Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Kuiken over de erkenning van een Nederlands huwelijk in het buitenland

Antwoord van Minister Dekker (Rechtsbescherming) (ontvangen 23 maart 2020). Zie ook
Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2019–2020, nr. 1969.

Vraag 1

Is het waar dat, zoals op veel gemeentesites te lezen valt, niet alle landen een huwelijk,
dat door het omzetten van een geregistreerd partnerschap tot stand is gekomen, erkennen?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Is er in Nederland een juridisch verschil tussen een huwelijk dat niet eerst is voorafgegaan
door een geregistreerd partnerschap en een huwelijk dat is voortgekomen uit een omgezet
geregistreerd partnerschap? Zo ja, wat is dat verschil?

Antwoord 2

Nee, in beide gevallen gaat het om een volwaardig huwelijk. Wel is het zo dat bij
een huwelijk dat is voortgekomen uit een omgezet geregistreerd partnerschap tussen
de echtgenoten reeds een juridische relatie bestaat die met het huwelijk ongewijzigd
wordt voorgezet. Indien bijvoorbeeld een geregistreerd partnerschap is gesloten in
de wettelijke gemeenschap van goederen, dan geldt dit regime ook tijdens het huwelijk
na de omzetting, tenzij de echtgenoten voor de omzetting huwelijkse voorwaarden hebben
laten opmaken.

Vraag 3

Hoe kan een buitenlandse overheid weten dat een huwelijk al dan niet vooraf is gegaan
door een geregistreerd partnerschap?

Antwoord 3

Bij de omzetting van een geregistreerd partnerschap in een huwelijk maakt de ambtenaar
van de burgerlijke stand een akte van omzetting op. Deze akte van omzetting geldt
als bewijs van het huwelijk. Op het afschrift of het uittreksel van de akte, om overlegging
waarvan een buitenlandse autoriteit kan verzoeken, staat naast het woord «Nederland»
en de letters (NL) de aktesoort. In het geval van een geregistreerd partnerschap dat
is omgezet in een huwelijk is de aktesoort de omzetting van een registratie van een
partnerschap. Daarnaast staat in het afschrift of uittreksel van de akte de dag van
de omzetting van de registratie van het partnerschap in een huwelijk vermeld.

Vraag 4

Wat moeten Nederlanders die in het buitenland wonen doen om er voor te zorgen dat
hun geregistreerd partnerschap beëindigd wordt en een officieel en erkend huwelijk
wordt aangegaan? Is het daarvoor nodig dat hun partnerschap eerst ontbonden wordt,
hetgeen in het geval er kinderen zijn via de rechter moet lopen, en dat de dan ex-partners
vervolgens met elkaar moeten trouwen? Zo ja, deelt u de mening dat dit veel te omslachtig
is? Zo nee, hoe moet in deze situatie het aangaan van een huwelijk dan wel plaatsvinden?

Antwoord 4

Voor Nederlanders die in het buitenland wonen, bestaat de mogelijkheid om hun geregistreerd
partnerschap bij de ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeente Den Haag om
te zetten in een huwelijk. Niet alle landen die het geregistreerd partnerschap (er)kennen,
(er)kennen echter ook de mogelijkheid van omzetting van het geregistreerd partnerschap
in een huwelijk.

Als Nederlanders verhuizen naar of wonen in een land dat niet een huwelijk erkent
dat is voortgekomen uit een omgezet geregistreerd partnerschap, kunnen zij het geregistreerd
partnerschap laten ontbinden wegens duurzame ontwrichting (als de partners kinderen
hebben, via de rechter) en daarna met elkaar in het huwelijk treden (Vgl. Rb. Midden-Nederland
15 mei 2018, ECLI:NL:RBMNE:2018:2079). Deze wijze van beëindiging van het geregistreerd
partnerschap vind ik omslachtig. Om hun huwelijk in het buitenland voor erkenning
vatbaar te maken, moeten mensen op een oneigenlijke manier een einde maken aan hun
geregistreerd partnerschap en met inachtneming van alle formaliteiten in het huwelijk
treden, terwijl de Nederlandse wet een »geruisloze» omzetting van het geregistreerd
partnerschap in een huwelijk kent.

