Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Gijs van Dijk over de overstap naar de Wajong 2010

Antwoord van Staatssecretaris Van ‘t Wout (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) (ontvangen
17 december 2020).

Vraag 1 en 2

Welke redenen heeft u voor het stellen van de termijn voor de overstap naar de Wajong
2010 op 30 november?

Welke voordelen kan een overstap bieden?

Antwoord 1 en 2

1 januari 2021 gaat de wet Vereenvoudiging Wajong in. Dan is overstappen niet meer
mogelijk omdat voor alle Wajongers de geharmoniseerde inkomensregeling gaat gelden.
Omdat overstappen een financieel voordeel kan opleveren dat doorwerkt in het garantiebedrag,
en voor doorwerking in het garantiebedrag een oWajonger voor 1 december moet zijn
overgestapt, is de uiterste aanvraagdatum 30 november.

Overstappen kan een financieel voordeel opleveren voor sommige Wajongers, maar niet
voor iedereen. Voor werkende oWajongers kan overstappen leiden tot een hogere Wajong-uitkering.
De voortgezette werkregeling in de Wajong2010 vult het inkomen uit arbeid aan tot
het voltijds wettelijke minimumloon (WML), mits een inkomen genoten wordt van tenminste
20% WML. De uitkering voor oWajongers met een verhoogd maatmaninkomen is in veel gevallen
echter hoger dan een aanvulling tot WML. Voor hen is het daarom niet aantrekkelijk
om over te stappen.

Om ervoor te zorgen dat een Wajonger er op het moment van inwerkingtreding van de
wet Vereenvoudiging Wajong niet op achteruitgaat stelt UWV voor alle Wajongers een
individueel garantiebedrag vast. Wajongers die in de maanden december 2020 en januari
2021 inkomen genieten hebben recht op het garantiebedrag. Voor het vaststellen van
dit garantiebedrag stelt UWV eerst het gemiddelde inkomen over de maanden december
2019 tot en met november 2020 vast. Zoals bepaald in het Besluit garantiebedrag wordt
op basis van dit gemiddelde inkomen en de inkomensregeling waar de Wajonger in de
maand december 2020 onder valt het garantiebedrag vastgesteld. Om de voortgezette
werkregeling van toepassing te laten zijn op de berekening van het garantiebedrag
moeten oWajongers dus vóór 1 december zijn overgestapt.

In eerste instantie hanteerde UWV een uiterste termijn voor indienen tot 30 september.
UWV kan dan op basis van een zorgvuldige proces een besluit nemen. UWV heeft in overleg
met mij, naar aanleiding van de cliëntentoets van LCR besloten om aanvragen voor overstap
ingediend tot 30 november 2020 in behandeling te nemen. UWV heeft daarbij aangegeven
dat het, vanwege de implementatie van de wet vereenvoudiging Wajong, alle na 1 oktober
ingediende aanvragen in de tweede helft van 2021 met terugwerkende kracht afrondt.
Als een Wajonger besluit tot overstappen dan berekent UWV na toekenning van de overstap
een nieuw garantiebedrag en betaalt het verschil met terugwerkende kracht uit.

Vraag 3

Wanneer zijn mensen met een uitkering geïnformeerd over de mogelijkheid tot overstappen?
Vindt u dat mensen voldoende tijd hadden?

Antwoord 3

Overstappen naar de Wajong2010 is mogelijk sinds 2013. In 2017 is overstappen aantrekkelijker
gemaakt en heeft UWV uitgebreid Wajongers en stakeholders geïnformeerd over de mogelijkheid
tot overstappen.

Overstappen is met de wet Vereenvoudiging Wajong niet meer mogelijk. Daarom is in
2020 besloten Wajongers opnieuw te informeren over de mogelijkheid tot overstappen.
UWV heeft Wajongers en stakeholders in september en oktober actief geïnformeerd over
overstappen. Op een stakeholderbijeenkomst van 11 september heeft UWV belangenvertegenwoordigers
de mogelijkheid tot overstappen toegelicht en hen verzocht de informatie met de achterban
te delen. UWV heeft aan belangenvertegenwoordigers hiertoe informatie en een uitlegvideo
verzonden. Daarnaast is via onlinekanalen een informatiecampagne gestart. Aanvullend
daarop heeft UWV op 8 oktober alle Wajongers voor wie de overstap mogelijk financieel
gunstig uitpakt een brief gestuurd waarin de mogelijkheid tot overstappen toegelicht
is. Het gaat om 13.200 Wajongers. Wajongers zijn aangespoord om ook bij twijfel een
aanvraag in te dienen omdat UWV in een gesprek met de aanvrager toelicht hoe overstappen
voor hem of haar uitpakt. In de brief is tevens aangegeven dat een overstap aanvragen
tot 30 november 2020 mogelijk is. Tussen het informeren en de uiterste datum tot het
doen van een aanvraag zit daarmee voldoende tijd om een aanvraag te doen.

