Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Bruins, Paternotte, Amhaouch en Remco Dijkstra over het gestaakte overleg tussen het ministerie en Noord-Veluwse gemeenten over vliegroutevarianten

Antwoord van Minister Van Nieuwenhuizen Wijbenga (Infrastructuur en Waterstaat) (ontvangen
30 oktober 2019).

Vraag 1

Kent u de berichten «Gemeenten Noord-Veluwe stoppen overleg met ministerie over laagvliegroutes
Lelystad Airport»1 en «Bestuurlijk draagvlak luchtvaart brokkelt af: vier Gelderse gemeenten uit overleg»?2

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Wat is uw reactie op het bericht dat de gemeenten wel bereid zijn in gesprek te blijven,
maar niet bereid zijn om een voorkeursvariant te kiezen? Wat vindt u van de uitspraak
dat de betrokken bestuurders zich genegeerd voelen?

Antwoord 2

Ter uitvoering van mijn toezegging in februari 20183 zijn anderhalf jaar in goede samenwerking mogelijke verbetervarianten onderzocht.
Deze zijn in diverse bestuurlijke overleggen met alle betrokken bestuurders besproken.
Ter afsluiting van dit proces had ik de betrokken gemeenten om advies gevraagd, omdat
de routevarianten aandachtspunten bevatten die regionaal moeten worden afgewogen.
Het advies had derhalve het sluitstuk moeten zijn van het proces dat is doorlopen.
Van het staken van overleg is dan ook geen sprake. Ik vind het jammer dat er geen
bestuurlijk gedragen voorkeursvariant geadviseerd wordt. Uiteraard is het goed om
met elkaar in gesprek te blijven, zeker ook tegen de achtergrond van de luchtruimherziening.

Vraag 3

Klopt het dat geen van de besproken routevarianten leidt tot een optimalisatie?

Antwoord 3

Nee, dat klopt niet. De gemeenten geven ook aan dat er een vliegroute mogelijk is
die minder invloed heeft op het gebouwd gebied rond Wezep. De drie routevarianten
leiden tot een grote afname van het aantal mensen dat overvlogen wordt. Onder de route
worden in totaal met routevariant T voor baanrichting 23 4.524 minder mensen overvlogen.
Met routevariant N voor baanrichting 23 worden 6.914 minder mensen overvlogen. Met
routevariant N voor baanrichting 05 worden 2.324 minder mensen overvlogen. Een combinatie
van N voor baanrichting 23 en 05 levert voor Wezep de grootste afname van het aantal
inwoners dat overvlogen wordt op.

Vraag 4

Wat is het berekende aantal gehinderden voor de verschillende varianten? Wat is de
berekende Lden voor de grootste woonkernen in de vier gemeenten voor de verschillende varianten?

Antwoord 4

Aangezien in de regio rond Wezep bij de tijdelijke situatie van maximaal 10.000 vliegtuigbewegingen
noch sprake is van wettelijke Lden contouren noch van niet-wettelijke 40 dB(A) Lden contour, kon van deze maat geen gebruik gemaakt worden om te laten zien wat de effecten
van de drie routevarianten op het aantal inwoners zijn. Daarom is gebruik gemaakt
van tellingen binnen de niet-wettelijke en indicatieve LAmax zone direct onder de
route en in een bredere ruimtelijke zone, gebaseerd op gegevens van het Centraal Bureau
voor de Statistiek en het Kadaster. Er is niets berekend. Zie verder antwoord op vraag 3.

Vraag 5

Kunt u daarbij toelichten op welke wijze deze routevarianten rekening houden met toekomstig
toenemend luchtverkeer van en naar Schiphol, en welke impact dit luchtverkeer heeft
op de geluidshinder die deze vier woonkernen gaan ervaren?

Antwoord 5

Eventuele groei van Schiphol heeft geen effect op de houdbaarheid van de routevarianten.
Mocht er in de toekomst sprake zijn van groei van Schiphol, dan worden de (geluids)effecten
daarvan in beeld gebracht. In de luchtruimherziening wordt opnieuw gekeken naar de
optimale routeset voor Lelystad Airport.

Vraag 6

Bent u het met ons eens dat, ondanks precisienavigatie, in de werkelijkheid «vliegen
op een potloodstreep» nooit voorkomt? Is het gezien de verwachte laterale tolerantie
überhaupt mogelijk om boven de vier gemeenten een routevariant te ontwerpen waarbij
de grootste woonkernen worden ontzien?

Antwoord 6

De eis die aan vluchten van en naar Lelystad wordt gesteld, is dat de vliegtuigen
de route nauwkeurig kunnen vliegen. Dat bekende marge van 1 zeemijl is in de luchtvaartwereld
een nauwe spreiding. De mogelijke spreiding volgt een normaalverdeling, waardoor de
kans dat een vliegtuig op de route dicht bij het lijntje vliegt erg groot is. Bovendien
is bij Wezep de bocht als zogenaamde fly-over ontworpen, wat verder bijdraagt aan
precisienavigatie.

Vraag 7

Zijn de alternatieve vliegroutevarianten alleen voor de tijdelijke situatie tot aan
de herindeling van het luchtruim in 2021–2022? Zo ja, hoe ontwikkelt het zich daarna?

Antwoord 7

De routevarianten gelden, net als de B+- en aansluitroutes, in ieder geval tot de
integrale luchtruimherziening in 2023. Bestaande routes zijn in de herziening geen
uitgangspunt.

Vraag 8

Kunt u een prognose geven van de hoeveelheid vluchten waar het concreet om gaat tot
aan de hierboven genoemde periode, specifiek voor deze routevarianten?

Antwoord 8

Op de bedoelde vertrekroute naar het zuiden zullen naar verwachting gemiddeld 11 á
12 vliegtuigbewegingen per dag (bij het maximum van 10.000 vliegtuigbewegingen per
jaar) plaatsvinden.

Vraag 9

Welke routevariant heeft uw voorkeur en kunt u dit motiveren?

Antwoord 9

Bij de brief van 15 oktober 2019 heb ik uw Kamer gemeld dat ik LVNL en CLSK opdracht
heb gegeven om de zogenoemde routevariant N voor baanrichting 23 (starten in zuidwestelijke
richting) in procedures uit te laten werken. Dit zodat de route bij opening van de
luchthaven voor handelsverkeer of zo snel mogelijk daarna gevlogen kan worden. Bebouwd
gebied wordt daarmee vermeden en conform suggesties uit de consultatie wordt over
bestaande geluidsbronnen gevlogen. Dit dempt de geluidbelasting. Deze routevariant
zorgt ervoor dat 6.914 minder mensen overvlogen worden. In het iteratieve proces is
ruimte geweest om informatie over bijvoorbeeld nieuwbouwprojecten mee te nemen. Routevariant
N voor baanrichting 23 is tegen die achtergrond tot stand gekomen en overvliegt daarom
nieuwbouwwijk Reeve bij Kampen niet. Tevens zorgt deze routevariant ervoor dat het
voordeel voor Wezep niet ten koste gaat van Hattem. Omdat alleen de vertrekroute voor
starten in zuidwestelijke richting wordt aangepast, zal er ook geen concentratie van
vluchten op één route plaatsvinden. De vertrekroute voor starten in noordoostelijke
richting wordt namelijk niet aangepast.

Vraag 10

Op welke wijze zet u het proces van routeontwerp nu voort, rekening houdend met het
belang van draagvlak in de regio?

Antwoord 10

Mijn ministerie zal de keuze die gemaakt is toelichten aan de gemeenten. Uiteraard
blijven wij in gesprek over het traject van de luchtruimherziening.