Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Raemakers en Van Weyenberg over het bericht dat een niet-bewezen effectieve therapie bij ADHD wel door zorgverzekeraars vergoed wordt

Antwoord van Minister Bruins (Medische Zorg) (ontvangen 28 mei 2019). Zie ook Aanhangsel
Handelingen, vergaderjaar 2018–2019, nr. 2505.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht dat een niet-bewezen effectieve therapie bij ADHD wel
door zorgverzekeraars vergoed wordt?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat verschillende verzekeraars deze niet-bewezen effectieve paardentherapie
voor ADHD-patiënten vergoeden uit het aanvullende pakket?

Vraag 3

Hoe beoordeelt u de situatie waarin verzekeraars niet-bewezen effectieve therapieën
vergoeden als de behandelaars zijn aangesloten bij een beroepsvereniging?

Vraag 4

Zijn er andere niet-bewezen effectieve behandelingen die door verzekeraars vergoed
worden? Zo ja, welke zijn dat?

Antwoord 2, 3, 4

Allereerst vind ik het belangrijk om te vermelden dat de therapie waarover in dit
artikel gesproken worden niet uit het basispakket vergoed wordt. Voor het basispakket
gelden de pakketcriteria, waaronder stand van de wetenschap en praktijk (effectiviteit).
Deze vorm van therapie voldoet daar niet aan. Bovendien valt deze vorm van therapie
niet onder de collectief gefinancierde zorg.

Aanvullende zorgverzekeringen zijn particuliere verzekeringen zonder grondslag in
de Zorgverzekeringswet. Pakketsamenstelling en polisvoorwaarden behoren tot de bevoegdheden
van de zorgverzekeraar. Zorgverzekeraars mogen zelf kiezen welke vormen van alternatieve
therapieën zij opnemen; dit ligt niet binnen de bevoegdheid van de overheid. Wij beschikken
dan ook niet over een (totaal)overzicht van welke behandelingen of therapieën uit
het aanvullende pakket vergoed worden. Men kan voor een aanvullende verzekering kiezen,
al dan niet met een dekking voor alternatieve therapieën, naar gelang men daaraan
behoefte heeft. Mensen betalen hier volledig zelf voor via de premie van hun aanvullende
verzekering.

Voor zover ons bekend, vergoeden zorgverzekeraars niet specifiek paardentherapie voor
ADHD-patiënten. Wel zijn er verschillende zorgverzekeraars die via het aanvullende
pakket de mogelijkheid bieden tot een vergoeding voor alternatieve therapieën. Vaak
stellen zorgverzekeraars eisen aan welke alternatieve therapieën vergoed worden uit
het aanvullende pakket. De meeste zorgverzekeraars hanteren hiervoor een lijst van
door hen erkende beroepsverenigingen van alternatieve geneeswijzen/therapie. Als een
behandelaar lid is van deze beroepsvereniging, wordt de therapie die zij bieden vaak
vergoed. De verzekeraar kan hieraan echter aanvullende eisen verbinden.

Vraag 5

Klopt het dat gemeenten voor minderjarigen kunnen bijspringen door de behandeling
te vergoeden uit het persoonsgebonden budget? Zo ja, hoe beoordeelt u het feit dat
gemeenten niet-bewezen effectieve behandelingen vergoeden?

Antwoord 5

In de Jeugdwet bestaat een jeugdhulpplicht, op basis waarvan in de gemeentelijk georganiseerde
toegang op basis van een deskundig oordeel moet worden bezien wat de problematiek
behelst en of een zorgaanbod nodig en doelmatig is. Het pgb is met name bedoeld om
zorgvragers, met een hulpvraag waarvoor op basis van jeugdhulp in natura minder goed
maatwerk kan worden georganiseerd, in staat te stellen deze hulp zelf in te kopen.

Jeugdhulp behoort door geregistreerde professionals te worden geleverd. Dit kan met
behulp van interventies met een verschillende mate van bewezen effectiviteit. Deze
interventies zijn te vinden in de databank effectieve interventies (https://www.nji.nl/nl/Databank/Databank-Effectieve-Jeugdinterventies).