Vraag 4

Vindt u dat het UWV iedereen tijdig had moeten informeren over deze mogelijkheid?
Is dat controleerbaar gebeurd? Zo nee, hoe hadden mensen met een Wajong-uitkering
zich dan moeten informeren over de mogelijkheid tot overstappen?

Antwoord 4

Met de brief, stakeholdersbijeenkomst en informatiecampagne heeft UWV in september
en oktober Wajongers tijdig en controleerbaar geïnformeerd (zie ook het antwoord op
vraag 3). Meer dan 6.300 Wajongers hebben een aanvraag tot overstappen bij UWV ingediend.

Vraag 5

Kunt u een schematisch overzicht bieden van de verschillen tussen de oWajong en de
Wajong 2010 en de geharmoniseerde Wajong, zowel qua uitkering als qua verplichtingen?

Antwoord 5

De re-integratieverplichtingen voor de oWajong en Wajong2010 zijn vanaf 1 januari
2021 gelijk. Er kan dan bij het inzetten van re-integratiedienstverlening de afspraak
worden gemaakt om passend werk aangeboden door een re-integratiebedrijf te accepteren.
Wanneer een Wajonger zich hier niet aan houdt kan een tijdelijke financiële maatregel
volgen.

De financiële effecten op de uitkering zijn voor iedere Wajonger anders. Wanneer een
Wajonger werkt en meer dan 20% van het WML verdient kan overstappen voordelig uitpakken.
Om inzicht te krijgen in hoeverre het voor een werkende oWajonger lonend is om over
te stappen kon een Wajonger tot 30 november een aanvraag doen. Bij behandeling van
de aanvraag in 2021 maakt UWV een pro-forma berekening die met de Wajonger besproken
wordt. Daarnaast heeft UWV een online-rekenhulp om de financiële gevolgen van overstappen
in te schatten. Op die manier kan elke Wajonger inzicht krijgen in wat een overstap
voor hem of haar betekent.

Vraag 6

Kunt u verklaren dat Ieder(in) en het UWV andere informatie verschaffen over de plicht
passend werk te aanvaarden in de Wajong 2010, daar Ieder(in) schrijft dat de plicht
passend werk te accepteren is komen te vervallen, terwijl het UWV schrijft dat deze
plicht onderdeel kan uitmaken van een re-integratietraject?

Antwoord 6

Het klopt dat de algemene verplichting om passend werk te aanvaarden per 1 januari
2021 in de Wajong2010 komt te vervallen. Het klopt ook dat de plicht om passend werk
te aanvaarden onderdeel kan worden van een re-integratietraject.

Tot 1 januari 2021 geldt voor de Wajong2010 een algemene verplichting om passend werk
te accepteren. Het niet accepteren van passend werk leidt tot het einde van de Wajong-uitkering
omdat de verplichting een voorwaarde is bij inkomensondersteuning. Deze verplichting
vervalt.

Vanaf 1 januari 2021 kan bij het inzetten van een ingekocht re-integratietraject de
afspraak gemaakt worden om passend werk aangeboden door het re-integratiebedrijf te
accepteren. Het accepteren van passend werk is dan een voorwaarde bij de re-integratieondersteuningen
en niet bij inkomensondersteuning. Wanneer niet nakomen van de afspraak verwijtbaar
is kan dit tot een tijdelijke financiële maatregel leiden. Het accepteren van passend
werk kan nu ook in de oWajong al onderdeel zijn van de re-integratieafspraken. De
rechten en plichten van de oWajong en Wajong2010 zijn hierdoor vanaf 1 januari 2021
gelijk. Dit is een versoepeling ten opzichte van de oude situatie in de Wajong2010.