Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden De Groot en Van Beukering-Huijbrechts over de berichten ‘Slachthuis mocht openblijven ondanks vele coronabesmettingen’ en ‘Dit is waarom slachthuis Vion open mocht blijven ondanks de vele coronabesmettingen’

Antwoord van Minister Schouten (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit), mede namens
de Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en de Minister van Volksgezondheid,
Welzijn en Sport (ontvangen 22 oktober 2020). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar
2020–2021, nr. 255.

Vraag 1

Bent u bekend met de berichten «Slachthuis mocht open blijven ondanks veel coronabesmettingen»
en «Dit is waarom slachthuis Vion open mocht blijven ondanks de vele coronabesmettingen»?1, 2

Antwoord 1

Ja, ik heb de berichten gezien.

Vraag 2, 3, 4

Hoe beoo
rdeelt u dat slachterij van Rooi Meat in Helmond na de verplichte coronasluiting veel
meer mensen liet werken dan afgesproken, namelijk 500 in plaats van 300?

Klopt het dat de veiligheidsregio hiervan af wist, maar geen actie heeft ondernomen?
Zo ja, wat is de reden hiervoor?

Wat is de reden dat de veiligheidsregio deze overtreding «niet groot genoeg vond om
in te grijpen»?

Antwoord 2, 3, 4

Zoals aangegeven in antwoorden op vragen van het lid Wassenberg3, is Van Rooi Meat na de sluiting weer gefaseerd opgestart met klachtenvrije en negatief
geteste medewerkers. Aan de herstart van de werkzaamheden is een test met een testgroep
van aanvankelijk 300 personen op verschillende afdelingen vooraf gegaan, in de dagen
erna oplopend in omvang. De snelheid van de fasering in deze opstart was afhankelijk
van de beschikbaarheid van (commerciële) testcapaciteit en de beoordeling van deze
testresultaten door de GGD. De beschikbaarheid van (commerciële) testcapaciteit was
ruimer voorhanden dan vooraf ingeschat. De te nemen maatregelen, zowel materieel als
procedureel, waren goed en deskundig uitgevoerd.

Het daadwerkelijk starten van het volledige productieproces was afhankelijk van de
testresultaten, van ziektebeelden (informatie van bedrijfsartsen) en de te nemen maatregelen
door het bedrijf. Hiervoor is in de casus Van Rooi Meat ingestoken op een integrale
aanpak van de gezondheidsproblemen; in het bedrijf is vooraf alles op orde gebracht,
maar ook het reizen en wonen van de medewerkers moet volgens afspraak uitgevoerd worden.

De voorzitter van de veiligheidsregio heeft een afweging gemaakt en besloten het bedrijf
een waarschuwing te geven en geen sanctie op te leggen voor het feit dat er vooraf
geen melding is gemaakt van het daadwerkelijk bij de controle aanwezige aantal personen.
Aan de overige afspraken werd wel voldaan en de situatie werd als voldoende veilig
en verantwoord geacht.

Vraag 5, 6

Was u ervan op de hoogte dat de Gemeentelijke Gezondheidsdienst (GGD) van Rooi Meat
heeft aangemoedigd om zelf bepaalde mensen naar voren te schuiven voor een steekproef,
waarbij van Rooi Meat, tegen de afspraken in, medewerkers naar voren heeft geschoven
die op kantoor werkten?

Wat vindt u van deze werkwijze?

Antwoord 5, 6

De GGD heeft mij verzekerd dat hier geen sprake van is geweest. De GGD heeft Van Rooi
Meat gevraagd om een evenredig aantal medewerkers uit verschillende onderdelen van
het bedrijfsproces bij hen aan te melden voor een coronatest. Na het testen en bij
de intake ter plaatse werd genoteerd waar deze mensen werkten. Aan het einde van de
dag bleek dat de verdeling van werkplekken (slagersgedeelte, inpakgedeelte, kantoor)
niet evenredig was en dat de steekpoef niet representatief was. Toen is er een tweede
steekproef gedaan op Eerste Pinksterdag (31 mei 2020) waarbij de GGD zelf de selectie
van medewerkers heeft gedaan.

Vraag 7

Hoe beoordeelt u dat slachthuis Vion in Boxtel niet dicht moest en van Rooi Meat in
Helmond wel, ondanks dat op beide bedrijven sprake was van ongeveer even veel coronabesmettingen?

Antwoord 7

Het is aan de voorzitter van de veiligheidsregio in het kader van infectieziektenbestrijding
om per geval de meest geëigende (beheers)maatregelen te nemen. Dat betekent in de
praktijk dat op basis van de geconstateerde situatie in enkele gevallen besloten is
een bedrijf tijdelijk stil te leggen, terwijl dat in andere gevallen niet als noodzakelijk
werd beoordeeld. In alle gevallen was het belang van de volksgezondheid leidend. De
voorzitter van de veiligheidsregio wordt hierover geadviseerd door de GGD. Daarbij
wordt ook informatie gebruikt van de rijksinspecties en het bedrijf zelf.

Vraag 8

Waarom mocht Vion openblijven van de veiligheidsregio toen bleek dat de meeste positief
geteste medewerkers klachten hadden?

Antwoord 8

Ik verwijs u naar antwoorden op eerdere vragen van de leden Moorlag en Gijs van Dijk4 d.d. 9 juli 2020.

Vraag 9

Welke actie is ondernomen toen bleek dat Vion haar afspraken niet na kwam?

