Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Agnes Mulder over de gaswinning in Pernis

Antwoord van Minister Wiebes (Economische Zaken en Klimaat) (ontvangen 18 augustus
2020).

Vraag 1

Klopt het dat u van mening verschilt met de provincie Zuid-Holland en de gemeente
Rotterdam of het seismisch risico van de gaswinning in Pernis en Pernis-west is veranderd?
Zo ja, kunt u de verschillen nader duiden?

Antwoord 1

Nee, dit klopt niet. Op 1 mei 2020 heb ik reeds in het schriftelijk overleg bij de
beantwoording van vragen van de CDA-fractie (Kamerstuk 33 529, nr. 744) aangegeven dat er over de uitkomst van de seismisch risicoanalyse (SRA) met de gemeente
geen verschil van mening is. Het seismisch risico in het winningsplan is conform de
leidraad van Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) uitgevoerd door de NAM.

Vraag 2

Klopt het dat u – hoewel u er vanuit gaat dat het seismisch risico niet is veranderd
– toch aanvullende voorwaarden aan de voornemens van de gaswinning door de Nederlandse
Aardolie Maatschappij (NAM) stelt in de vorm van een seismisch risicobeheersplan en
het plaatsen van versnellingsmeters boven gasveld Pernis-West om bodemtrillingen te
monitoren? Zo ja, waarom neemt u deze aanvullende voorwaarde?

Antwoord 2

Ja, het klopt dat ik voorwaarden heb gesteld voor de seismische monitoring en het
opstellen van een risicobeheersplan. Het voorgaande winningsplan en instemmingsbesluit
Pernis zijn opgesteld in 2010. In 2016 heeft SodM een leidraad1 gepubliceerd waarin beschreven staat welke monitoringsverplichtingen en beheersmaatregelen
SodM verbindt aan de onderscheiden risicocategorieën. Op grond van de leidraad moet
er een seismisch risicobeheersplan worden opgesteld als er sprake is van een indeling
in risicocategorie II. Bij het gasveld Pernis-West is hier sprake van. Derhalve diende
de NAM er voor zorg te dragen dat er een seismisch risicobeheersplan kwam. Door dat
voorschrift in het instemmingsbesluit te stellen heb ik gewaarborgd dat voldaan wordt
aan de leidraad. Het voorschrift over het plaatsen van versnellingsmeters is het resultaat
van een afspraak die ik met uw Kamer maakte over intensievere monitoring nabij gaswinningen.
Dit heb ik toegelicht in mijn reactie op de toezeggingen gedaan tijdens het Algemeen
Overleg mijnbouw van 11 oktober 2018 (Kamerstuk 32 849, nr. 156) en is in lijn met de motie Dik-Faber (Kamerstuk 32 849, nr. 178).

De verlenging van de productieduur tot en met 31 december 2030 leidt niet tot een
andere beoordeling van de effecten van bodembeweging als gevolg van de winning en
de maatregelen ter voorkoming van schade. Dat naar de huidige inzichten een intensievere
invulling wordt gegeven aan de monitoringsverplichting doet hier niet aan af.

Vraag 3

Deelt u de conclusie van het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) dat de te verwachte
hoeveelheid te winnen gas door de NAM boven de toegestane marge van 20% heen gaat?

Antwoord 3

Nee, die conclusie deel ik niet. Dit heb ik toegelicht in het instemmingsbesluit en
tevens in een brief aan uw Kamer (Kamerstuk 33 529, nr. 462). De maximale vergunde productievolumes staan op https://www.nloq.nl/maximale-productievolumes-gasveld/ en wordt halfjaarlijks bijgewerkt. Het vergunde volume in het gewijzigde instemmingsbesluit
valt binnen het eerder vergunde volume inclusief de 20% marge. De wijziging van het
instemmingsbesluit met het winningsplan Pernis-West is geen verruiming van het vergunde
volume noch van de marge. Het gewijzigde instemmingsbesluit ziet alleen op de verlenging
van de productieduur tot en met 31 december 2030, bij ongewijzigd volume.

Vraag 4

Wanneer inderdaad boven de marge van 20% meer te winnen gas gewonnen gaat worden in
Pernis, welke gevolgen heeft dit dan voor het seismisch risico en de risicobeoordeling?

Antwoord 4

Zoals aangegeven in mijn antwoord op vraag 3 gaat het winningsplan niet uit van winning
boven de 20% marge.

Vraag 5

Klopt het dat u in uw besluit in 2010 het maximum winningspercentage voor gaswinning
in Pernis heeft vastgelegd?

Antwoord 5

Zoals aangegeven in mijn brief aan uw Kamer (Kamerstuk 33 529, nr. 462) neem ik in elk instemmingsbesluit het maximale productievolume op. Dit geldt ook
voor het instemmingsbesluit Pernis.

Vraag 6

Klopt het dat de totale productie, zoals nu voorzien in het wijzigingsverzoek van
de NAM, hoger en buiten de grenzen valt van het vingerende winningsplan?

Antwoord 6

Nee, dat klopt niet. Zie het antwoord op vraag 3.

Vraag 7

Bent u ervan op de hoogte dat de verlenging van de winningsperiode tot 2030 – en de
mogelijke extra risico’s voor de bewoners – leidt tot onrust bij de inwoners van Pernis
die al bodemtrillingen gevoeld hebben? Zo ja, wat gaat u doen om de onrust weg te
nemen?

