Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Omtzigt over de aankondiging van de premier van Albanië, Edi Rama, dat hij paspoorten gaat verkopen aan rijke mensen van buiten de Europese Unie (die nu recht geven op reizen in het Schengengebied en straks volgens Rama op het burgerschap van de Unie)

Antwoord van Minister Blok (Buitenlandse Zaken) (ontvangen 20 januari 2020).

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de twee artikelen: «Rama to Sell Off Albanian Citizenship
in «Fantastically Corrupt» Cash-for-Passport Scheme»1 en «London ballroom hosts showcase event for «golden passports»?2

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat de Albanese premier Rama op een evenement van Henley & Partners in Londen
heeft aangekondigd dat Albanië paspoorten zal gaan verkopen?

Antwoord 2

Het is gezien de berichtgeving aannemelijk dat premier Rama uitspraken heeft gedaan
over manieren waarop in de toekomst mogelijk een Albanees paspoort verkregen kan worden.
Wat hij letterlijk in Londen heeft gezegd is het Kabinet niet bekend.

Vraag 3

Klopt het dat men naast een Albanees paspoort onder andere een «tax holiday», oftewel
belastingvrijstelling, van tien jaar krijgt, en een BTW-tarief van 6% in plaats van
20%? Wat vindt u daarvan?

Antwoord 3

Een dergelijk voorstel is in de herfst besproken in het Albanese parlement. Na duidelijke
kritiek van de Europese Commissie is de procedure stilgelegd. Het is niet duidelijk
of er een vervolg komt. Nederland volgt de verdere ontwikkelingen.

Vraag 4

Mag een kandidaat-lidstaat van de EU speciale inkomstenbelasting- en BTW-tarieven
beloven aan mensen die een paspoort kopen?

Antwoord 4

Kandidaat-lidstaten zijn soeverein om hun belastingstelsel in te richten. Uiteraard
moeten ze daarbij voldoen aan de in dat land geldende rechtsbeginselen. Volgens de
Stabilisatie – en associatieovereenkomst die de EU is overeengekomen met Albanië zal
nieuwe nationale wetgeving verenigbaar moeten zijn met het EU-acquis.

Vraag 5

Hoe beoordeelt u het besluit van Albanië om paspoorten te verkopen gezien het feit
dat Albanese staatsburgers visumvrij kunnen reizen door Europa?

Antwoord 5

Er is geen sprake van een besluit, zie antwoord op vraag 3. In algemene zin acht het
kabinet het zogenoemd verkopen van paspoorten onwenselijk. Evenwel bepaalt elke staat
zelf, op grond van internationaal recht en met inachtneming van de daarin gegeven
beperkingen, op basis van zijn eigen wetgeving wie zijn onderdanen zijn. Deze nationale
wetgeving wordt door andere Staten geaccepteerd voor zover zij overeenstemt met internationaal
recht. Het is aan het land om vast te stellen of aan nationale (wettelijke) voorwaarden
voor verstrekking van een paspoort is voldaan.

Vraag 6

Heeft het besluit van Albanië om paspoorten te verkopen gevolgen voor de nationale
veiligheid? Indien u geen eenduidig antwoord kunt geven, wilt u dan contact opnemen
met de AIVD en hen advies laten uitbrengen?

Antwoord 6

Er is geen sprake van een besluit, zie antwoord op vraag 3. Belangrijk is dat bij
regelingen waarbij derdelanders het recht krijgen om vrij binnen de EU te reizen een
toets op gevaar voor (nationale) veiligheid en openbare orde wordt uitgevoerd. Binnen
de EU heeft dit reeds de nodige aandacht. Zo heeft de Europese Commissie naar aanleiding
van haar rapport over Investor Citizenship and Residence Schemes van 23 januari 2019 aangegeven dat zij dergelijke regelingen zal monitoren. Bovendien
heeft de Commissie een expertgroep ingesteld, waarin Nederland ook participeert, die
de risico’s van deze regelingen nader onderzoekt. Dit is ook de reden dat de Commissie
aan de Albanese regering duidelijk heeft gemaakt dat een dergelijke regeling de aandacht
zal hebben en risico’s meebrengt.

Vraag 7

Herinnert u zich de wens van het Nederlands parlement om visumvrij reizen door Europa
voor Albanezen stop te zetten conform de motie van het lid Van Toorenburg c.s.3 over opschorting van visumliberalisatie voor Albanië via de noodremprocedure?

Antwoord 7

Ja.

Vraag 8

Klopt het dat de Europese Commissie heeft beoordeeld dat er niet aan de formele criteria
van Verordening 2018/1806 is voldaan4? Zo ja, hoe zet Nederland zich nu in om het visumvrij reizen voor Albanezen op te
schorten?

Antwoord 8

Ja, dit heeft de Europese Commissie zo beoordeeld. U bent hierover via een Kamerbrief
(referentie: BZDOC-642660940–93) op 9 juli 2019 geïnformeerd. Nederland zal er nauwgezet
op toe blijven zien dat Albanië aan de voorwaarden voor visumliberalisatie blijft
voldoen.

Vraag 9

Bent u bereid opnieuw bij de Europese Unie aan te dringen op het gebruik van de noodremprocedure?

Antwoord 9

Nee. De Commissie oordeelde in juni dat er niet aan de formele criteria voor het opschorten
van visumliberalisatie is voldaan. De uitspraken van premier Rama veranderen hier
niets aan.

Vraag 10

Bent u bereid in overleg te treden met de Europese Commissie over het feit dat de
premiers van twee kandidaat-lidstaten (Albanië en Montenegro) aangeven paspoorten
te gaan verkopen, omdat dit gevolgen heeft voor de integriteit van de Europese Unie?
Zo ja, wanneer zult u dit doen en kunt u in januari de Kamer hierover informeren?

Antwoord 10

De Europese Commissie is met de autoriteiten in beide landen in contact over dit soort
regelingen. De Commissie heeft aan beide landen gecommuniceerd dat dergelijke systemen
risico’s meebrengen. Bij bestaande systemen monitort de Commissie de impact hiervan.

Vraag 11

Kunt u deze vragen een voor een en binnen drie weken beantwoorden?

Antwoord 11

Vanwege brede interdepartementale afstemming is het helaas niet gelukt deze vragen
binnen 3 weken te beantwoorden.