Vraag 5

Deelt u de mening dat er voor Nederlanders die in een buitenland wonen waar het omzetten
van een partnerschap in een huwelijk niet erkend wordt, een eenvoudige procedure zou
moeten komen waarbij het partnerschap eerst administratief wordt ontbonden en een
huwelijk snel en goedkoop kan worden aangegaan? Zo ja, hoe gaat u dit regelen? Zo
nee, waarom niet?

Antwoord 5

Zoals opgemerkt, kent de Nederlandse wet, ook voor Nederlanders in het buitenland,
de mogelijkheid om een geregistreerd partnerschap geruisloos om te zetten in een huwelijk.
Ik kan niet treden in de erkenningsregels van deze wijze van totstandkoming van het
huwelijk in het buitenland, omdat deze binnen het internationaal privaatrecht van
ieder afzonderlijk land liggen.

Een passende oplossing voor burgers die hun huwelijk in het buitenland moeten bewijzen,
is de afgifte van een internationaal uittreksel van de huwelijksakte. Dit betreft
een uittreksel uit de huwelijksakte waarop de datum van het huwelijk wordt vermeld
zonder enige verwijzing naar het geregistreerd partnerschap waaruit het huwelijk is
voortgekomen. Dit internationale huwelijksuittreksel wordt in veel landen doorgaans
erkend. Bij de Nederlandse burgerlijke stand is het geen standaardpraktijk om burgers
een internationaal uittreksel van de huwelijksakte te geven, mede omdat vaak niet
duidelijk is dat burgers een afschrift of uittreksel nodig hebben om hun in een huwelijk
omgezette geregistreerd partnerschap in het buitenland te bewijzen. Door middel van
voorlichting op de website van de rijksoverheid en via de nieuwsbrief van de Nederlandse
Vereniging van Burgerzaken (NVvB) breng ik bij burgers en ambtenaren van de burgerlijke
stand onder de aandacht dat de afgifte van een internationaal uittreksel van de huwelijksakte
kan worden afgegeven als het huwelijk is ontstaan door de omzetting van een geregistreerd
partnerschap. Daarnaast heb ik naar aanleiding van deze Kamervragen de Commissie van
Advies voor de zaken betreffende de burgerlijke staat en de nationaliteit gevraagd
of zij hierin aanleiding ziet voor het uitbrengen van een Officiële Mededeling aan
de ambtenaren van de burgerlijke stand.

Vraag 6

Worden partners, die een geregistreerd partnerschap aangaan, er op gewezen dat dat
niet in alle buitenlanden erkend wordt en dat dat ook geldt voor het omzetten van
een partnerschap in een huwelijk? Zo ja, op welke wijze? Zo nee, hoe gaat u er zorg
voor dragen dat dit voortaan wel gaat gebeuren?

Antwoord 6

U vraagt terecht aandacht voor het belang van adequate voorlichting. Op de website
van de rijksoverheid worden burgers geïnformeerd dat het geregistreerd partnerschap,
anders dan een huwelijk tussen man en vrouw, niet overal ter wereld wordt erkend.
De informatie over de erkenning van de omzetting van het geregistreerd partnerschap
in een huwelijk heb ik verduidelijkt. Daaraan is nu ook toegevoegd dat burgers bij
de gemeente om een internationaal uittreksel van de huwelijksakte kunnen vragen als
zij hun in een huwelijk omgezette geregistreerd partnerschap in het buitenland willen
bewijzen.

Veel gemeenten verwijzen bij informatie over het huwelijk, het geregistreerd partnerschap
en de omzetting naar de website van de rijksoverheid. Ik zal bij de NVvB vragen of
alle gemeenten deze link op hun website willen plaatsen.