Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid De Groot over het bericht ‘Dierenbeschermers willen verbod op reptielenbeurs in Houten: ‘Kan in coronatijd niet door de beugel’’

Antwoord van Minister Schouten (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) (ontvangen 9 november
2020) Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2020–2021, nr. 390.

Inleiding

Deze vragen zijn ook ten dele aan de orde geweest in het algemeen overleg «dierenwelzijn
buiten de veehouderij» van 29 september jl. (Kamerstuk 28 286, nr. 1127) Daar heb ik de toezegging gedaan om samen met de Minister van VWS te bezien of er
op basis van een andere titel dan het Besluit houders van dieren, mogelijkheden zijn
om in coronatijd beurzen met dieren geen doorgang te laten vinden.

Hoezeer ik deze vraag ook begrijp, daarom heb ik hier ook nader naar gekeken samen
met de Minister van VWS, deze mogelijkheden zijn er niet. Noch het Besluit houders
van dieren onder de Wet Dieren, noch de Wet publieke gezondheid geeft bevoegdheden
om beurzen met dieren preventief te verbieden. Als een beurs met dieren voldoet aan
de eisen van het Besluit houders van dieren kunnen beurzen met dieren doorgang vinden.
Daarnaast dient iedereen zich te houden aan de geldende coronamaatregelen, die zijn
ingesteld om de verspreiding van het coronavirus tussen mensen te voorkomen. Deze
maatregelen kunnen van invloed zijn op de doorgang van de beurzen.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Dierenbeschermers willen verbod op reptielenbeurs in
Houten: «Kan in coronatijd niet door de beugel»»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Bent u op de hoogte dat op 20 september 2020 een reptielenbeurs is gehouden in Houten?

Antwoord 2

Ja.

Vraag 3

Klopt het dat er nog meerdere van dit soort beurzen op de planning staan, zoals op
4 oktober, 18 oktober, 8 november, 22 november en 6 december aanstaande?

Antwoord 3

De reptielenbeurs op 4 oktober (Breda) heeft plaatsgevonden. De reptielenbeurs op
18 oktober (Zwolle) is geannuleerd vanwege de aangescherpte coronamaatregelen. De
reptielenbeurzen van 8 november (Leiden), 22 november (Amstelveen) en 6 december (Houten)
staan vooralsnog op de planning. Deze beurzen kunnen wegens de beperkende coronamaatregelen
geen doorgang vinden.

Vraag 4

Hoe beoordeelt u dat mensen de beurs mochten betreden en dieren mochten aanraken zonder
te controleren of preventieve maatregelen in acht waren genomen zoals het desinfecteren
van handen?

Antwoord 4

Ik kan uit het Algemeen Dagblad-artikel niet afleiden dat mensen de beurs mochten
betreden zonder dat werd gecontroleerd of preventieve maatregelen in acht waren genomen.
Iedereen dient zich te houden aan de geldende coronamaatregelen, die zijn ingesteld
om de verspreiding van het coronavirus tussen mensen te voorkomen.

Vraag 5

Hoe beoordeelt u dat op de beurs ook zoogdieren aanwezig waren, zoals een woestijnvos
en vleermuizen, die op elkaar gestapeld in kooitjes stonden?

Antwoord 5

Welke diergroep of -groepen aanwezig zijn op een beurs wordt door de organisator daarvan
bepaald. Sommige beurzen richten zich uitsluitend op bijvoorbeeld reptielen of vogels,
waar andere beurzen een breder publiek bedienen. Dan kunnen naast reptielen ook zoogdieren
aanwezig zijn. Uitgangspunt is dat aan het Besluit houders van dieren moet worden
voldaan, die onder andere bepaalt dat een organisator vooraf een melding moet doen
bij de Nederlandse Voedsel- en Warenauthoriteit (NVWA) waarbij wordt aangegeven welke
diergroep of -groepen aanwezig zullen zijn. Alle aanwezige dieren moeten vooraf door
een dierenarts gezien zijn en in passende omstandigheden gehuisvest worden. Dieren
die niet gehouden mogen worden, of waarvan de herkomst niet bepaald kan worden zijn
niet toegestaan en mogen dus niet aanwezig zijn. Als tijdens inspecties blijkt dat
dit wel het geval is zal de NVWA hiertegen optreden.

