Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Kerstens over diverse berichten inzake de berichten 'Duizenden ouderen wachten op verpleeghuisplek of thuiszorg', 'Route naar verpleeghuis zit verstopt' en '36 huizen afbellen voor één patiënt'

Antwoord van Minister De Jonge (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) (ontvangen 17 oktober
2019).

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de berichten: «Duizenden ouderen wachten op verpleeghuisplek
of thuiszorg», «Route naar verpleeghuis zit verstopt» en «36 huizen afbellen voor
één patiënt»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Herkent u het beeld dat daarin naar voren komt, namelijk dat «een dramatische situatie
aan het ontstaan is», dat sprake is van «een waanzinnig probleem» en dat «het piept
en het kraakt»? Hoe lang mag en kan dit volgens u nog duren?

Antwoord 2

Ik ben hier ook op ingegaan in mijn brief van 23 september2 over de capaciteitsontwikkeling. Ik ben ervan doordrongen dat we voor een forse opgave
staan om het zorgaanbod in de pas te laten lopen met de zorgvraag.

Vraag 3

Hoe verhouden bovenstaande door professionals uit het veld gedane uitspraken zich
tot de door u zelf in de begroting van Volksgezondheid, Welzijn en Sport voor het
jaar 2020 verwoorde missie van een: «toegankelijke en betaalbare zorg die merkbaar
beter wordt voor mensen, nu en in de toekomst»? Is daar volgens u nu sprake van?3

Die missie onderschrijf ik volledig. Tegelijkertijd staan we de komende jaren voor
een forse opgave om voldoende zorgaanbod te creëren dat voldoet aan de toekomstige
vraag en van goede kwaliteit is. Dat vergt een goede samenwerking tussen alle betrokken
partijen, onder meer: gemeenten, zorgaanbieders, zorgkantoren, verzekeraars, corporaties
en geldverstrekkers.

Vraag 4

Hoeveel mensen (met indicatie) wachten nu op een plek in een verpleeghuis in de buurt?
Hoeveel mensen (met indicatie) wachten op thuiszorg?

Antwoord 4

Mensen vinden het belangrijk dat zij een plek kunnen krijgen in een verpleeghuis dat
op korte (reis)afstand ligt ten opzichte van het thuisadres. Het zorgkantoor houdt
zo veel als mogelijk rekening met voorkeur van de cliënt bij de zorgbemiddeling. Op
de site van het zorginstituut https://www.istandaarden.nl/wachtlijsten staan overzichten van de wachtenden per instelling/locatie. Deze overzichten zijn
gebaseerd op de voorkeur die de cliënt kenbaar heeft gemaakt. Het aantal mensen (met
indicatie) dat wacht op thuiszorg kan ik niet expliciteren, omdat de Wlz-indicatie
is gesteld in zorgprofielen en geen onderscheid meer maakt tussen intramuraal en extramuraal.

Vraag 5

Wat zegt u tegen mensen en hun naasten, die in een rijk land als het onze niet in
een verpleeghuis (in de buurt) terecht kunnen en voor wie thuiszorg ook niet (tijdig)
beschikbaar is terwijl dat wel zou moeten?

Antwoord 5

Het is van het allergrootste belang dat er voldoende geschikte plekken beschikbaar
zijn. Gelukkig lukt het in een groot deel van de gevallen ook om iemand snel op een
geschikte plek te krijgen. Helaas lukt dit niet altijd en dat is heel vervelend voor
de betrokkenen. Soms is er sprake van spoed waardoor er niet meteen een plek in de
instelling van voorkeur beschikbaar is. Of mensen willen per se op een (kleinschalige)
locatie terechtkomen waarvoor een lange wachtlijst is. Ik zie ook dat in sommige gevallen
mensen niet goed op de hoogte zijn van wat het zorgkantoor voor hen kan betekenen.
Namelijk actieve zorgbemiddeling. Ik wil dat de zorgkantoren nog zichtbaarder worden
voor cliënten en zorgverleners zodat zij snel de weg naar het zorgkantoor kunnen vinden.

Vraag 6

Voelt u zich ervoor verantwoordelijk dat mensen die zorg nodig hebben die ook krijgen?
Op welke wijze gaat u ervoor zorgen dat mensen die hun hele leven premie hebben betaald
de zorg krijgen die ze nu nodig hebben?

Vraag 7

Denkt u dat alle (actie-)plannen, waarbij vooral andere spelers in het zorgveld worden
aangesproken, in dezen (en al helemaal op de korte termijn terwijl nu al van grote
problemen sprake is) voldoende soelaas (gaan) bieden? Bent u bereid meer de regie
te nemen in het vinden van een oplossing?

Vraag 8

Bent u bereid tot het treffen van extra, concrete, maatregelen c.q. het uittrekken
van extra geld zodat tijdig en voldoende «zorg thuis» kan worden geboden?

Vraag 9

Waarom gebruikt u de onderbenutting op de begroting van Volksgezondheid, Welzijn en
Sport (waarvan inmiddels deze hele kabinetsperiode al sprake is) daar niet voor?

Vraag Antwoord 6, 7, 8 en 9

Ik voel me in hoge mate verantwoordelijk voor de toegankelijkheid van de langdurige
zorg. Om de toegankelijkheid te kunnen garanderen heb ik alle betrokken partijen nodig.
Dat heb ik ook kenbaar gemaakt tijdens het debat van 25 september over Langer Thuis.
Voor de verdere beantwoording op deze vragen verwijs ik naar mijn brief die ik zal
sturen vóór de begrotingsbehandeling. Daarin geef ik een toelichting op de maatregelen
ik reeds uitvoer en zal ik motiveren welke aanvullende maatregelen volgens mij nodig
zijn.

Toelichting:

Deze vragen dienen ter aanvulling op eerdere vragen terzake van het lid Bergkamp (D66),
ingezonden 13 september 2019 (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2018–2019, nr.
373).