur? Zo nee, waarom niet?

Aangezien blindenpost onderdeel uitmaakt van de universele postdienst die PostNL verplicht
moet uitvoeren, heeft eventuele vertraging consequenties voor PostNL?

Antwoord 4 en 5

Op basis van artikel 4a van het Postbesluit geldt als kwaliteitsnorm dat 95% van de
UPD-post binnen 24 uur bezorgd dient te zijn. Deze norm ziet niet op individuele diensten
van PostNL, waaronder braillepost, maar deze norm geldt voor verschillende diensten
gezamenlijk. Dit zijn nationale briefpostdiensten binnen de UPD met vijf bezorgdagen.
Ook is de norm een gemiddelde over een heel kalenderjaar. Voor rouwpost en medische
post geldt ook een 95%-norm maar dan voor zes bezorgdagen. De ACM voert het toezicht
hierop uit en rapporteert hier jaarlijks over. De ACM toetst daarbij ook de onderbouwing
van eventuele afwijkingen van de norm. Indien PostNL niet voldoet aan de 95%-norm
heeft de ACM verschillende mogelijkheden om verbetering af te dwingen (waaronder een
boete of bestuursdwang). Ik zie geen aanleiding hier nog strengere eisen aan te verbinden.