Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Kerstens over de berichten ‘Regio wil hulp minister bij ziekenhuissoap’ en ‘Nieuwe aflevering in ziekenhuissoap: vertrouwen opgezegd in Raad van Toezicht’

Antwoord van Minister Van Rijn (Medische Zorg) (ontvangen 2 juni 2020). Zie ook Aanhangsel
Handelingen, vergaderjaar 2019–2020, nr. 2874.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de berichten «Regio wil hulp Minister bij ziekenhuissoap»
en «Nieuwe aflevering in ziekenhuissoap: vertrouwen opgezegd in Raad van Toezicht»?1 2

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Bent u op de hoogte van het feit dat in een kort tijdsbestek de nog pas recent aangetreden
interim-voorzitter van de Raad van Bestuur van Santiz alweer opstapt en de Stichting
Medische Staf van het Streekziekenhuis Koningin Beatrix (SKB) het vertrouwen in de
Raad van Toezicht van Santiz heeft opgezegd? Wat vindt u daarvan?

Antwoord 2

Ja. Ik vind het van groot belang dat de regio in gesprek blijft met elkaar over de
toekomst van de zorg in de Achterhoek en dat in de onderlinge samenwerking goede en
veilige zorg altijd voorop staat. Hiervoor is goed overleg in de regio noodzakelijk
en daarom is de (bestuurlijke) onrust die er momenteel heerst onwenselijk. Het heeft
dan ook prioriteit dat de situatie in de Achterhoek zo snel mogelijk stabiel wordt.
Ook heeft de IGJ per 15 mei 2020 Santiz onder verscherpt toezicht gesteld.

Vraag 3

Trekt u uit het opzeggen van het vertrouwen door de medische staf van SKB en uit het
feit dat inmiddels een brede coalitie is ontstaan die wil dat SKB zelfstandig verder
gaat, (ook) de conclusie dat in ieder geval bij een van de partijen het draagvlak
voor een fusie verdwenen is en het voor de hand ligt om naast naar de voordelen van
een fusie ook naar de mogelijkheden van defusie te kijken respectievelijk naar het
zelfstandig doorgaan van beide ziekenhuizen?

Antwoord 3

Voor mij is het belangrijk dat de zorg in de Achterhoek van goede kwaliteit en toekomstbestendig
is. Fusies kunnen ingrijpende gevolgen hebben op het zorglandschap en daarmee effecten
hebben voor de lokale bevolking en relevante stakeholders. Ik vind het van belang
dat zorgaanbieders in contact staan en blijven staan met hun omgeving en voldoende
draagvlak creëren voor fusies. Het is niet aan mij om te oordelen of de fusie hiervoor
doorgezet moet worden of dat een defusie noodzakelijk is. De open dialoog over de
toekomst van de zorg in de Achterhoek zal in de regio gevoerd moeten worden, waarbij
alle belanghebbenden betrokken zijn.

Santiz heeft laten weten dat wegens verlies van draagvlak in de regio de Raad van
Toezicht heeft geconcludeerd dat voortgaan op de ingeslagen weg zinloos is. Daarom
is de Raad van Toezicht verzocht om met voorrang een onderzoek te starten waarbij,
met als uitgangspunt defusie, de consequenties en risico’s van ontvlechting en de
vormgeving van een ontvlechtingsproces in kaart worden gebracht. In dit onderzoek
kan ook worden bezien hoe eventuele nadelige gevolgen van ontvlechting kunnen worden
ondervangen en in welke vorm desgewenst in de toekomst samenwerking tussen beide zelfstandige
ziekenhuizen kan worden gerealiseerd. Het onderzoek dient zorgvuldig en volkomen transparant
te verlopen en alle interne en externe stakeholders (waaronder andere zorgaanbieders,
gemeenten, zorgverzekeraars) dienen daarbij in een open en toekomstgerichte dialoog
te worden betrokken. Op basis van dit onderzoek kan een besluit worden genomen tot
ontvlechting van de beide ziekenhuizen en eventueel ook over de toekomstige samenwerkingsrelaties.
Dat besluit wordt uiteraard conform de geldende procedures ter advisering en/of instemming
aan de verschillende gremia (Raad van Toezicht, Raad van Bestuur, bestuur Medisch
Specialistisch Coöperatief, Cliëntenraad en Ondernemingsraad) voorgelegd.

Vraag 4

Maakt u zich net als de burgemeesters van alle Achterhoekse gemeenten zorgen over
de ontstane situatie en onderschrijft u hun opvatting dat de «voortreffelijke zorg
die wordt geleverd in het Streekziekenhuis Koningin Beatrix (SKB) en het Slingeland
op het spel staat vanwege de grote onrust in de organisatie»?

Antwoord 4

Ja. Duidelijk is ook dat de Inspectie voor de Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) zich
zorgen maakt over de ontstane situatie. De IGJ heeft de afgelopen periode regelmatig
contact gehad met de Raad van Bestuur van het ziekenhuis over de stand van zaken met
betrekking tot kwaliteit en veiligheid van zorg, de besturing van het ziekenhuis en
de toekomstplannen met betrekking tot het zorgaanbod en de communicatie daarover.
De IGJ heeft inmiddels aangekondigd verscherpt toezicht in te stellen. De gremia van
de ziekenhuizen (Raad van Toezicht, Raad van Bestuur, bestuur Medisch Specialistisch
Coöperatief, Cliëntenraad en Ondernemingsraad) hebben in een gezamenlijke verklaring
laten weten dat alle geledingen binnen de Santiz organisatie zich bewust zijn van
de belangen voor de patiënt. Goede en veilige zorg stond en staat voorop.