Antwoord 9

De veiligheidsregio geeft desgevraagd aan dat Vion de afspraken wel degelijk is nagekomen.

Vraag 10

Was de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) op de hoogte van deze problematiek?
Zo ja, waarom heeft deze niet ingegrepen door het slachtproces te stoppen? Zo nee,
hoe is dit mogelijk?

Antwoord 10

De NVWA was op de hoogte van het feit dat er getest werd door de GGD. De NVWA is als
werkgever verantwoordelijk voor een veilige werkomgeving voor haar medewerkers en
de officiële assistenten van de Kwaliteitskeuring Dierlijke Sector (KDS). De NVWA
neemt maatregelen als hun veiligheid in het geding is. In deze situatie was er geen
aanleiding voor de NVWA om de dienstverlening tijdens het slachtproces op te schorten.

Vraag 11

Hoe verhoudt de rol van de NVWA zich in dit soort gevallen tot die van de veiligheidsregio?

Antwoord 11

Met betrekking tot de veiligheidsregio’s betreft het taken en bevoegdheden van de
voorzitter van de veiligheidsregio op grond van de Wet publieke gezondheid. Die taken
en bevoegdheden voert de voorzitter uit onder leiding van de Minister van VWS. De
NVWA is vanuit haar verantwoordelijkheid als werkgever verantwoordelijk dat haar medewerkers
en officiële assistenten van de Kwaliteitskeuring Dierlijke Sector (KDS) gezond en
veilig hun werk kunnen doen.

Vraag 12

Welke bevoegdheden heeft u om in te grijpen wanneer de veiligheidsregio niet gepast
te werk gaat?

Antwoord 12

Er is geen sprake van dat de veiligheidsregio’s niet gepast te werk gaan.

Vraag 13

Hebben de veiligheidsregio, de NVWA en/of de GGD u op de hoogte gebracht? Zo ja, waarom
heeft u geen actie ondernomen en bent u van mening dat u had moeten ingrijpen? Zo
nee, waarom niet?

Antwoord 13

Ik ben geïnformeerd over de situaties op de bedrijven en de contacten tussen de bedrijven
en de veiligheidsregio’s, NVWA, de GGD en de Inspectie SZW. Zoals aangegeven in het
antwoord op vraag 7 is het aan de voorzitter van de veiligheidsregio in het kader
van infectieziektenbestrijding om per geval de meest geëigende (beheers)maatregelen
te treffen. Dat hebben zij ook gedaan.

Vraag 14

In welke situaties is het in de slachthuizen niet mogelijk om 1,5 meter afstand te
houden, waardoor is gekozen voor het ter beschikking stellen van mond- en neuskapjes
voor dierenartsen?5

Antwoord 14

Daar waar de keuring of het toezicht binnen 1,5 meter van een medewerker van het bedrijf,
een officiële assistent van de Kwaliteitskeuring Dierlijke Sector (KDS) of een andere
toezichthouders van de NVWA plaatsvindt, is door de NVWA de werkwijze aangepast om
deze specifieke taken op een veilige wijze te kunnen uitvoeren. In die situaties waar
het niet mogelijk is om 1,5 meter afstand in acht te nemen, heeft de NVWA ervoor gekozen
om haar toezichthouders en de officiële assistenten van KDS te voorzien van mondmaskers
en gelaatschermen.

Vraag 15

Bent u toch bereid de gang van zaken van afgelopen maanden vroegtijdig te evalueren,
in plaats van te wachten tot de coronacrisis in zijn algeheel wordt geëvalueerd? Zo
nee, waarom niet?

Antwoord 15

Op 11 juni jl. heeft het «Aanjaagteam bescherming arbeidsmigranten» onder leiding
van Emile Roemer aanbevelingen gepresenteerd om de positie van arbeidsmigranten op
de korte termijn te verbeteren. Hierbij is gekeken naar de woon- en werksituatie van
arbeidsmigranten. Op basis van hun aanbevelingen is in de Kamerbrief van 3 juli jl.,
met de kabinetsreactie op de aanbevelingen van het Aanjaagteam Bescherming Arbeidsmigranten6, aangegeven dat de veiligheidsregio’s, samen met de landelijke toezichthouders en
de meest betrokken departementen, werken aan de inrichting van een nieuw samenwerkingsplatform
bij het Landelijk Operationeel Team Corona (LOT-C).

Inmiddels is dit landelijke samenwerkingsplatform per 1 september operationeel. Het
samenwerkingsplatform bereidt – met respect voor de verantwoordelijkheden en bevoegdheden
van de verschillende partijen – een gecoördineerde inzet voor op het regionale niveau
om snel te kunnen optreden bij een uitbraak in een bedrijf of een sector, zoals recent
bij slachthuizen en zoals verzocht in motie Smeulders en Bromet7. De leerervaringen uit de eerste maanden van de crisis worden hierbij mee genomen.

Vraag 16

Bent u bereid naar aanleiding van deze berichtgeving de motie de Groot (Kamerstuk
28 286, nr. 1106) versneld uit te voeren?

Antwoord 16

Uw Kamer wordt op korte termijn geïnformeerd over de resultaten van alle gesprekken
met de brancheorganisaties van de varkens- en pluimveeslachterijen en met de primaire
sectororganisaties en mogelijke vervolgacties.

Vraag 17

Kunt u alle vragen afzonderlijk beantwoorden?

Antwoord 17

Ik heb mij ingespannen uw vragen zo goed mogelijk te beantwoorden.