Vraag 6

Bent u van mening dat dit een risico vormt voor de volksgezondheid, met het oog op
mogelijke aanwezigheid van zoönose en met inachtneming van het feit dat wij momenteel
in een coronacrisis zitten?

Antwoord 6

De eisen in het Besluit houders van dieren zijn erop gericht om het risico op de aanwezigheid
van een dierziekte of zoönose te beperken en gelden voor alle dieren en diersoorten
die op een beurs aanwezig zijn. Daarnaast gelden nu ten aanzien van corona algemene
maatregelen welke erop zijn gericht de verspreiding van corona tussen mensen te voorkomen.
Zie verder ook mijn antwoord op vraag 5.

Vraag 7

Hoe is het mogelijk dat op de beurs bedreigde dierensoorten aanwezig waren die nooit
het land van herkomst hadden mogen verlaten, zoals de Lygodactylus williamsi en de
Iraanse luipaardgekko?

Antwoord 7

De azuurblauwe daggekko Lygodactylus williamsi is op 2 januari 2017 op Appendix I van het CITES-verdrag geplaatst.2 Hierdoor is commerciële handel van uit het wild afkomstige dieren verboden. Gekweekte
dieren kunnen met de juiste CITES-documenten wel worden verhandeld. Daarvóór – sinds
20 december 2014 – stond de soort al op bijlage B van de EU-CITES-Basisverordening
(EU-verordening 338/97). De handel was toen gereguleerd en met de juiste CITES-documenten
mogelijk. Voordat de soort op Appendix I van CITES en bijlage B van de EU CITES Basisverordening
stond was internationale handel met betrekking tot deze soort niet gereguleerd in
het kader van CITES. Nakweek van dieren die vóór die tijd geïmporteerd zijn, of dieren
die recent in overeenstemming met CITES zijn geïmporteerd of binnen de EU zijn verkregen,
zijn binnen de EU te verhandelen met een geldig EU-certificaat.

Vraag 8

Hoe beoordeelt u opmerkingen in bijvoorbeeld het NRC dat het moeilijk is om te achterhalen
waar de dieren vandaan komen, omdat er vaak gerommeld wordt met certificaten?3

Antwoord 8

De herkomst van dieren kan onduidelijk zijn en fraude met certificaten komt helaas
voor. Hierop wordt gehandhaafd. Het is aan de eigenaar van de dieren om de legale
herkomst aan te tonen. Bij een CITES-aanvraag wordt er getoetst op de legale herkomst.
Als de legale herkomst onvoldoende kan worden aangetoond, worden geen certificaten
afgegeven.

Vraag 9

Hoe vaak controleert de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) op dit soort
beurzen?

Antwoord 9

De NVWA controleert regelmatig op vogel en reptielenbeurzen. Zo zijn in maart van
dit jaar nog 53 vogels in beslag genomen tijdens een gezamenlijke inspectie van NVWA,
politie en de Landelijke Inspectiedienst Dierenbescherming (LID), tijdens een vogelshow
in Zwolle.4

In 2019 zijn rond de 450 inspecties uitgevoerd naar de handel in beschermde dieren
en planten. Zo is ook de reptielenbeurs in Houten bezocht en zijn overtredingen vastgesteld
op het gebied van dierenwelzijn, handel in beschermde soorten en administratieve voorschriften.5

Vraag 10

Hoe is de controle op dergelijke beurzen gewaarborgd betreffende de aanvoer van dieren
uit andere landen?

Antwoord 10

De NVWA voert inspecties uit op beurzen met dieren om de legaliteit van de te verhandelende
dieren vast te stellen. Met betrekking tot het aantonen van legale herkomst gelden
dezelfde regels voor buitenlandse handelaren als voor Nederlandse. Voor bijlage-A-dieren
moet een geldig EU-certificaat kunnen worden overgelegd. Voor bijlage-B-dieren moet
de legale herkomst worden aangetoond door middel van bewijsstukken.

