Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Jasper van Dijk en Van Kent over het bericht dat de Technische Unie de stakingsregels breekt

Antwoord van Minister Koolmees (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) (ontvangen 12 februari
2020).

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht dat bij de staking bij de Technische Unie in Strijen
deze week, volgens vakbond FNV de stakingsregels gebroken worden?1

Antwoord 1

Het recht op collectieve actie is verankerd in artikel 6, vierde lid, van het Europees
Sociaal Handvest (ESH). Daarin staat dat werkgevers en werknemers het recht hebben
om collectief op te treden als sprake is van een belangengeschil, met inbegrip van
het stakingsrecht. Dit recht mag niet zomaar worden beperkt of bestraft. Het is aan
de rechter om te toetsen of sprake is van een inbreuk op het stakingsrecht.

Vraag 2

Is het toegestaan om extra mensen in te huren om het werk van de circa 80 stakende
personeelsleden te doen? Kunt u uw antwoord toelichten?

Antwoord 2

Op grond van artikel 10 van de Wet allocatie arbeidskrachten door intermediairs (Waadi)
geldt er een verbod op het ter beschikking stellen van arbeidskrachten indien bij
een onderneming sprake is van een werkstaking, uitsluiting of bedrijfsbezetting. Het
is een uitzendbureau (uitlener) dus niet toegestaan personeel ter beschikking te stellen
aan een onderneming waar wordt gestaakt.

Vraag 3

Klopt het dat de Inspectie SZW inmiddels is ingeschakeld? Op wat voor termijn gaat
zij onderzoek doen en wanneer rapporteert zij hierover?

Antwoord 3

Op woensdag 15 januari jl. is de Inspectie SZW een onderzoek gestart met een werkplekcontrole
bij de Technische Unie naar aanleiding van een melding van de FNV op grond van artikel
10 Waadi. De informatie die is verkregen wordt nader onderzocht. Over de termijn en
de inhoud van lopende onderzoeken kan ik geen verdere mededelingen doen.

Vraag 4

Wat is uw reactie hierop, mits het inderdaad zo is dat de Technische Unie de wet-
en regelgeving met betrekking tot het stakingsrecht overtreedt?

Antwoord 4

Het stakingsrecht is een belangrijk sociaal recht van werknemers. De werkgever kan
zijn werknemers niet zomaar verbieden te staken of beperkingen opwerpen. Bovendien
geldt er conform artikel 10 Waadi een verbod op het ter beschikking stellen van vervangende
arbeidskrachten bij een arbeidsconflict. De Inspectie SZW controleert de naleving
van dit artikel. De uitkomst van het onderzoek kunnen partijen inbrengen bij een eventuele
gang naar de rechter. Die beoordeelt uiteindelijk of het stakingsrecht wordt nageleefd.
Over lopende onderzoeken kan ik zoals gezegd echter geen mededelingen doen.

Vraag 5

Klopt het dat werkgevers in de technische groothandel weigeren te praten met vakbond
FNV en direct afspraken met de diverse ondernemingsraden willen maken? Is dit in strijd
met het International Labour Organization (ILO)-verdrag? Kunt u uw antwoord toelichten?

Antwoord 5

In Nederland geldt het principe van contractsvrijheid. Sociale partners bepalen zelf
met wie zij om tafel gaan zitten en afspraken maken. Het kader waarbinnen de onderhandelingen
plaatsvinden, wordt gevormd door de relevante nationale en internationale wet- en
regelgeving. De invulling van de onderhandelingen is aan de sociale partners zelf.
Een juridische toets op de wijze waarop sociale partners invulling geven aan de onderhandelingen
in relatie tot het wettelijk kader, is aan de rechter en niet aan mij.

Uit de berichtgeving in de media blijkt overigens dat er inmiddels een onderhandelingsresultaat
is bereikt tussen WTG en de vakbonden FNV, CNV, De Unie en AVV. Het akkoord zal binnenkort
worden voorgelegd aan de leden.

Vraag 6

Is het bovendien juist dat momenteel Alternatief voor Vakbond (AVV) onderhandelt met
werkgevers in de technische groothandel en hier in tegenstelling tot een reguliere
werkgeversbijdrage achteraf, bij voorbaat € 50.000 voor heeft gekregen? Is dit niet
eveneens in strijd met het ILO-verdrag?

Antwoord 6

Het is niet ongebruikelijk dat de betrokken vakbonden een werkgeversbijdrage ontvangen
voor hun inspanningen aan de overlegtafel, het zogenaamde vakbondstientje. De bonden
ontvangen deze bijdrage, omdat hun inspanning ten goede komt aan alle werknemers en
niet alleen aan de vakbondsleden. Veelal ontvangen de bonden de bijdrage uit een fonds
waaraan alle aangesloten werkgevers bijdragen. De betrokken partijen bepalen zelf
op welke wijze zij de regeling precies vormgeven. Zoals gezegd zijn sociale partners
vrij om afspraken te maken binnen de grenzen van de nationale en internationale wet-
en regelgeving en is een juridische toets op de wijze waarop zij hier invulling aan
geven aan de rechter en niet aan mij.

Vraag 7, 8

Wat vindt u ervan dat ondanks dat het geld bij de technische groothandels tegen de
plinten klotst, de mensen op de werkvloer daar vrijwel niets van terugzien en de cao-onderhandelingen
uiterst moeizaam verlopen?

Bent u bereid om in navolging van de Minister-President ook deze werkgevers op te
roepen de lonen fors te verhogen zodat ook werknemers meeprofiteren van economisch
goede tijden? Kunt u uw antwoord toelichten?

Antwoord 7, 8

Collectieve onderhandelingen zijn een zaak van werkgevers en werknemers. Zij onderhandelen
samen over de arbeidsvoorwaarden en geven daarbij invulling aan cao-afspraken. Cao-partijen
zijn op de hoogte van de financiële ruimte die er binnen een sector of onderneming
is en bepalen welke arbeidsvoorwaarden van belang zijn. Zoals gezegd is er inmiddels
een onderhandelingsresultaat bereikt tussen WTG en de vakbonden FNV, CNV, De Unie
en AVV. Hierin is een loonsverhoging van 11% voor de looptijd van de cao overeengekomen.
Het is verder niet aan mij om hier een oordeel over te vellen. Ik ga er vanuit dat
partijen de financiële ruimte die er is hebben benut en gezamenlijk tot een evenwichtig
onderhandelingsresultaat zijn gekomen.