Naast de bewezen effectiviteit van een interventie, helpt de professional zijn cliënten
op basis van kennis, kunde en ervaring. Professionals die werkzaam zijn binnen de
jeugdzorg moeten geregistreerd staan en moeten zich houden aan een ethische code en
is er een tuchtrecht die klachten beoordeelt.

Vraag 6

Kunt u een lijst geven van welke gemeenten deze behandeling van ADHD met paardentherapie
vergoeden?

Vraag 7

Zijn er meer niet-bewezen effectieve behandelingen die door gemeenten uit het persoonsgebonden
budget (PGB) vergoed worden? Zo ja, welke behandelingen zijn dat en in welke gemeenten?

Antwoord 6 en 7

Ik beschik niet over een lijst van gemeenten die paardentherapie vergoeden. Gemeenten
hebben zoals in antwoord 5 aangegeven een jeugdhulpplicht maar kunnen maatwerk bieden.
Dat kan ook door de jeugdhulp in pgb door (de vertegenwoordiger van) de zorgvrager
te laten inkopen. Voorwaarde voor pgb is dat er een plan wordt gemaakt. Via het pgb-plan
kan de gemeente controleren wat de effecten van de jeugdhulp zijn.

Vraag 8

Klopt het dat het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) deze behandeling
met paarden financiert voor mensen die een uitkering ontvangen in het kader van de
Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA) of de Werkloosheidswet (WW)? Zo ja,
om hoeveel mensen gaat dat en in welke regelingen?

Vraag 9

Op welke manier wordt bepaald of een dergelijk traject vergoed kan worden vanuit het
re-integratiebudget?

Antwoord 8 en 9

Voor de activering en re-integratie van arbeidsgehandicapten kan UWV uit het re-integratiebudget
middelen inzetten om trajecten in te kopen voor mensen met een ziektewet, WAO/WIA
en Wajong-uitkering.

In het kader van de WW kan UWV alleen middelen inzetten om re-integratie in te kopen
voor mensen die vanwege WIA 35-min werkloos zijn geworden. UWV koopt trajecten in
om uitkeringsgerechtigden Werk-Fit te maken om hen, na succesvolle afronding, vervolgens
via de re-integratiedienst Naar-Werk of via het werkgevers servicepunt naar werk te
begeleiden. UWV doet in dit kader ook zaken met bedrijven die vormen van paardencoaching
aanbieden als onderdeel van het Werk-Fit maken. UWV geeft aan dat in de periode juli
2017 – juli 2018 er 13 van dergelijke Werk-Fit trajecten zijn afgerond. Op dit moment
lopen nog 67 Werk-Fit trajecten met een vorm van paardencoaching.

Het is de professionele inschatting van UWV dat re-integratiedienstverlening waarvan
paardencoaching onderdeel uitmaakt, uitkeringsgerechtigden kunnen ondersteunen om
een stap dichterbij de arbeidsmarkt te komen. Uit onderzoek van UWV blijkt dat alle
Werk-Fit-trajecten waarbij paardencoaching onderdeel uitmaakte van de dienstverlening,
succesvol zijn afgesloten.

Vraag 10

Zijn er meer trajecten waarvan de effectiviteit niet is aangetoond, die wel worden
gefinancierd door het UWV?

Antwoord 10

Het VN-artikel stelt dat de effectiviteit van paardencoaching, als middel om vormen
van autisme te behandelen, niet is aangetoond. UWV koopt het instrument echter voor
een ander doel in: om mensen Werk-Fit te maken. Zoals in de vorige vraag benoemd waren
alle afgeronde trajecten tot nu toe succesvol. De deelnemers zijn na afloop werkfit
en in staat om een vervolg traject naar werk te volgen.

UWV heeft in het kader van de aanbesteding van re-integratie een inkoopkader vastgesteld.
Bedrijven worden voorafgaand getoetst aan diverse eisen zoals KvK, verzekering, verklaring
betalingsgedrag, gedragsverklaring aanbesteding, personeel en vooral ook op aantoonbare
ervaring per dienst (Werk-Fit maken en/of Naar-Werk begeleiden). Na elke meetperiode
toets UWV de resultaten over alle bedrijven heen en bedrijven die onder dit gemiddelde
zitten moeten een verbetering in resultaat laten zien. Bij geen verbetering volgt
contractbeëindiging. Daarmee stuurt UWV op de effectiviteit van de ingekochte dienstverlening.