Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Weverling en Laan-Geselschap over het bericht ‘Onze veiligheid in eigen hand houden’

Antwoord van Minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid), mede namens de Staatssecretaris
van Economische Zaken en Klimaat (ontvangen 22 mei 2019).

Vraag 1

Kent u het bericht «Onze veiligheid in eigen hand houden»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Bent u op de hoogte van het initiatief van een consortium van Nederlandse technologiebedrijven
om te onderzoeken of er een Nationaal Veilig Communicatienetwerk (NVC) kan worden
opgezet?

Antwoord 2

Ja.

Vraag 3, 5

Deelt u de mening van de initiatiefnemers dat het opzetten van een NVC noodzakelijk
is door onder meer een toename van cybercriminaliteit en de steeds groter wordende
invloed van buitenlandse providers? Zo ja, waarom? Zo nee, waarom niet?

Deelt u de in het artikel aangedragen mening dat een NVC noodzakelijk is voor het
veilig aansturen van de kritische infrastructuur van Nederland, privacy te kunnen
waarborgen bij digitale gezondheidszorg, het betalingsverkeer beter te beschermen
en het kunnen toestaan van onbemande voortuigen en vaartuigen? Zo ja, waarom? Zo nee,
waarom niet?

Antwoord 3, 5

Die meningen deel ik niet. Er zijn diverse actoren betrokken bij de weerbaarheid van
vitale infrastructuur. De primaire verantwoordelijkheid voor de continuïteit en weerbaarheid
van vitale processen ligt bij de vitale aanbieders zelf. Daarbij hoort het verkrijgen
van inzicht in dreigingen en kwetsbaarheden, risico’s en het ontwikkelen en onderhouden
van capaciteiten waarmee de weerbaarheid van vitale processen wordt verhoogd en geborgd.
Het verantwoordelijke vakdepartement stelt algemene kaders vast voor de sectoren die
onder haar verantwoordelijkheid vallen (in beleid of in wet- en regelgeving). De Nationaal
Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) van het Ministerie van Justitie
en Veiligheid voert regie en let daarbij vooral met en voor alle betrokkenen op samenhang,
efficiëntie en effectiviteit van weerbaarheidsverhogende maatregelen. In samenwerking
met de vitale aanbieders zorgen de vakdepartementen voor borging en controle op de
capaciteiten op het gebied van vitale infrastructuur. In de besprekingen die continu
in het kader van dit stelsel worden gevoerd, is nu geen behoefte naar voren gekomen
die de noodzakelijkheid van een Nationaal Veilig Communicatiesysteem onderbouwt.

Vraag 4

Hoe kwalificeert u de uitspraak van de initiatiefnemers dat ons hele systeem waarmee
veiligheids- en hulpdiensten straks met elkaar communiceren bijna in Chinese handen
is, terwijl de kennis en techniek gewoon in eigen land voorhanden is?

Antwoord 4

Ik heb uw Kamer op 26 april 2019 geïnformeerd over de beveiliging van het vernieuwde
C2000.2 In deze brief heb ik aangegeven hoe er op verantwoorde wijze vervolg wordt gegeven
aan de vernieuwing van het spraaknetwerk van C2000. In deze brief heb ik toegezegd
een verkenning uit te voeren naar een oplossing die niet afhankelijk is van landen
waarvan is vastgesteld dat ze een offensief cyberprogramma voeren tegen Nederlandse
belangen. Ik zal uw Kamer hierover na de zomer informeren.

Vraag 6

Is er naar uw mening, aangezien de initiatiefnemers van het NVC aangeven dat het nationale
netwerk kan dienen als back-up voor het C2000-netwerk en als extra capaciteit in geval
van grootschalige calamiteiten, behoefte aan een extra back-up en extra capaciteit
voor het C2000-netwerk? Zo ja, waarom? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 6

Het C2000-netwerk is toegerust om de hulpdiensten te ondersteunen, ook bij calamiteiten.
Het vernieuwde C2000 krijgt de beschikking over een grotere capaciteit om onverwachte
pieken in de belasting van het netwerk op te vangen. Bovendien kan, zoals ik uw Kamer
eerder heb gemeld bij brief van 26 april 2019,3 ieder netwerk uitvallen door een technische storing of langdurige stroomuitval. Voor
dergelijke situaties hebben de operationele diensten (politie, brandweer, ambulancediensten
en Koninklijke Marechaussee) continuïteitsplannen die tijdelijk in werking treden
om de noodhulp aan burgers zo goed mogelijk te continueren.

Vraag 7

Zijn er naar uw weten andere landen die experimenteren met een NVC of plannen hebben
om een dergelijk netwerk op te zetten? Zo ja, welke landen zijn dit?

Antwoord 7

Ik ben op dit moment niet bekend met andere landen die experimenteren met een NVC
of plannen hebben om een dergelijk netwerk op te zetten.

Vraag 8

Hoe kwalificeert u de security audit van Xebia en het advies van de Algemene Inlichtingen-
en Veiligheidsdienst (AIVD) van april 2019 waarin zij schrijven dat het onwenselijk
is dat Nederland voor de uitwisseling van gevoelige informatie of voor vitale processen
afhankelijk is van de hard- of software van bedrijven uit landen waarvan is vastgesteld
dat ze een offensief cyberprogramma tegen Nederlandse belangen voeren, in relatie
tot de oproep van de initiatiefnemers?

Antwoord 8

Het kabinet beziet op een zeer zorgvuldige en case-by-case-basis de risico’s ten aanzien
van digitale producten. In mijn brief van 17 september 2018 heb ik u geïnformeerd
dat ik specifiek voor het vernieuwde C2000 een security audit door het bedrijf Xebia
heb laten uitvoeren alsook het Nationaal Bureau Verbindingsbeveiliging (NBV) van de
AIVD om advies heb gevraagd.4 Ik heb uw Kamer op 26 april 2019 geïnformeerd over de uitkomsten van de beveiligingsonderzoeken
naar het vernieuwde C2000.5