Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Kuiken over het bericht 'Branden in Grieks opvangkamp Moria, migranten gevlucht'

Antwoord van Staatssecretaris Broekers-Knol (Justitie en Veiligheid), mede namens
de Minister van Buitenlandse Zaken en de Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking
(ontvangen 1 oktober 2020). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2020–2021,
nr. 153.

Vraag 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7

Heeft u kennisgenomen van het bericht «Grieks opvangkamp Moria grotendeels afgebrand,
duizenden bewoners gevlucht»? Wat is uw reactie op het bericht?1

Deelt u de mening dat de toch al onhoudbare, onmenselijke en gevaarlijke situatie
in Moria alleen nog maar ernstiger is geworden? Zo ja, waarom? Zo nee, waarom niet?

Deelt u de mening dat toekijken hoe de humanitaire ramp zich daar verder ontwikkelt
niet langer aan de orde is? Zo nee, waarom niet?

Deelt u de mening dat onmiddellijke interventie van Europese landen nodig is nu een
groot deel van Moria door de branden is verwoest? Zo ja, hoe gaat u hier aan bijdragen
en op welke korte termijn? Zo nee, waarom niet?

Bent u naar aanleiding van de branden bereid zich in te spannen voor het zo snel als
mogelijk opzetten van adequate opvang en zorg? Zo ja, op welke manier? Zo nee, waarom
niet?

Deelt u de mening dat ook Nederland zijn verantwoordelijkheid moet nemen door op zeer
korte termijn over te gaan tot omvangrijke evacuatie van vluchtelingen uit de overvolle
kampen naar veiligere locaties? Zo ja, bent u naast uw bestaande voornemen tot herplaatsing
van een gering aantal minderjarige vluchtelingen nu eindelijk ook bereid minderjarige
vluchtelingen in Nederland op te nemen? Zo ja, hoe en wanneer gaat u dit doen? Zo
nee, waarom kijkt u toe bij deze humanitaire ramp?

Heeft u contact met uw Griekse ambtsgenoot opgenomen over de ontstane branden? Zo
ja, welk resultaat heeft dit opgeleverd of verwacht u? Zo nee, waarom niet en gaat
u alsnog contact opnemen?

Antwoord 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7

De verwoesting van het kamp heeft geleid tot een acute noodsituatie. Dit is wederom
een grote uitdaging voor de Griekse autoriteiten, maar bovenal verschrikkelijk voor
de vluchtelingen en migranten die zich in en rond Moria bevonden. Zoals in de Kamerbrief
van 10 september jl.2 is toegelicht, heb ik mijn Griekse ambtgenoot direct gemeld dat het kabinet klaar
staat om ondersteuning te bieden. Tevens heeft de Minister voor Buitenlandse Handel
en Ontwikkelingssamenwerking EUR 1 miljoen beschikbaar gesteld voor de humanitaire
respons van UNICEF op Lesbos. Dit bedrag zal worden gebruikt om sommige van de meest
acute humanitaire noden te lenigen, bijvoorbeeld door distributie van noodgoederen,
opvang ter plaatse voor kwetsbare kinderen en families, en beschermingsactiviteiten
voor kinderen (inclusief activiteiten op gebied van Mental Health & Psychosocial Support).
Naast deze humanitaire bijdrage heeft het kabinet in reactie op deze uitzonderlijke
en tragische situatie besloten de Griekse overheid aan te bieden om 50 alleenstaande
minderjarige vreemdelingen (amv) en 50 migranten in gezinsverband met minderjarige
kinderen over te nemen. Dit heb ik in de eerdergenoemde brief toegelicht en dit is
uitgebreid besproken tijdens het Algemeen Overleg met uw Kamer op 10 september jl.

Inmiddels hebben meer dan 10 EU lidstaten zich bereid verklaard om de groep van circa
400 amv’s die direct na de branden van Lesbos naar het vasteland zijn overgebracht
te herplaatsen. Een kleiner aantal lidstaten heeft aangeboden ook andere kwetsbare
groepen te herplaatsen, waaronder met name gezinnen met minderjarige kinderen. Onder
coördinatie van de Europese Commissie vindt overleg plaats om dit zo snel mogelijk
te bewerkstelligen. Naast deze stappen, dringt Nederland aan op een integrale Europese
reactie op Griekse verzoeken om steun bij het treffen van noodvoorzieningen ten behoeve
van migranten en vluchtelingen. Dit geldt ook voor de wederopbouw van de opvang- en
asiel- en terugkeervoorzieningen op Lesbos. De verschrikkelijke gebeurtenissen in
Moria gebieden een structurele verbetering van de organisatie van de asielketen op
Lesbos, inclusief een grotere rol van de Europese Commissie en de Europese asielagentschappen.
De vicepresident van de Europese Commissie Schinas heeft bij zijn recente bezoek aan
Lesbos namens de Commissie verklaard de wederopbouw te financieren en voorts bereid
te zijn een grotere rol te spelen bij het management van betreffende faciliteiten.
Tevens heeft de Europese Commissie aangegeven dat een EU Task Force zal worden opgericht
om de situatie op Lesbos duurzaam te verbeteren.

Vraag 8

Klopt het dat de medische noodkliniek die naast het vluchtelingenkamp Moria met hulp
van de Nederlandse overheid tot stand is gekomen grotendeels is afgebrand? Klopt het
voorts dat er op korte termijn een nieuwe noodkliniek wordt geplaatst?

Antwoord 8

Een deel van de door Nederland gefinancierde medische noodkliniek staat nog overeind,
maar door de schade is deze momenteel niet in gebruik. Médicins Sans Frontières heeft na de branden een kleine kliniek geopend in het gebied rond het opvangkamp
Kara Tepe, waar de meeste vluchtelingen en migranten na de brand verbleven.

Vraag 9

Bent u bij het eventuele opzetten en laten functioneren van een nieuwe noodkliniek
deze keer van plan samenwerking te zoeken met Artsen zonder Grenzen die over de benodigde
kennis en ervaring beschikt? Zo ja, vanaf welke datum is de nieuwe kliniek operationeel
en hoeveel patiënten kunnen er worden opgevangen? Zo nee, op welke manier en hoe en
door wie bent u van plan adequate zorg aan te bieden?

Antwoord 9

Nederland heeft goed contact met de diverse actoren die aanwezig zijn op Lesbos. De
humanitaire bijdrage van EUR 1 miljoen aan de crisisrespons van UNICEF dient om sommige
van de meest acute noden te verlichten.