Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Van Toorenburg over de berichtgeving dat COA geen informatie meer deelt

Antwoord van Minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) en van Staatssecretaris
Broekers-Knol (Justitie en Veiligheid) (ontvangen 22 september 2020). Zie ook Aanhangsel
Handelingen, vergaderjaar 2019–2020, nr. 3724.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de berichtgeving dat het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers
(COA) heeft besloten geen informatie meer te delen met de politie? Klopt het dat het
COA is gestopt met het delen van informatie met de politie?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Bent u ermee bekend dat het COA de informatie juist deelde met de politie omdat de
politie de informatie nodig heeft om de criminaliteit onder asielzoekers te bestrijden?
Hoe gaat de politie de criminaliteit onder asielzoekers nu analyseren en bestrijden?

Antwoord 2

De basis voor het verstrekken van gegevens en inlichtingen door het COA aan de politie,
is gelegen in artikel 107 van de Vreemdelingenwet 2000. Als de politie om die gegevens
en inlichtingen vraagt is het COA verplicht die te verstrekken.

Omdat naar het oordeel van het COA en politie er geen twijfel mag zijn over de rechtmatigheid
van deze verstrekking van persoonsgegevens, doet, in opdracht van het COA, momenteel
een externe partij onderzoek hiernaar. In afwachting van de uitkomsten van de externe
toetsing heeft het bestuur van het COA op 16 juli jl. besloten het delen van persoonsgegevens
met de politie per direct op te schorten. Aan de hand van de resultaten van het externe
onderzoek en een actualisatie van de Data Protection Impact Assessment (DPIA) van
het COA over het verstrekken van gegevens en inlichtingen aan de politie zullen het
COA en de politie de gemaakte afspraken opnieuw bezien en bekijken of deze aanpassingen
behoeven.

Vraag 3

Hoe verklaart u het dat het COA geen informatie meer met de politie wil delen juist
nu het gebrek aan informatiedeling mogelijk de oorzaak is van de moord op Rik door
een asielzoeker? Kwam uit het onderzoek naar de moord op Rik nu niet juist naar boven
dat meer informatie moet worden gedeeld?

Antwoord 3

Hiervoor verwijzen we ook naar de beantwoording van de eerder door u en het lid Becker
(VVD) gestelde vragen over de moord op Rik van de Rakt.2 De gegevenslevering van het COA aan de politie is opgeschort. Zoals aangegeven in
de beantwoording van vraag 2 wordt er eerst een externe toetsing uitgevoerd alvorens
de levering zal worden hervat. We zullen uw Kamer zo snel mogelijk over de uitkomsten
informeren. De gegevensverstrekking door het COA aan gemeenten inzake de huisvesting
van vergunninghouders staat los van de (opschorting van de) gegevensverstrekking aan
de politie. Dit zijn gescheiden informatiestromen die elkaar niet beïnvloeden.

Vraag 4

Hoe gaat u bewerkstelligen dat de noodzakelijke informatie over asielzoekers wel wordt
gedeeld met de politie, de zorg en de gemeenten die er immers voor moeten en willen
zorgen dat asielzoekers geen delicten plegen en de noodzakelijke zorg krijgen indien
ze zijn getraumatiseerd?

Antwoord 4

Het verstrekken van informatie aan de politie is onderwerp van de toetsing en is tijdelijk
opgeschort. Zoals ook aangegeven bij het antwoord op vraag 3 gaat de informatieverstrekking
aan gemeenten in het kader van de huisvesting van vergunninghouders gewoon door.

Voor het delen van medische informatie geldt strikte wet- en regelgeving op het gebied
van privacy. Het COA heeft geen inzage in en/of beschikking over medische dossiers,
omdat het geen zorginstelling is. Binnen haar opdracht is het COA wel verantwoordelijk
voor het organiseren van de toegankelijkheid tot de zorg voor bewoners. Daarom heeft
het COA voor zowel publieke gezondheidszorg (GGD GHOR NL) als voor curatieve gezondheidszorg
(Gezondheidszorg Asielzoekers, GZA) samenwerkingsovereenkomsten gesloten met zorgpartners,
dit conform de uitgangspunten van reguliere zorg in Nederland. GZA verzorgt de huisartsenzorg
op locaties en beschikt vanuit die rol over het medische dossier van een statushouder.
Als een bewoner uitstroomt naar een gemeente dan heeft de nieuwe huisarts aldaar de
mogelijkheid om het medisch dossier van deze statushouder op te vragen bij GZA, daarvoor
is wel de toestemming van de statushouder vereist.

Vraag 5

Hoe gaat worden bewerkstelligd dat asielzoekers die delicten plegen daar eindelijk
wel de consequenties van ondervinden? Bijvoorbeeld het niet verstrekken van een asielvergunning
of intrekking daarvan?

Antwoord 5

Het aanpakken van overlastgevende en criminele asielzoekers heeft mijn hoogste prioriteit.
Als een asielzoeker een delict pleegt wordt daar vanzelfsprekend tegen opgetreden.
Voor de meest overlastgevende asielzoekers worden daarbij vanuit de Top-X-Aanpak alle
mogelijke (juridische) instrumenten ingezet. Voor de mogelijkheden ten aanzien van
de verblijfsvergunning verwijs ik naar mijn Kamerbrief van 1 juli 2020 over de mogelijke
juridische belemmeringen ten aanzien van het intrekken van een verblijfsvergunning.3