Vraag 11

Kunt u bevestigen dat in veel gevallen niet is voldaan aan de plicht van het Besluit
Houders van Dieren, artikel 3.17, waarin is voorgeschreven dat bij de verkoop of aflevering
van een dier als huisdier men voorzien moet worden van schriftelijke informatie en
klopt het dat in enkele gevallen zelfs van een mondelinge toelichting geen sprake
was, onder andere door taalbarrières?

Antwoord 11

Ik kan niet bevestigen dat dit in veel gevallen voorkomt of dat er mogelijk taalbarrières
zijn. De informatie dient schriftelijk, in de Nederlandse taal beschikbaar te zijn.
Tijdens inspecties op beurzen wordt ook toegezien op de naleving van dit voorschrift.
Wanneer verkopers hier niet aan voldoen, treedt de NVWA hiertegen op conform het interventiebeleid.

Vraag 12

Deelt u de mening dat het onwenselijk is dat exotische dieren überhaupt op dergelijke
beurzen worden verhandeld, laat staan dat dit gedaan wordt zonder een goede voorlichting
met betrekking tot de verzorging, huisvesting, gedrag en de kosten die komen kijken
bij het dier?

Antwoord 12

Dieren mogen op beurzen verhandeld worden als er voldaan wordt aan de geldende regelgeving,
zoals regels voor dierenwelzijn.

Vraag 13

Welke bevoegdheden of instrumenten hebben gemeenten om dergelijke beurzen niet door
te laten gaan?

Antwoord 13

Gemeenten kunnen beurzen reguleren via de evenementenvergunning. Doorgaans zijn regels
voor evenementenvergunning opgenomen in de algemene plaatselijke verordening (APV).
Artikel 174 van de Gemeentewet geeft de burgemeester de bevoegdheid om bij beurzen
in te grijpen wanneer de veiligheid en gezondheid in het geding zijn.

Vraag 14

Hoe beoordeelt u dat een ruime meerderheid (81%) van de Nederlanders vindt dat het
onacceptabel is dat in coronatijd reptielenbeurzen worden gehouden in Nederland?

Antwoord 14

Ik kan mij voorstellen dat er mensen zijn die zich zorgen maken over de risico’s van
overdracht van ziekten op beurzen met dieren, juist nu in coronatijd. Er gelden daarom
strikte voorwaarden voor beurzen met dieren, zoals ik die in de vragen hiervoor heb
toegelicht. Deze voorwaarden zorgen ervoor dat het risico op de aanwezigheid van dierziekten
of zoönosen op een beurs beperkt is. Ten aanzien van corona is het zo dat de verspreiding
voornamelijk plaatsvindt door contacten tussen mensen onderling. In dit licht moet
ook het risico op overdracht van corona van mens op dier worden meegenomen. Het is
daarom, ook bij het bezoeken van beurzen met dieren, van belang om je aan de basisregels
te houden: blijf thuis als je klachten hebt, houdt anderhalve meter afstand en was
regelmatig je handen.

Vraag 15

Bent u voornemens om dergelijke en soortgelijke situaties in de toekomst voorkomen?
Zo nee, waarom niet? Zo ja, hoe?

Antwoord 15

Beurzen met dieren worden met enige regelmaat gehouden door en voor liefhebbers van
dieren. Zoals ik in mijn eerdere antwoorden aangaf zijn er strikte regels voor het
houden van een beurs met dieren, die bedoeld zijn om dierwelzijn en de gezondheid
van dier en mens te borgen. Op deze regels wordt toegezien door de NVWA en gehandhaafd
als niet aan de regels wordt voldaan.

Ook beurzen met dieren moeten ten minste voldoen aan de coronamaatregelen, deze zijn
afhankelijk van het risiconiveau dat op dat moment geldt. Bestuurders kunnen besluiten
om aanvullend strengere maatregelen te nemen als de situatie daarvoor aanleiding geeft.

Vraag 16

Kunt u deze vragen beantwoorden voor het AO Dierenwelzijn buiten de veehouderij?

Antwoord 16

Nee, de reden heb ik al eerder toegelicht.