Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Kuiken over de risico’s voor en van nieuwe asielzoekers

Antwoord van Staatssecretaris Broekers-Knol (Justitie en Veiligheid) (ontvangen 18 maart
2020).

Vraag 1

Herinnert zich de brief van u en uw medebewindspersonen van Justitie en Veiligheid
over maatregelen tegen corona1 en kent u het bericht «Geen opvang meer voor nieuwe asielzoekers»2?

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat asielzoekers die nu naar ons land komen daadwerkelijk op geen enkele
manier nog door de Immigratie en Naturalisatiedienst(IND) of het Centrum Opvang Asielzoekers
(COA) worden geholpen? Zo ja, wat gebeurt er dan wel met deze mensen? En zo ja, waarom
kan deze groep niet ten minste de meest elementaire vorm van humanitaire hulp ontvangen?
Zo nee, wat is er dan niet waar?

Antwoord 2

De asielprocedure zoals wij die kennen is een procedure die gepaard gaat met een groot
aantal contactmomenten met veel personen van verschillende organisaties en ook nog
eens met een behoorlijk aantal verplaatsingen van personen door het hele land, waar
de asielzoekerscentra gelegen zijn. Dit, afgezet tegen de absolute noodzaak om de
verspreiding van het virus maximaal te controleren, maakte het onmogelijk het asielproces
na afgelopen zondag in stand te houden. Het besluit dat is genomen is dat voor asielzoekers
die zich nieuw aanmelden de asielprocedure wordt opgeschort. Gezien het contact-intensieve
karakter van het asielproces is een andere keuze niet verantwoord geacht. Er zal nog
wel registratie plaatsvinden van personen die zich melden voor asiel, maar die beperkt
zich tot het noodzakelijke, zoals het afnemen van vingerafdrukken en op basis daarvan
doorzoeken van de Nederlandse en Europese systemen, fouilleren, doorzoeken van bagage
en innemen van documenten. We doen wat nodig is in het kader van de openbare orde
en de volksgezondheid, maar starten niet de stappen van de asielprocedure.

Tegelijk wordt gewerkt aan de inrichting van een noodonderdaklocatie waar mensen,
die nu niet kunnen instromen in het asielproces, onderdak en basale voorzieningen
kunnen vinden. Tot die noodonderdaklocatie gereed is wordt deze personen op andere
wijze sober onderdak geboden. Opvang in de opvangcentra van het Centraal Orgaan opvang
asielzoekers (COA) is voor nieuwe asielzoekers echter niet aan de orde tot 6 april.
Evenmin zal tot 6 april opvang worden beëindigd van personen die reeds bij het COA
worden opgevangen.

Vraag 3

Acht u het mogelijk of zelfs waarschijnlijk dat er onder deze groep mensen zijn die
vanwege erbarmelijke of gevaarlijke omstandigheden hun eigen land hebben moeten ontvluchten?
Zo ja, waarom? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 3

Ja, ik acht dat mogelijk.

Vraag 4

Acht u het mogelijk dat door deze groep op straat te laten rondzwerven zij het risico
van besmetting op corona kunnen verspreiden? Zo ja, is het dan niet ook vanuit gezondheidsoogpunt
beter om deze groep op enige manier in kaart te brengen en te begeleiden? Zo nee,
waarom niet en hoe is de afweging van de gezondheidsrisico’s precies gemaakt?

Vraag 5

Deelt u de mening dat ook of juist in deze tijd waarin het bestrijden van corona van
groot belang is, er toch hulp aan ten minste de meest kwetsbaren onder de asielzoekers
moet worden geboden? Zo ja, hoe gaat u hier alsnog voor zorgen? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 4 en 5

Het genoemde risico en het genoemde belang van hulp aan kwetsbaren vormt de aanleiding
om het hiervoor beschreven onderdak te realiseren.

Vraag 6

Kunt u deze vragen voor het debat van aanstaande woensdagmiddag 18 maart beantwoorden?

Antwoord 6

Ja.