Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Popken over het bericht dat Broshuis een miljoenenorder in de wacht sleept van de Amerikaanse Defensie

Antwoord van Staatssecretaris Visser (Defensie) (ontvangen 26 juni 2019)

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Broshuis scoort grote order voor Amerikaanse Defensie»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Waarom moet de Kamer hiervan via de media kennisnemen, terwijl u belooft de Nederlandse
defensie-industrie te promoten? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 2

Ik kan me voorstellen dat de Firma Broshuis trots is op de opdracht die hij op eigen
kracht heeft gewonnen en daarom een persbericht heeft verstuurd. Ook ik vind dat een
mooie prestatie. Dat laat onverlet dat Defensie de Kamer alleen informeert over materieelprojecten
volgens het Defensie Materieelproces zoals met de Kamer overeengekomen.

Voor elk verwervingstraject maakt Defensie een afweging voor de meest passende verwervingsstrategie,
waarbij het uitgangspunt is om het beste product voor de beste prijs te verwerven
en waarbij de Defensie Industrie Strategie (DIS) wordt gehanteerd om nationale veiligheidsbelangen
te beschermen.

Het kabinet ondersteunt in algemene zin Nederlandse bedrijven om deel te nemen aan
internationale beurzen en ondersteunt het bedrijfsleven met handelsmissies. Zie tevens
het antwoord op vraag 3.

Vraag 3

Kunt u aangeven of, en zo ja op welke wijze, u Broshuis hebt ondersteund bij het in
de wacht slepen van deze order? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 3

Het bedrijf Broshuis heeft zonder directe hulp van het Ministerie van Economische
Zaken en Klimaat (EZK) of Defensie deze order gekregen.

Vraag 4

Kunt u aangeven waarom de Verenigde Staten, als werelds sterkste defensieorganisatie,
wel kiest voor onze defensie-industrie, terwijl u liever kiest voor onveilig buitenlands
materieel? Bewijst dit dat uw materieelaanschafbeleid faliekant tekortschiet? Zo nee,
waarom niet?

Antwoord 4

Waarom het Amerikaanse Ministerie van Defensie kiest voor Broshuis is mij niet bekend,
aangezien ik geen inzicht heb in de criteria die zij hanteerde voor het gunnen van
deze order. De Nederlandse Defensie gebruikt op dit moment ook producten van de firma
Broshuis voor het vervoeren van zware wapensystemen. Defensie heeft als uitgangspunt
dat materieel veilig moet zijn ongeacht of dit uit binnen- of buitenland afkomstig
is.

Vraag 5

Kunt u aangeven waarom u niet intensief samenwerkt met de Nederlandse defensie-industrie
om vraag en aanbod op elkaar af te stemmen en materieelleveranties mogelijk te maken?

Antwoord 5

Bij het starten van een materieelproject is de behoefte van Defensie leidend en wordt
gebruik gemaakt van informatie uit de markt om de mogelijkheden te verkennen. Daarnaast
bespreekt Defensie ook regelmatig de toekomstige behoeften aan materieel met de Stichting
Nederlandse Industrie voor Defensie en Veiligheid (NIDV) en is ook de DIS in gezamenlijkheid
tot stand gekomen.

Met de DIS is het belang van specifieke industriële-, kennis- en technologie capaciteiten
in Nederland voor de bescherming van nationale veiligheidsbelangen verder beschreven.
Daarvoor wordt op basis van de DIS een aantal instrumenten gedefinieerd die de Nederlandse
Defensie industrie en kennisinstellingen kunnen helpen positioneren op de internationale
markt.

Een voorbeeld is industrieel participatiebeleid, zodat Nederlandse bedrijven structureel
blijven meedraaien in de internationale ontwikkeling, productie en instandhoudingsketens
van defensiematerieel. De overwegingen voor inzet van dit instrumentarium zijn geënt
op het nationaal veiligheidsbelang. In de tweejaarlijkse rapportage over het Industrieel
Participatiebeleid van EZK wordt de Tweede Kamer hierover geïnformeerd.

Voor elk verwervingstraject maakt Defensie een afweging voor de meest passende verwervingsstrategie,
waarbij het uitgangspunt is om het beste product voor de beste prijs te verwerven
en waarbij de Defensie Industrie Strategie (DIS) wordt gehanteerd om nationale veiligheidsbelangen
te beschermen. Het toepassen van artikel 346 VWEU, zoals bijvoorbeeld is gedaan bij
de vervanging M-fregatten, kan deel uitmaken van de verwervingsstrategie.

Vraag 6

Kunt u begrijpen dat deze gang van zaken, tezamen met de vele materiaalblunders en
het niet inroepen van artikel 346 VWEU, bij de Nederlandse defensie-industrie het
vermoeden doet ontstaan dat dat u een marionet bent van de buitenlandse wapenlobby?
Zo nee, waarom niet?

Antwoord 6

Voor elk verwervingstraject maakt Defensie een afweging voor de meest passende verwervingsstrategie,
waarbij het uitgangspunt is om het beste product voor de beste prijs te verwerven.

De DIS geeft aan welke kennis, technologie en industriële capaciteiten zoveel als
mogelijk nationaal moeten worden verankerd om de wezenlijke belangen van nationale
veiligheid te kunnen beschermen. Deze basis is daarnaast van belang om een rol van
betekenis te kunnen spelen in de samenwerking met andere landen, en een waardevolle
bijdrage te leveren aan de veiligheid in Europa.

Bij de verwerving van defensiematerieel kan een EU-lidstaat voor de bescherming van
de wezenlijke belangen van nationale veiligheid een beroep doen op artikel 346, lid
1, VWEU. In lijn met het regeerakkoord en de Defensienota 2018 interpreteert Defensie,
met inachtneming van de (aanbestedings)regelgeving, artikel 346 VWEU ruimhartig.

Omdat niet alles wat Defensie nodig heeft in Nederland geproduceerd kan worden, werken
we ook intensief samen met andere landen.

Vraag 7

Hebt u Broshuis al uitgenodigd voor een gesprek om te praten over het leveren van
materieel, zoals bijvoorbeeld veilige marechausseevoertuigen? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 7

Een dergelijk gesprek vindt plaatst als dat passend is binnen de verwervingsstrategie
en aanbestedingsprocedure van een materieelproject. Bedrijven kunnen altijd interesse
tonen in aanbestedingen die op de daartoe bestemde kanalen worden gepubliceerd. Defensie
heeft regulier contact met de firma Broshuis vanwege de instandhouding van de producten
die Defensie in gebruik heeft.

Vraag 8

Kunt u bovenstaande vragen apart beantwoorden?

Antwoord 8

Ja.