Vraag 5

Bent u op de hoogte van het feit dat het in gang gezette proces van de regiegroep
van zorgverzekeraar Menzis en Santiz volgens alle hiervoor bedoelde burgemeesters
«niet van de grond is gekomen»? Wat is uw oordeel over dat proces?

Antwoord 5

Ja. Eind 2019 is besloten dat het overleg over de inrichting van de ziekenhuiszorg
zou worden voortgezet in een op te richten regiogroep. De centrale opdracht voor deze
regiogroep is: hoe kunnen we vanuit de huidige situatie (onder andere strenger wordende
kwaliteits- en volumenormen, de concentratie van hoog complexe zorg, de ontwikkelingen
in de zorgvraag en de krapte op de arbeidsmarkt), en in lijn met de regiovisie Achterhoek
en de zorgvisie van Santiz een toekomstbestendig medisch specialistisch zorglandschap
in de Achterhoek borgen met twee locaties? Deze regiogroep zou vanaf 1 mei 2020 van
start gaan, maar dit is als gevolg van de bestuurlijke onrust bij Santiz helaas nog
steeds niet gebeurd.

Daarom heb ik een verkenner aangesteld die onder andere de opdracht heeft om de regiogroep
op te starten met alle relevante betrokkenen. De heer Marcel Daniëls zal deze rol
als verkenner op zich nemen. Ik heb de Tweede Kamer hierover geïnformeerd via een
brief op 27 mei 2020. Deze regiogroep levert uiteindelijk een toekomstvisie die een
helder beeld creëert van wat er aan duurzame ziekenhuiszorg nodig en mogelijk is in
Winterswijk en Doetinchem. Dit betreft onder meer ook de invulling van de nieuwbouw
van het ziekenhuis in Doetinchem. Daarbij worden ook ontwikkelingen van de zorg in
de eerste lijn (huisartsen/verloskundigen), de ambulancezorg, de verpleeg- en verzorgingshuizen,
de wijkverpleging, de paramedie en maatschappelijke ondersteuning door de gemeente
meegenomen. Innovatieve vormen van zorg (zoals eHealth) zullen ook onderdeel van de
visie zijn.

Ik vind het van belang dat zo snel mogelijk gestart wordt met een regiotafel met alle
betrokken partijen. Hiervoor is het noodzakelijk dat er rust ontstaat in de regio.
Ook Menzis heeft aan mij aangegeven dat zij graag ziet dat op zo kort mogelijke termijn
gestart wordt met de regiogroep.

Vraag 6

Deelt u de zorgen van bedoelde burgemeesters omtrent de vertraging van de voorziene
nieuwbouw van het Slingeland Ziekenhuis?

Antwoord 6

Het is aan de raad van bestuur van Santiz om duidelijkheid te geven over hoe zij concreet
invulling hebben gegeven en gaan geven aan de nieuwbouw. Ik heb hier geen rol in.

Vraag 7

Bent u op grond van een en ander bereid om, zoals bedoelde burgemeesters u vragen,
«al uw invloed aan te wenden (c.q. de regie te pakken), mogelijk door het aanstellen
van een «verkenner», om de continuïteit en kwaliteit van de ziekenhuiszorg in hun
gemeenten te borgen»?

Antwoord 7

Ja. Mede naar aanleiding van de brief van 28 april 2020 die ik ontvangen heb van de
burgemeesters uit de Achterhoek heb ik, in overleg met de zorgverzekeraars, de burgemeester,
de Raad van Bestuur van Santiz en de Raad van Toezicht van Santiz besloten om een
verkenner aan te stellen. Deze onafhankelijke verkenner gaat zich in de eerste fase
buigen over de vraag of er nog mogelijkheden zijn om de fusie door te zetten, of dat
dit gezien de (bestuurlijke) verhoudingen geen optie meer lijkt. In de tweede fase
zal de verkenner zich richten op het toekomstperspectief van de zorg in de Achterhoek
en zal de verkenner onderzoeken wat nodig is om de al eerder ingestelde regiogroep
daadwerkelijk te starten. Deze regiogroep levert uiteindelijk een toekomstvisie die
een beeld creëert van wat er aan duurzame ziekenhuiszorg nodig is in de Achterhoek.
Belangrijk hierbij is dat de verkenner een zo breed mogelijk draagvlak heeft in de
regio.

Vraag 8

Indien u de vorige vraag bevestigend beantwoordt, bent u dan ook bereid om (zoals
verzocht) de burgemeesters in kwestie te betrekken bij uw vervolgstappen richting
betrokken partijen?

Antwoord 8

Het is noodzakelijk dat de stappen die de verkenner initieert, worden gedragen door
de betrokken partijen in de regio. Het uitgangspunt is dan ook dat de vervolgstappen
in samenspraak met de regio gemaakt worden, ook de burgemeesters zijn hier onderdeel
van. In nauw overleg met de burgemeesters en de zorgverzekeraars is de opdracht aan
de verkenner tot stand gekomen.