Antwoord 7

In 2019 is de procedure tot verlenging van de winningsperiode doorlopen en was er
geregeld contact op ambtelijk niveau. Deze procedure is rustig verlopen en eind 2019
afgerond. Ik ben ervan op de hoogte dat er het afgelopen half jaar kritische vragen
zijn gesteld over de gaswinning in Pernis.

Ik voer per regio overleg met de gemeenten en provincies waar mijnbouw plaatsvindt
om hen te informeren over de bestaande en de te verwachten mijnbouwactiviteiten in
hun regio en om beleidsvraagstukken met betrekking tot mijnbouw te bespreken. Tevens
wordt de behoeften op het gebied van informatievoorziening opgehaald. Het te voeren
overleg met de regio Zuid-Holland zal ik prioriteren en zo spoedig mogelijk laten
plannen.

Op de website mijnbouwvergunningen.nl en via de website nlog.nl staat informatie zodat
mensen die ongerust zijn zich kunnen verdiepen in de gaswinning ter plaatse. Tevens
wordt op deze website ingegaan op veel gestelde vragen over bodemdaling en mogelijke
aardbevingen en kan er contact opgenomen worden voor het stellen van vragen of het
verkrijgen van nadere informatie.

Vraag 8

Zijn de bewoners van Pernis of vertegenwoordigende organen van bewoners op enige manier
betrokken geweest bij de adviesvraag of de gaswinningperiode in Pernis verlengd kan worden? Zo ja, hoe vaak en wanneer is dit gebeurd?
Zo nee, waarom niet en bent u bereid om dit alsnog te doen, eventueel digitaal in
deze corona-tijden?

Antwoord 8

Zoals ook aangegeven in de verslagen van de schriftelijke overleggen op 1 mei 2020
en op 19 mei (Kamerstuk 33 529, nrs. 744 en nr. 745) geldt dat bij een dergelijk besluit de overheden adviesrecht hebben en omwonenden
bezwaar kunnen maken. Gedurende de procedure zijn, zoals gebruikelijk, alle stukken
gedeeld en besproken met de decentrale overheden. Om ook los van vergunningprocedures
informatie beschikbaar te hebben is de website www.mijnbouwvergunningen.nl ingericht. Op die website is ook informatie over de gaswinning bij Pernis-West, het
winningsplan en het instemmingsbesluit te vinden. Tevens wordt op deze website ingegaan
op veel gestelde vragen over bodemdaling en mogelijke aardbevingen en kan er contact
opgenomen worden voor het stellen van vragen of het verkrijgen van nadere informatie.

Vraag 9

Bent u bereid om bij het wijzigen of verlenen van mijnbouwvergunningen hierover ten
alle tijden met de betrokken bewoners in gesprek te gaan, zodat zij in een open en
transparante manier worden meegenomen in de besluitvorming?

Antwoord 9

Ja, ik ben altijd bereid om in gesprek te gaan over de vergunningen die ik in procedure
heb. Wanneer er sprake is van een wijziging van de effecten voor de omgeving wordt
ook een informatiemarkt georganiseerd waarin het gesprek met omwonenden wordt aangegaan,
toelichting gegeven wordt en vragen beantwoord worden.

Vraag 10

Klopt het dat voor de gaswinning uit Pernis-West wel een geofon wordt geplaatst om
de bodemtrillingen te meten, maar voor de gaswinning uit Pernis niet ondanks dat daar
een bodemdaling is gemeten met een vergelijkbaar aantal centimeters als in Groningen?

Antwoord 10

Nee, dit klopt niet. Er is geen geofoon geplaatst specifiek voor de gaswinning uit
Pernis of Pernis-West. Daarnaast is boven het gasveld Pernis geen bodemdaling door
gaswinning gemeten die vergelijkbaar is met die in Groningen.

Een meetnet voor het meten van bodemdaling is al decennia aanwezig in het gebied.
Sinds 2018 heeft het KNMI extra geofoons geplaatst in de regio als onderdeel van de
verdichting van hun meetnet. Deze monitoring is afdoende. In het besluit Pernis-West
is alleen het plaatsen van een versnellingsmeter voorgeschreven.

Vraag 11

Wat voor consequenties kunnen bevingen (SodM: tot 3.9 op de schaal van Richter) op
de gebouwen, de haven én de (petrochemische) industrie hebben?

Antwoord 11

Zoals ook aangegeven in de antwoorden op vragen van de CDA-fractie in het schriftelijk
overleg (Kamerstuk 33 529, nr. 744) geldt dat de NAM in het risicobeheersplan beschrijft welke maatregelen zij nemen
als zich een beving voordoet. Het risicobeheersplan is in overleg met SodM opgesteld
en met de veiligheidsregio besproken. In het risicobeheersplan is aangegeven dat het
onwaarschijnlijk is dat geïnduceerde bevingen een dusdanige schade kunnen veroorzaken
aan industrie, speciale gebouwen, infrastructuur en dijken dat een gevolgrisico zou
kunnen ontstaan. De haven en de installaties voldoen aan de veiligheidsstandaarden
voor dergelijke gebieden en installaties. De installaties zijn zodanig ontworpen om
in geval van een calamiteit, onafhankelijk van de aard van de calamiteit, de installatie
te kunnen uitschakelen en consequenties te voorkomen.