Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Kuiken over het sluiten van de COVID-19 kliniek op Lesbos

Antwoord van Minister Blok (Buitenlandse Zaken), mede namens de Staatssecretaris van
Justitie en Veiligheid (ontvangen 1 oktober 2020).

Vraag 1

Kent u het bericht «Covid-19-kliniek op Lesbos. Hallucinant»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat de in het bericht genoemde Covid-19 kliniek van Artsen zonder Grenzen
naast kamp Moria op last van de Griekse regering is gesloten?

Antwoord 2

Ja.

Vraag 3

Is het waar dat er daarna met onder andere Nederlandse financiering een andere Covid-19
noodkliniek is gebouwd?

Antwoord 3

In maart van dit jaar is een verzoek vanuit de Griekse autoriteiten om steun bij de
beheersing van COVID-19 binnengekomen, dat op 16 april jl. ook via het Union Civil Protection Mechanism (UCPM) van de EU is ingediend. Nederland stond welwillend tegenover het verlenen
van steun, temeer omdat de strijd tegen COVID-19 niet aan de landsgrenzen stopt. Op
de lijst met gevraagde goederen stond o.a. een hospitaaltent. Na intern beraad en
overleg met de Griekse autoriteiten is op 23 april jl. besloten dat Nederland deze
in de vorm van een hospitainer kon leveren. Het mobiele veldhospitaal bood Griekenland
flexibiliteit in de COVID-respons, om tijdelijk capaciteit te verhogen daar waar dat
nodig is. Op 24 april jl. is het Nederlandse aanbod officieel door de Griekse autoriteiten
geaccepteerd.

Helaas is de hospitainer tijdens de branden in Moria tussen 8 en 10 september jl.
beschadigd geraakt, waardoor deze op dit moment niet inzetbaar is.

Vraag 4

Is het waar dat terwijl Artsen zonder Grenzen aan het lobbyen was om sluiting van
hun kliniek op Moria te voorkomen, Nederlandse ambtenaren in overleg met Griekse collega’s
waren over de opening van een nieuwe noodkliniek? Zo nee, wat is er dan niet waar?

Antwoord 4

Het besluit om de mobiele hospitainer te schenken is op 23 april jl. genomen. Dit
is ruim voordat het kabinet bekend werd dat de kliniek van Médecins Sans Frontières (MSF) vanwege juridische kwesties diende te worden gesloten. Dit bericht bereikte
de ambassade in juli, en is op 30 juli jl. middels een persbericht door MSF naar buiten
gebracht.

Vraag 5

Is er verband tussen de sluiting van de kliniek van Artsen zonder Grenzen en het openen
van de andere kliniek? Zo ja, wat is dat verband? Zo nee, is er dan sprake van toeval?

Antwoord 5

Bij het aanbieden en accepteren van de hospitainer is niet over een specifieke locatie
gesproken. Zoals gebruikelijk bij dergelijke steun via het UCPM was het kiezen van
een locatie, de wijze van inzet en bemensing de verantwoordelijkheid van de Griekse
autoriteiten.

Het kabinet heeft dan ook geen aanwijzingen om te veronderstellen dat er een causaal
verband bestaat tussen het aanvaarden van de schenking van de hospitainer in april
jl. door de nationale autoriteiten en de sluiting van de kliniek van MSF in juli jl.
door de lokale autoriteiten op grond van lokale wet- en regelgeving.

Vraag 6

Deelt u de mening dat de kliniek van Artsen zonder Grenzen belangrijk werk verrichtte
ten aanzien van het bestrijden van corona onder vluchtelingen op Lesbos? Zo ja, waarom
heeft u er dan toch voor gekozen om een andere kliniek mede te financieren en waarom
heeft u geen pogingen in het werk gesteld om de voortzetting van de kliniek van Artsen
zonder Grenzen te bevorderen? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 6

Zie antwoord 3 en 4. Het besluit om in te gaan op het Griekse verzoek om een mobiel
hospitaal te doneren staat in tijd en plaats los van de discussie tussen MSF en de
Griekse autoriteiten. Dat MSF belangrijk werk verricht staat buiten kijf.

Vraag 8

In hoeverre wordt er bij het opzetten en laten functioneren van de nieuwe noodkliniek
samenwerking gezocht met Artsen zonder Grenzen die over de benodigde kennis en ervaring
beschikt?

Antwoord 8

De inzet van het mobiele hospitaal, d.w.z. het kiezen van een locatie, de wijze van
inzet en bemensing was aan de Griekse autoriteiten. Wij hebben vernomen dat in dit
kader ook sprake was van overleg tussen de Griekse autoriteiten en MSF.

Vraag 7

Hoeveel Nederlandse belastinggeld gaat er gemoeid met de oprichting van de nieuwe
noodkliniek?

Antwoord 7

De kosten voor de uitgeruste hospitainer inclusief transport bedroegen Euro 1.243.154,–.

Vraag 9

Worden er op dit moment door de nieuwe noodkliniek daadwerkelijk zieke vluchtelingen
met verdachte symptomen opgevangen? Zo ja, vanaf welke datum is de kliniek operationeel
en hoeveel patiënten zijn er opgevangen? Zo nee, waarom niet en hoe en door wie wordt
die hulp sinds de sluiting van de kliniek van Artsen zonder Grenzen dan wel gegeven?

Antwoord 9

Tijdens de branden in Moria tussen 8 en 10 september is de hospitainer beschadigd
geraakt, waardoor deze op dit moment niet in gebruik is. Er wordt bezien of deze op
de korte termijn weer inzetbaar is. Daarvoor werd de hospitainer ingezet door de Griekse
autoriteiten om COVID-19 testen uit te voeren. Er zijn ongeveer 2000 testen afgenomen.