Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Becker en Laan-Geselschap over het bericht ‘AIVD: zorgen over radicalisme bij naschoolse Arabische lessen’

Antwoord van Minister Koolmees (Sociale Zaken en Werkgelegenheid), mede namens de
Minister van Justitie en Veiligheid (ontvangen 4 juni 2019) Zie ook Aanhangsel Handelingen,
vergaderjaar 2018–2019, nr. 2584

Vraag 1

Kent u het bericht «AIVD: zorgen over radicalisme bij naschoolse Arabische lessen»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Is u bekend wat de omvang is en verschijningsvormen zijn van de invloed van de radicale
islam binnen Nederlandse weekendscholen, Koranscholen, moskee-internaten en andere
vormen van informeel onderwijs?

Antwoord 2

Op dit moment heeft het kabinet geen volledig zicht op de aard en omvang van informele
scholing op onder andere weekendscholen die zich richten op taal, cultuur en religie.
Daarom gaat het kabinet een verkenning laten uitvoeren naar vormen van informele scholing
in Nederland om meer inzicht in aard en omvang ervan te verkrijgen. De AIVD heeft
in haar jaarrapport over 2018 in algemene zin geconstateerd dat radicaalislamitische
(salafistische) aanjagers zich sterk weten te positioneren in het aanbod voor jonge
moslims. Waar voorheen salafistische aanjagers een sterke positie hadden in het aanbod
van enkele gevestigde moskeeën en instellingen is dit nu wijder vertakt. Uiteraard
staat niet alle informele islamitische scholing onder invloed van salafistische aanjagers.

Vraag 3

Bent u bereid in de toegezegde verkenning naar informeel onderwijs extra onderzoek
te doen op basis van de signalen van de AIVD en daarbij versneld scholen te bezoeken
waarover signalen bij de AIVD bekend zijn en zo nodig in te grijpen? Zo nee, waarom
niet?

Antwoord 3

De aangekondigde verkenning naar informele scholing in Nederland heeft als doel meer
inzicht in aard en omvang ervan te verkrijgen en zicht te krijgen op actoren – statelijke
of andere actoren – die door middel van (de financiering van) informele scholing een
anti-integratief, antidemocratisch en anti-rechtsstatelijk effect proberen te hebben.
Hierbij worden zoveel mogelijk signalen meegenomen, inclusief signalen zoals gemeld
in het AIVD jaarverslag. Over individuele gevallen kunnen in het openbaar geen uitspraken
worden gedaan.

Vraag 4

Deelt u de mening dat toezicht en het kunnen ingrijpen bij informeel onderwijs, zoals
eerder ook wettelijk is ingevoerd voor moskee-internaten, breder overwogen zou moeten
worden op basis van de zorgelijke signalen van radicale beïnvloeding in het informele
onderwijs? Zo nee, waarom niet? Wanneer komt de evaluatie van het toezicht op de moskee-internaten
naar de Kamer?

Antwoord 4

Zoals uw Kamer eerder is geïnformeerd2 zal de verkenning naar informele scholing in Nederland door een onafhankelijke onderzoeksbureau
worden uitgevoerd in drie stappen. De eerste stap is een brede verkenning naar informele
scholing in Nederland die zich richt op taal, cultuur en/of religie voor 5 tot 16
jarigen. De tweede stap is een verdiepende fase waar ingegaan wordt op casuïstiek
in het geval dat er signalen zijn van (financiering van) informele scholing dat een
anti-integratief, antidemocratisch en anti-rechtsstatelijk effect probeert te hebben.
De derde stap is het verkennen van mogelijke handelingsperspectieven, waarin conform
de wens van uw Kamer ook mogelijkheden voor toezicht en interventie meegenomen zullen
worden.

De evaluatie van de Wet op de Jeugdverblijven komt in zomer 2019 naar de Kamer.

Vraag 5

Wanneer wordt de Kamer geïnformeerd over de toegezegde aanpak van radicalisering door
meer landelijke regie te nemen conform de motie-Becker c.s?3 Wanneer ontvangt de Kamer de toegezegde informatie over de toolkit preventie radicalisering
voor gemeenten?

Antwoord 5

Uw Kamer is 18 april jl. geïnformeerd over de aanpak van radicalisering door meer
landelijke regie te nemen conform de motie-Becker c.s. en de toegezegde informatie
over de toolkit preventie radicalisering voor gemeenten4.

Vraag 6

Kunt u gemeenten actief informeren over welke mogelijkheden zij hebben om radicale
invloeden te signaleren en tegen te gaan in informele vormen van onderwijs in hun
gemeente, zoals weekendscholen? Welke rol kan de Taskforce ongewenste beïnvloeding
daarbij spelen?

Antwoord 6

Binnen de Taskforce Problematisch gedrag & ongewenste buitenlandse financiering (PG&OBF)
werken de ministeries van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Binnenlandse Zaken en
Koninkrijksrelaties (inclusief de AIVD), Justitie en Veiligheid (inclusief de NCTV)
en Buitenlandse Zaken nauw samen met politie om gemeenten en gemeenschappen steviger
en proactief te adviseren en ondersteunen.

De Taskforce richt zich naast het verbeteren van bestaande handelingsperspectieven
en de inzet daarvan, ook op het ontwikkelen van nieuwe handelingsperspectieven. Gemeenten
zullen verder worden ondersteund door hen te faciliteren met kennis en training.